วิกิพีเดีย

การสำรวจดาวอังคาร

ระวังสับสนกับ การตั้งนิคมบนดาวอังคาร หรือ ภารกิจส่งมนุษย์ไปดาวอังคาร

การสำรวจดาวอังคารเริ่มต้นในปลายคริสต์ศตวรรษที่ 20 จากการสำรวจระยะไกลโดยยานสำรวจอวกาศที่ส่งมาจากโลก โดยเน้นไปที่การทำความเข้าใจเกี่ยวกับธรณีวิทยาและศักยภาพในการตั้งถิ่นฐาน[1] การวางแผนเพื่อเดินทางในเชิงวิศวกรรมนั้นซับซ้อน ทำให้การสำรวจนั้นมีอัตราความล้มเหลวสูงโดยเฉพาะในระยะเริ่มต้น ประมาณร้อยละ 60 ของยานอวกาศทั้งหมดที่มุ่งสู่สำหรับดาวอังคารนั้นล้มเหลวก่อนที่จะเสร็จสิ้นภารกิจและในบางภารกิจ ล้มเหลวก่อนที่การสำรวจจะเริ่มขึ้น แม้กระนั้น บางภารกิจก็ประสบความสำเร็จอย่างคาดไม่ถึง เช่น ยานสปิริต และ ออปเพอร์จูนิที ที่สามารถปฏิบัติภารกิจเกินกว่าที่ได้กำหนดไว้[2]

ภารกิจที่กำลังปฏิบัติการอยู่บนดาวอังคาร
(Active Mars missions)
ค.ศ. 1996 ถึง ปัจจุบันα
ปี (ค.ศ.) จำนวนภารกิจ
2021 11 11
 
2020 8 8
 
2019 8 8
 
2018 9 9
 
2017 8 8
 
2016 8 8
 
2015 7 7
 
2014 7 7
 
2013 5 5
 
2012 5 5
 
2011 4 4
 
2010 5 5
 
2009 5 5
 
2008 6 6
 
2007 5 5
 
2006 6 6
 
2005 5 5
 
2004 5 5
 
2003 3 3
 
2002 2 2
 
2001 2 2
 
2000 1 1
 
1999 1 1
 
1998 1 1
 
1997 2 2
 
1996 0

ปัจจุบัน แก้

ณ ปี 2021 มียานสำรวจอวกาศทั้งสิ้น 14 ยานสำรวจบนและรอบดาวอังคาร[3] ประกอบด้วย โรเวอร์ที่ปฏิบัติการบนพื้นผิวดาวอังคารทั้งสิ้นสี่โรเวอร์ ได้แก่ รถโรเวอร์ คิวริออซิตี และเพอร์เซอเวียแรนซ์ อินเจนูอิตีเฮลิคอปเตอร์ ซึ่งดำเนินการโดยองค์การนาซา (NASA) ของสหรัฐ และ จู้หรง ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของภารกิจ เทียนเวิน-1 โดยองค์การอวกาศแห่งชาติจีน (CNSA)[4][5] ยานโคจรรอบดาวอังคาร (ดาวเทียม) แปดดวง ได้แก่ 2001 Mars Odyssey Mars Express (MEX) มาร์สรีคอนเนสเซนซ์ออร์บิเตอร์ (MRO) มงคลยาน (MOM) MAVEN ExoMars Trace Gas Orbiter (TGO) ยานโคจรเทียนเวิน-1 และ Hope และ สองแลนเดอร์ที่ลงจอดบนพื้นผิวดาวอังคาร คือ อินไซต์ และ เทียนเวิน-1 แลนเดอร์

ทั้งนี้ ภารกิจต่อไปที่คาดว่าจะมายังดาวอังคาร คือ โรเวอร์ โรซาลินด์ แฟรงคลิน ของรัฐวิสาหกิจรอสคอสมอสและองค์การอวกาศยุโรป และโครงการ Mars Orbiter Mission 2 ของอินเดีย

