ภาษาเชจู (เชจู: 제줏말, Jejun-mal;[2] เกาหลี: 제주어, Jeju-eo หรือ 제주말, Jeju-mal)[3] หรือ สำเนียงเชจู (เกาหลี제주방언; ฮันจา濟州方言, Jeju bang'eon) เป็นภาษาที่จัดอยู่ในตระกูลภาษาเกาหลีที่ใช้พูดกันในจังหวัดเชจู ประเทศเกาหลีใต้ ถือเป็นสำเนียงถิ่นที่มีความแตกต่างกับภาษาเกาหลีในแผ่นดินใหญ่

ภาษาเชจู
Jejueo, Jejuan
제줏말 / 제주말
Jejun-mal / Jeju-mal
ประเทศที่มีการพูดประเทศเกาหลีใต้
ภูมิภาคจังหวัดเชจู
ชาติพันธุ์ชาวเชจู (ชาวเกาหลีบนเกาะเชจู)
จำนวนผู้พูด5,000  (2014)[1]
ตระกูลภาษา
ระบบการเขียนอักษรฮันกึล
รหัสภาษา
ISO 639-3jje
ข้อมูลในแผนที่โลกว่าด้วยภาษาที่เสี่ยงจะสาบสูญของยูเนสโกจัดให้ภาษาเชจูอยู่ในภาษาที่มีความเสี่ยงต่อการสูญหายมาก
บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทอักษรสากล หากระบบของคุณไม่รองรับการแสดงผลที่ถูกต้อง คุณอาจเห็นปรัศนี กล่อง หรือสัญลักษณ์อย่างอื่นแทนที่อักขระยูนิโคด

ภาษาเชจูเป็นที่แพร่หลายในกลุ่มคนรุ่นเก่าบนเกาะเชจู จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2557 สถาบันภาษาต่างประเทศ มหาวิทยาลัยแห่งชาติเชจูได้มีความพยายามที่จะอนุรักษ์ภาษาดังกล่าวเนื่องจากมีผู้ใช้ลดน้อยลง[4] ปัจจุบันเหลือผู้ใช้ภาษาเชจูเพียงน้อยนิด ซึ่งใช้สื่อสารกันเฉพาะกลุ่มน้อย ๆ และคาดว่ามีผู้ใช้ภาษานี้อย่างเป็นกิจจะลักษณะไม่ถึงหนึ่งหมื่นคน[5]

การจำแนก แก้

ชาวเกาหลีใต้จำนวนมากหรือแม้แต่ผู้ใช้ภาษาเชจูเองมักจะเข้าใจว่าภาษาเชจูเป็นสำเนียงถิ่นหนึ่งของภาษาเกาหลี แต่จริง ๆ แล้วภาษาเชจูกับภาษาเกาหลีถูกแยกเป็นคนละภาษาอย่างสิ้นเชิง เพราะทั้งสองภาษาไม่สามารถสื่อสารเข้าใจกันได้[6] โดยภาษาเชจูได้รับอิทธิพลจากภาษาญี่ปุ่นกับมองโกเลียมากกว่าสำเนียงมาตรฐาน[4] คำส่วนใหญ่ของภาษาเชจูส่วนใหญ่จะเป็นคำไม่เป็นทางการหรือเป็นคำสแลงของสำเนียงมาตรฐานแทน[7] ยูเนสโกได้ให้การยอมรับว่าภาษาเชจูและเกาหลีเป็นคนละภาษา[8] ส่วนกลอตโตล็อก (Glottolog) จัดให้ทั้งสองภาษาอยู่ต่างตระกูลภาษากัน ซึ่งรัฐบาลได้ให้การสนับสนุนภาษาเชจูผ่านรัฐมนตรีกระทรวงศึกษาธิการ และให้การสนับสนุนองค์กรต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เป็นต้นว่า สมาคมอนุรักษ์เชจู (Jeju Preservation Society)[9]

ประชากร แก้

ปัจจุบันมีผู้ใช้ภาษาเชจูเป็นภาษาแม่ราว 5,000–10,000 คน[8] นอกจากนี้ยังเคยมีผู้ใช้ภาษาเชจูบนหมู่เกาะชูจา (Chuja islands) ในอดีตเทศมณฑลเชจูเหนือ (เกาหลี북제주; ฮันจา北済州) และมีภาษาถิ่นเรียกว่าสำเนียงชูจาอันเป็นสำเนียงหนึ่งของสำเนียงช็อลลา ที่ยังอยู่รอดอย่างโดดเดี่ยวกลางวงล้อมของประเทศญี่ปุ่น[10]

มีความพยายามในการฟื้นฟูภาษาเชจูของรัฐบาลเกาหลีใต้ อาทิ การตีพิมพ์พจนานุกรมเชจู-เกาหลี หรือแม้แต่การก่อตั้งสถาบันสันติภาพเชจู (Jeju Peace Institute) แต่การฟื้นฟูกระทำได้อย่างยากลำบากเนื่องจากช่องว่างทางวัฒนธรรมและยุคสมัยที่ห่างออกไป[11]

เดือนมกราคม พ.ศ. 2554 ยูเนสโกได้ประกาศว่าภาษาเชจูเป็นภาษาใกล้สูญวิกฤต[8]

อ้างอิง แก้

  1. ภาษาเชจู ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
  2. Yang C., Yang S. & O'Grady 2019, p. 4.
  3. '제주어' 유네스코 소멸위기 언어 등록, Yonhap News, 2011-01-17
  4. 4.0 4.1 "Jeju Island Dialect". Student Advocates for Language Preservation. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-10-17. สืบค้นเมื่อ 2017-02-10.
  5. "About the Jeju-eo Talking Dictionary". talkingdictionary.swarthmore.edu. สืบค้นเมื่อ 2017-02-10.
  6. Janhunen, Juha (1996). Manchuria: An Ethnic History. Finno-Ugrian Society. ISBN 978-951-9403-84-7.
  7. "Did you know Jejueo is endangered?". Endangered Languages (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2017-02-06.
  8. 8.0 8.1 8.2 New interactive atlas adds two more endangered languages
  9. "Jejueo". The Endangered Languages Project. สืบค้นเมื่อ 2017-02-10.
  10. Keith Brown, บ.ก. (2005). "Korea, Republic of (South): Language Situation". Encyclopedia of Language and Linguistics (2 ed.). Elsevier. ISBN 0-08-044299-4.
  11. "About the Jeju-eo Talking Dictionary". talkingdictionary.swarthmore.edu. สืบค้นเมื่อ 2017-02-09.

แหล่งข้อมูลอื่น แก้