คาวีโอลา
ในสาขาชีววิทยา คาวีโอลา (ละติน: caveola เป็นคำเอกพจน์ซึ่งแปลว่า ถ้ำน้อย ๆ พหูพจน์เป็น caveolae) เป็น lipid raft ชนิดพิเศษ เป็นส่วนบุ๋ม (invagination) ขนาดเล็ก (50-100 นาโนเมตร) ที่เยื่อหุ้มเซลล์ของเซลล์หลายชนิดในสัตว์มีกระดูกสันหลังโดยเฉพาะเซลล์เนื้อเยื่อบุโพรง เซลล์ไขมัน (adipocyte) และเซลล์แกนสันหลังในเอ็มบริโอ (embryonic notochord cell)[1] เป็นโครงสร้างที่ได้ค้นพบในปี 1955[2]
โครงสร้างรูปขวดทดลองปากเล็กนี้ มีโปรตีนและลิพิด (เช่น คอเลสเตอรอลและสฟิงโกลิพิด) มาก มีหน้าที่หลายอย่างในการถ่ายโอนสัญญาณ (signal transduction)[3] และเชื่อว่ามีบทบาทในการป้องกันเซลล์ทางแรงกล (mechanoprotection), ในการรับรู้แรงกล (mechanosensation), ในกระบวนการเอนโดไซโทซิส, ในกำเนิดมะเร็ง (oncogenesis) และในการดูดซึม (uptake) ทั้งแบคทีเรียและไวรัสก่อโรคบางชนิดเข้าในเซลล์[4][5][6][7]
ดูเพิ่ม
แก้เชิงอรรถและอ้างอิง
แก้- ↑ Nixon, Susan J.; Carter, Adrian; Wegner, Jeremy; Ferguson, Charles; Floetenmeyer, Matthias; Riches, Jamie; Key, Brian; Westerfield, Monte; Parton, Robert G. (2007-07-01). "Caveolin-1 is required for lateral line neuromast and notochord development" (PDF). Journal of Cell Science (ภาษาอังกฤษ). 120 (13): 2151–2161. doi:10.1242/jcs.003830. ISSN 0021-9533. PMID 17550965.
- ↑ Li, Xiang-An; Everson, William V.; Smart, Eric J. (2005). "Caveolae, Lipid Rafts, and Vascular Disease". Trends in Cardiovascular Medicine. 15 (3): 92–6. doi:10.1016/j.tcm.2005.04.001. PMID 16039968.
- ↑ Anderson, RG (1998). "The caveolae membrane system". Annu. Rev. Biochem. 67: 199–225. doi:10.1146/annurev.biochem.67.1.199. PMID 9759488.
- ↑ Parton, Robert G.; del Pozo, Miguel A. (2013-02-01). "Caveolae as plasma membrane sensors, protectors and organizers". Nature Reviews Molecular Cell Biology (ภาษาอังกฤษ). 14 (2): 98–112. doi:10.1038/nrm3512. ISSN 1471-0072. PMID 23340574. S2CID 21940682.
- ↑ Frank, P; Lisanti, M (2004). "Caveolin-1 and caveolae in atherosclerosis: differential roles in fatty streak formation and neointimal hyperplasia". Current Opinion in Lipidology. 15 (5): 523–9. doi:10.1097/00041433-200410000-00005. PMID 15361787. S2CID 20778606.
- ↑ Li, X; Everson, W; Smart, E (2005). "Caveolae, lipid rafts, and vascular disease". Trends Cardiovasc Med. 15 (3): 92–6. doi:10.1016/j.tcm.2005.04.001. PMID 16039968.
- ↑ Pelkmans L (2005). "Secrets of caveolae- and lipid raft-mediated endocytosis revealed by mammalian viruses". Biochim Biophys Acta. 1746 (3): 295–304. doi:10.1016/j.bbamcr.2005.06.009. PMID 16126288.
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้- Li, Xiang-An; Everson, William V.; Smart, Eric J. (2005). "Caveolae, Lipid Rafts, and Vascular Disease". Trends in Cardiovascular Medicine. Elsevier BV. 15 (3): 92–96. doi:10.1016/j.tcm.2005.04.001. ISSN 1050-1738.
- ภาพเนื้อเยื่อจากมหาวิทยาลัยบอสตัน 21402loa (อังกฤษ)