ระบบดาวอังคาร (Martian system) แก้

การสำรวจดาวอังคารอยู่ในความสนใจของมนุษย์มาอย่างยาวนาน และการค้นพบใหม่ ๆ ยิ่งกระตุ้นความสนใจในการศึกษาและสำรวจดาวเคราะห์สีแดงนี้มากขึ้น การสังเกตด้วยกล้องส่องทางไกลในช่วงต้นเผยให้เห็นการเปลี่ยนแปลงของสีพื้นผิวที่เกิดตามฤดูกาลและลักษณะเชิงเส้นที่ชัดเจน การสังเกตการณ์ด้วยกล้องส่องทางไกลเพิ่มเติมทำให้พบดวงจันทร์สองดวง ได้แก่ โฟบอสและดีมอส น้ำแข็งขั้วโลกของดาวอังคาร และ โอลิมปัส ซึ่งเป็นภูเขาที่สูงที่สุดในระบบสุริยะ ดาวอังคารเป็นดาวเคราะห์หิน เหมือนกับโลก ที่ก่อตัวขึ้นในเวลาเดียวกัน แต่มีเส้นผ่านศูนย์กลางเพียงครึ่งหนึ่งของโลก มีพื้นผิวที่เย็นและเหมือนทะเลทราย และมีชั้นบรรยากาศที่บางกว่ามาก[6]

ช่วงเวลาที่เหมาะต่อการปล่อยยานสำรวจ แก้

 
การปล่อยยานอวกาศ และระยะทางระหว่างดาวอังคารกับโลก (ล้านกิโลเมตร)

ช่วงเวลาที่เหมาะสมต่อการปล่อยยานสำรวจขึ้นสู่อวกาศโดยใช้พลังงานน้อย (the minimum-energy launch windows) เพื่อไปยังดาวอังคาร เกิดขึ้นประมาณทุก ๆ สองปีและสองเดือน (ราวทุก ๆ 780 วัน ซึ่งเป็นช่วงที่ดาวอังคารโคจรมาใกล้โลกมากที่สุด)[7] และจะใช้พลังงานน้อยที่สุดในทุก ๆ 16 ปี[7]

การปล่อยยานสำรวจ ค.ศ. 2013–2022[8]
ปี ปล่อยยานฯ เมื่อ ยานสำรวจ (ที่ปล่อยแล้ว และที่วางแผน)
2013 พฤศจิกายน 2013 MAVEN, Mars Orbiter Mission
2016 มีนาคม 2016 ExoMars TGO
2018 พฤษภาคม 2018 อินไซต์
2020 กรกฎาคม – กันยายน
2020		 Mars Hope,
ยานโคจร เทียนเวิน-1 และ จู้หรง,
Mars 2020 คิวริออซิตี และ เพอร์เซอเวียแรนซ์
2022 โรซาลินด์ แฟรงคลิน โรเวอร์
2024-2025 Mars Orbiter Mission 2 (MOM-2)

ภารกิจในอดีตและปัจจุบัน แก้

ในช่วงคริสต์ทศวรรษที่ 1960 โซเวียตได้ริเริ่มการส่งยานสำรวจไปยังดาวอังคาร เช่น ความพยายามที่จะโคจรผ่าน (flyby) และลงจอดแบบกระแทก (impact landing) ของ Mars 1962B แต่การโคจรผ่านครั้งแรกที่ประสบความสำเร็จนั้นกระทำโดย มาริเนอร์ 4 ขององค์การนาซาเมื่อวันที่ 14-15 กรกฎาคม 1965 [9] ยาน มาริเนอร์ 9 กลายเป็นยานสำรวจอวกาศลำแรกที่โคจรรอบดาวเคราะห์ดวงอื่น เมื่อเข้าสู่วงโคจรของดาวอังคารได้สำเร็จ[10]

