ตำบลยาง (อำเภอศีขรภูมิ)

ตำบลยาง เป็นตำบลหนึ่งตั้งอยู่ในอำเภอศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์

ตำบลยาง
ตำบล
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Tambon Yang
ตำบลยาง
พิกัด: 14.950034°N 103.837734°E / 14.950034; 103.837734
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	สุรินทร์
อำเภอ	ศีขรภูมิ
พื้นที่
• ทั้งหมด	42.286 ตร.กม. (16.327 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2556)
• ทั้งหมด	9,624 คน
• ความหนาแน่น	247.44 คน/ตร.กม. (640.9 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	32110
รหัสภูมิศาสตร์	320904
เว็บไซต์	http://yanglocal.wordpress.com
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ประวัติ

ภาพงานศพอำแดงตลับ ธิดาพระสีมา (ดวง) อดีตนายกองนอกบ้านยาง อนันต์ (สมัยขึ้นตรงต่อเมืองขุขันธ์) และอำแดงอำไพ พร้อมด้วยลูกหลาน เหลน ลื้อ ถ่ายเมื่อปี พ.ศ. 2480 ต้นสกุล "สหุนาลุ สหุนาฬุ และสายสัมพันธ์ สกุลรัมพณีนิล ศิริมาก โถเล็ก คำงาม จิตรหาญ นิสัยกล้า พวงประยงค์ บุตรเงิน ทรงศรี เหมือนชอบ เหล่าดี จันทร์ไทย กลิ่นสุคนธ์ ออมทรัพย์ ฯลฯ ภาพจากวารสารสุรินทร์สโมสร

ตำบลยาง อำเภอศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์ เป็นหมู่บ้านเก่าแก่มาช้านานแล้วในระหว่างปี พ.ศ. 2306 – 2400 พระยาขุขันธ์ได้ดำริจัดตั้งหัวเมืองฝ่ายตะวันตกเพื่อตั้งยันบ้านเมืองใกล้เคียงเข้าปกครองผู้คนของตน จึงตั้งกรมการเมืองขึ้นที่บ้านกระออม (สำโรงทาบ) แห่งหนึ่งเพื่อยันเขตรัตนะบุรีไม่ให้ลุกล้ำและตั้งกรมการเมืองขึ้นที่บ้านอนันต์แห่งหนึ่งเพื่อยันเมืองสังขะและเมืองจารพัต ตั้งนายดวง เฒ่าแก่หัวหน้าผู้ปกครองบ้านยางอนันต์ เป็นหัวหน้าสำรองเจ้าเมืองให้มีบรรดาศักดิ์เป็นพระสีมาปัจจิมเขตต์ (ชาวบ้านเรียกว่าตาเปรี๊ยะสีมา) นายกองนอก ดูแลปกครองหัวเมืองฝ่ายตะวันตกของเมืองขุขันธ์ (กองนอกยางอนันต์) ปกครองบ้านยางอนันต์ บ้านปราสาทระแงง บ้านบัวตึล บ้านก้านเหลือง บ้านตางมาง บ้านสำโรงทาบ บ้านหมื่นศรี บ้านตรึม บ้านสังแกเสม็จ บ้านจังเกา บ้านคาละแมะ ขึ้นตรงต่อเมืองขุขันธ์ มีอำนาจพิจารณาคดีความปรับสินไหมพินัยหลวง เก็บส่วยสาอากรส่งเมืองขุขันธ์ ปีละ 1 ครั้ง นายดวงผู้นี้เป็นบุตรของโลกตาเปตี๊ยะธม (ท่านบ้านใหญ่) หัวหน้าผู้ปกครองบ้านอนันต์ และมีศักดิ์เป็นหลานของพระยาไกรภักดีศรีนครลำดวน (ตากะจะ) เจ้าเมืองขุขันธ์ท่านแรก เมื่อตั้งนายดวงเป็นนายกองนอก มีศักดินาเป็นพระสีมาแล้ว ท่านได้ขอตั้งบุตรหลานและบุคคลสำคัญในพื้นที่เป็นกรมการเมือง มีนายสวาย บุตรคนโตเป็นพระนรินทร์ภักดี นายเนียม บุตรคนที่ 2 เป็นหลวงประเสริฐ นายมี บุตรเขย เป็นพระสะท้านธรณี นายน้อมเป็นหลวงทิพยโอสถ นายเสาะ หลานเขยเป็นหลวงวิจิตรอักษร ตั้งนายคำเป็นหลวงทรงวิชัย (คำ คำงาม)และนายเซร็ย เป็นหลวงชัยอาสา (แซร็ย ศิริมาก)ในระยะหลังๆ พระสีมาถึงแก่กรรม พระนรินทรภักดีได้เป็นนายกองนอกปกครองหัวเมืองฝ่ายตะวันตก (กองยางอนันต์) แทน และได้ขอตั้งนายโป๊ะ หลานเป็น ขุนสวรรค์พิทักษ์ และตั้งนายกลัด บุตรเขยเป็นขุนภักดีนุรักษ์เป็นกรมการเมือง เริ่มตั้งบรรดาศักดิ์ตั้งแต่ ปี 2400 จนมาสิ้นสุดในปี 2447 ครองความเป็นใหญ่ในพื้นที่เขตนี้อยู่ถึง 47 ปี บรรดาผู้มีอิทธิพลในตำบลแห่งนี้ต่อมาได้เป็นบรรพบุรุษต้นสกุลสหุนาฬุ (สหุนาลุ), สกุลรัมพณีนิล, สกุลคำงาม ,สกุลทรงศรี ,สกุลพวงประยงค์ , สกุลศิริมาก ,สกุลโถเล็ก ,สกุลขอนเงิน ,สกุลนิสัยกล้า ,สกุลบุตรเงิน ,สกุลหุ่นทอง ,สกุลระดมบุญ ,สกุลกำลังหาญ,สกุลกลิ่นสุคนธ์ ฯลฯ ประมาณปี 2415 ขึ้นมาเมื่อชุมชนหนาแน่นขึ้น จึงเรียกว่าคุ้ม เขตคุ้มบ้านอาเสก เขตคุ้มบ้านจลง เขตคุ้มบ้านกระชาย เขตคุ้มบ้านอาเกียง เขตคุ้มบ้านโคกพะยอม เขตคุ้มโคกอาว๊วง (ปัจจุบันขึ้นต่อบ้านอาเสก) การปกครองท้องที่ในเขตตำบลยางนั้น พระนรินทร์ภักดี (สวาย) บุตรชายคนโตของพระสีมาเป็นเจ้าบ้านปกครอง บ้านยาง-อนันต์ มีตำแหน่งเป็นกองนอกต่อจากพระสีมาผู้เป็นบิดา เมื่อตั้งเป็นตำบล ให้มีกำนันเป็นหัวหน้าตำบล เห็นว่าพระนรินทร์ภักดีชราภาพมากแล้ว จึงเลือกเอานายน้อมบุตรพระสีมาคนที่ 4 เดิมมีบรรดาศักดิ์เป็นหลวงทิพย์โอสถ เป็น “กำนันคนแรก” ปรากฏว่าพาสมัครพรรคพวก ซึ่งมีหลวงทรงวิชัย (คำ คำงาม) และเสมียนเสา (เสา กุดกะตวย) ทำการกระด้างกระเดื่องต่อแผ่นดิน ไม่ยอมปฏิบัติราชการขึ้นตรงต่อจังหวัดสุรินทร์ (โดยคุ้นเคยกับเมืองขุขันธ์มาก่อน) จึงถูกจับกุมลงโทษ และปลดออกจากตำแหน่ง ทางการจึงแต่งตั้ง หลวงวิจิตรอักษร (เสาะ ทรงศรี) บุตรเขยแม่โคตร ธิดาสาวของพระสีมาเป็นกำนัน มีขุนสวรรค์พิทักษ์ (โป๊ะ สหุนาลุ) เป็นสารวัตรกำนันคนแรก อยู่ในตำแหน่งได้เพียง 3 ปี ถูกปลดออก แต่งตั้งขุนภักดีนุรักษ์ (กลัด รัมพนีนิล) บุตรเขยพระนรินทร์ภักดี เป็นกำนันอยู่ได้เพียง 2 ปี ตำแหน่งจึงตกไปอยู่กับ นายพรหม กลิ่นสุคนธ์ บุตรเขยบุญธรรมของพระสีมาซึ่งอยู่ที่บ้านอาเสก หมู่ที่ 3 ตำบลยาง

