พระเจ้าสุริยวงศาธรรมิกราช

พระเจ้าสุริยวงศาธรรมิกราช หรือเจ้าสุริยะ พระราชโอรสของเจ้าต่อนคำ ราชวงศ์เจ้าวรวงศา ประสูติเมื่อ พ.ศ. 2156 หลังจากที่พระเชษฐาของพระองค์แย่งชิงราชสมบัติกัน นับแต่พระบัณฑิตโพธิศาละราชสวรรคต พระองค์ได้ซ่องสุมกำลังอยู่ในป่าและได้ยกทัพเข้ามาตีเวียงจันทน์ ใน พ.ศ. 2181 และเป็นฝ่ายที่ยึดครองเวียงจันทน์ได้ และขึ้นครองราชย์ขณะที่พระชนม์ได้ 25 ชันษา[ต้องการอ้างอิง]

พระเจ้าสุริยวงศาธรรมิกราช
พระมหากษัตริย์ล้านช้าง
รัชกาลก่อนหน้าเจ้าต่อนคำ
รัชกาลถัดไปพระยาจันทสีหราช เมืองแสน
พระราชบุตรเจ้าราชบุตร

เจ้านางกุมารรีลงท่า

เจ้านางนางสุมัง
พระมหากษัตริย์ล้านช้าง
ราชวงศ์ราชวงศ์เจ้าวรวงศา
พระราชบิดาเจ้าต่อนคำ

หลังจากขึ้นครองราชย์ได้ให้เจ้าชมพู พระเชษฐาไปอยู่เมืองเว้ในประเทศเวียดนาม เจ้าบุญชู พระเชษฐาอีกองค์หนึ่งออกผนวชตลอดชีวิต ส่วนพระโอรสของเจ้าไชยที่เป็นพระเชษฐาคือเจ้าปุให้ไปครองเมืองด่านซ้ายและเจ้าสร้อยให้ไปครองเมืองสะพือ พระองค์ครองราชย์สมบัติจนถึง พ.ศ. 2238 เป็นรัชกาลที่ยาวนานและสงบสุขรัชกาลหนึ่ง ในรัชสมัยของพระองค์มีชาวยุโรปเดินทางเข้ามาถึงล้านช้าง ดังที่ปรากฏในบันทึกของเจอร์ราด วาน วูสตอฟ จากประเทศเนเธอร์แลนด์ และบันทึกของบาทหลวงมาร์นี

พระองค์ได้มีการทำศึกสงครามครั้งใหญ่กับอาณาจักรอยุธยาอยู่หลายครั้ง และสุดท้ายล้านช้างเป็นฝ่ายชนะ ส่งผลให้อยุธยาสูญเสียเสบียงและกำลังพลไปอย่างมหาศาลกับการทำสงครามพ่ายแพ้ต่อล้านช้างซึ่งส่งผลให้อยุธยาบอบช้ำอย่างหนักไม่สามารถขยายอิทธิพลไปยังหัวเมืองอื่น ๆ ได้อีก อีกทั้งยังสูญเสียประเทศราชภายใต้อำนาจบางแห่งอีกด้วย นอกจากนี้ท่านยังนำทัพล้านช้างได้ไปตีเมืองพวนและกวาดต้อนไทพวนเข้ามาไว้ในเวียงจันทน์เป็นจำนวนมากที่สุดเท่าที่เคยมีมา อีกทั้งยังมีเมืองเชียงรุ่งเข้ามาสวามิภักดิ์ขอเป็นเมืองขึ้นกับท่านอีกด้วย

พระองค์ได้สั่งประหารเจ้าราชบุตร พระราชโอรสในข้อหาลักลอบเป็นชู้กับพระชายาของพระองค์ ทำให้เมื่อพระองค์สวรรคตจึงขาดรัชทายาทที่ชัดเจน มีแต่พระราชนัดดาที่ทรงพระเยาว์ ทำให้เกิดความปั่นป่วนและแย่งชิงเชื้อพระวงศ์มาเป็นพวกตน บางองค์ได้หลบหนีออกนอกราชอาณาจักร การแย่งชิงราชสมบัติหลังการสวรรคตของพระเจ้าสุริยวงศานำไปสู่การแยกอาณาจักรล้านช้างเป็น 3 อาณาจักรในที่สุด

พระองค์ทรงเป็น 1 ใน 4 วีรกษัตริย์หรือมหาราชของประเทศลาว เนื่องจากทรงรักษาเอกราชอาณาจักรลาวจากกรุงศรีอยุธยาได้

พระราชสันตติวงศ์

แก้

ทรงมีราชบุตรราชธิดากับพระเทวี3องค์คือ

นอกจากนี้ท่านยังมีพระธิดานามว่า หม่อมคำแล หรือมีอีกพระนามว่า นางคำ ซึ่งได้เสกสมรสกับเจ้าอินทกุมารเจ้าผู้ครองนครศรีฟ้าวาหะหัว (เชียงรุ่ง) ซึ่งสืบเชื้อสายมาจากราชวงศ์อาฬโวสวนต๋าน ซึ่งได้อพยพเข้ามาพึ่งพระบรมโพธิสมภารของพระเจ้ากรุงล้านช้างเมื่อครั้งเสียเมืองเชียงรุ่งให้จีนฮ่อ มีบุตรร่วมกัน พระนามว่า เจ้าองค์คำ ซึ่งต่อมาได้เป็นกษัตริย์องค์ที่ 2 แห่งล้านช้างหลวงพระบางและเป็นเจ้าผู้ครองแคว้นเชียงใหม่ในภายหลัง

อ้างอิง

แก้