จารึกเมียเซดี
จารึกเมียเซดี (พม่า: မြစေတီ ကျောက်စာ, ออกเสียง: [mja̰.zè.dì t͡ɕaʊ̯ʔ.sà]), จารึกยาซะโกนมา (ရာဇကုမာရ် ကျောက်စာ) หรือ จารึกกู-บเยาะจี้ (ဂူပြောက်ကြီး ကျောက်စာ) ซึ่งจารึกไว้เมื่อ ค.ศ. 1113 เป็นจารึกหินภาษาพม่าที่เก่าแก่ที่สุดที่หลงเหลืออยู่ เมียเซดี แปลว่า "เจดีย์มรกต" ส่วนชื่อจารึกนั้นมาจากเจดีย์ที่อยู่บริเวณใกล้เคียง จารึกมีทั้งหมดสี่ภาษาได้แก่ พม่า มอญ ปยู และบาลี[1]: 158 ซึ่งทั้งหมดบอกเล่าเรื่องราวของเจ้าชายยาซะโกนมาและพระเจ้าจานซิต้า ความสำคัญหลักของจารึกเมียเซดีคือ จารึกนี้ทำให้สามารถถอดรหัสอักษรของภาษาปยูได้
วัสดุ | หิน |
---|---|
ตัวหนังสือ | พม่า มอญ ปยู บาลี |
สร้าง | ค.ศ. 1113 |
ที่อยู่ปัจจุบัน | พุกาม ประเทศพม่า |
จารึกเมียเซดี * | |
---|---|
ความทรงจำแห่งโลกโดยยูเนสโก | |
ที่เก็บรักษา | เมียเซดี (หลักที่ 1) พิพิธภัณฑ์โบราณคดีพุกาม (หลักที่ 2) |
ประเทศ | พม่า |
ภูมิภาค ** | เอเชียและแปซิฟิก |
อ้างอิง | [1] |
ประวัติการขึ้นทะเบียน | |
ขึ้นทะเบียน | 2558 |
* ชื่อตามที่ได้ขึ้นทะเบียนในบัญชีความทรงจำแห่งโลก ** ภูมิภาคที่จัดแบ่งโดยยูเนสโก |
จารึกมีภาษาพม่า 39 บรรทัด ภาษาบาลี 41 บรรทัด ภาษามอญ 33 บรรทัด และภาษาปยู 26 บรรทัด สามารถแบ่งออกได้เป็นสามประเภท คือ การบริจาค ความปรารถนา และการสาปแช่ง
ปัจจุบันมีจารึกสองหลักอยู่ในประเทศพม่า หลักหนึ่งอยู่ที่บริเวณเมียเซดีในหมู่บ้านมยี่นกะบา (ทางใต้ของพุกาม) ภาคมัณฑะเลย์ อีกหลักได้รับการค้นพบโดย ดร.เอมานูเอ็ล ฟอร์ชฮัมเมอร์ นักวิชาการภาษาบาลีชาวเยอรมัน ใน ค.ศ. 1886–1887 และปัจจุบันจัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑ์โบราณคดีพุกาม จารึกเมียเซดีได้ขึ้นทะเบียนเป็นความทรงจำแห่งโลกจากยูเนสโก
ระเบียงภาพ แก้
อ้างอิง แก้
- ↑ Coedès, George (1968). Walter F. Vella (บ.ก.). The Indianized States of Southeast Asia. trans.Susan Brown Cowing. University of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-0368-1.
- "Myazedi". Myanmar Travel information 2006. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-07-01. สืบค้นเมื่อ 2006-08-13.
- Khin Maung Nyunt (December 2000). "Myazedi and Rosetta Stone Inscriptions". Perspective. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2005-02-08. สืบค้นเมื่อ 2006-08-13.
- "Myazedi Pagoda". Myanmar's NET. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-01-12. สืบค้นเมื่อ 2006-08-13.
- Nishida Tatsuo 西田龍雄 (1955) "Myazedki 碑文における中古ビルマ語の研究 Myazedi hibu ni okeru chūko biruma go no kenkyū. Studies in the later ancient Burmese Language through Myazedi Inscriptions." 古代學 Kodaigaku Palaeologia 4.1:17-31 and 5.1: 22-40.
- Yabu Shirō 藪 司郎 (2006). 古ビルマ語資料におけるミャゼディ碑文<1112年>の古ビルマ語 / Kobirumago shiryō ni okeru myazedi hibun senhyakujūninen no kobirumago ōbī / Old Burmese (OB) of Myazedi inscription in OB materials. Osaka: Osaka University of Foreign Studies.
แหล่งข้อมูลอื่น แก้
Myazedi Inscription at AncientBagan.com [2]
Myazedi Inscription A at Zenodo [3]
Myazedi Inscription B at Zenodo [4]