ซึ่งขณะที่ตำแหน่งกำนันมาอยู่ที่นายพรหม กลิ่นสุคนธ์ เป็นอยู่หลายปีในหมู่บ้านต่างๆมีการแต่งตั้งผู้ใหญ่บ้านดูแลเขตการปกครอง ต่อมาระหว่าง พ.ศ. 2484-2492 ตำบลยางแยกไปเป็นตำบลระแงง ตำบลหนองขวาว ตำบลนารุ่ง ตำบลตรมไพร และตำบลกุดหวายคงเหลือหมู่บ้านเพียง 15 หมู่บ้าน ตั้งเพิ่มภายหลังต่อมาอีก 3 หมู่บ้านคือ บ้านกะลันหมู่ที่ 16 บ้านอาเกียง หมู่ที่17 บ้านโคกพะยอมหมู่ที่18 ในปัจจุบันมีหมู่บ้านอยู่ 18 หมู่บ้าน (ข้อมูลจากแผนชุมชนตำบลยาง ณ เดือน มิถุนายน 2551)

อาณาเขต

• ทิศเหนือ ติดต่อกับตำบลนารุ่ง อำเภอศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์
• ทิศใต้ ติดต่อกับตำบลกุดหวาย อำเภอศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอสำโรงทาบ จังหวัดสุรินทร์
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับตำบลระแงง อำเภอศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์องค์การบริหารส่วนตำบลยาง เก็บถาวร 2015-10-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• เว็บไซต์สายเลือด สายสกุลพระสีมาปัจจิมเขตต์ (ดวง)
• หนังสือรวมผลงานชุดที่ 2 สายเลือด-สายสกุล และอัตชีวประวัติของ อาจารย์สัมฤทธิ์ สหุนาฬุ 2545