ยานฯ ลำแรกที่สัมผัสพื้นผิวดาว คือ ยานสำรวจของสหภาพโซเวียต 2 ลำ: Mars 2 แลนเดอร์ ในวันที่ 27 พฤศจิกายน 1971 และยานลงจอด Mars 3 ในวันที่ 2 ธันวาคม 1971 แม้ว่า Mars 2 ได้ล้มเหลวในระหว่างการลดระดับ และ Mars 3 ที่ปฏิบัติการแค่ประมาณยี่สิบวินาทีหลังจากการลงจอดแบบนุ่มนวลครั้งแรกบนพื้นผิวดาว[11] ยาน Mars 6 เองก็ล้มเหลวในระหว่างการลดระดับในปี 1974 แต่ได้ส่งข้อมูลเกี่ยวกับชั้นบรรยากาศที่ไม่สมบูรณ์[12] โครงการไวกิงของนาซาในปี 1975 ประกอบด้วยยานโคจรสองลำ โดยแต่ละลำต่างประสบความสำเร็จในการลงจอดบนพื้นผิวดาวอังคารในปี 1976 พร้อมกับเป็นผู้ส่งข้อมูลภาพพาโนรามาสีแรกของดาวอังคารสู่โลก ไวกิง 1 สามารถปฏิบัติภารกิจได้หกปี ไวกิง 2 สามปี[13]

ยานสำรวจ โฟบอส 1 และ 2 ของสหภาพโซเวียตถูกส่งไปยังดาวอังคารในปี 1988 เพื่อศึกษาดาวอังคารและดวงจันทร์สองดวงโดยเน้นที่โฟบอส โฟบอส 1 ขาดการติดต่อระหว่างการเดินทางไปดาวอังคาร โฟบอส 2 สามารถถ่ายภาพดาวอังคารและโฟบอสได้สำเร็จ แต่ล้มเหลวก่อนที่จะปล่อยยานลงจอดสองลำสู่พื้นผิวโฟบอส[14]

ภารกิจที่สิ้นสุดก่อนกำหนด หลังจาก โฟบอส 1 และ 2 เมื่อปี 1988 ได้แก่


อ้างอิง แก้

  1. ↑ Grotzinger, John P. (24 January 2014). "Introduction to Special Issue – Habitability, Taphonomy and the Search for Organic Carbon on Mars". Science. 343 (6169): 386–387. Bibcode:2014Sci...343..386G. doi:10.1126/science.1249944. PMID 24458635.
  2. ↑ Society, National Geographic (2009-10-15). "Mars Exploration, Mars Rovers Information, Facts, News, Photos – National Geographic". National Geographic. สืบค้นเมื่อ 2016-03-04.
  3. ↑ Loeffler, John (2021-08-17). "NASA's Mars helicopter is now scouting new sites for Perseverance rover to study". TechRadar (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2021-10-01.
  4. ↑ February 2021, Vicky Stein 08. "Tianwen-1: China's first Mars mission". Space.com (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2021-02-24.
  5. ↑ "China lands its Zhurong rover on Mars". BBC. 2021-05-14. สืบค้นเมื่อ 2021-05-14.
  6. ↑ Sheehan, William (1996). "The Planet Mars: A History of Observation and Discovery". The University of Arizona Press, Tucson. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-06-01. สืบค้นเมื่อ 2009-02-15.
  7. ↑ 7.0 7.1 David S. F. Portree, Humans to Mars: Fifty Years of Mission Planning, 1950–2000, NASA Monographs in Aerospace History Series, Number 21, February 2001. Available as NASA SP-2001-4521.
  8. ↑ "D. McCleese, et al. – Robotic Mars Exploration Strategy" (PDF). nasa.gov. สืบค้นเมื่อ 9 February 2017.
  9. ↑ "Mariner 4". NSSDC Master Catalog. NASA. สืบค้นเมื่อ 2009-02-11.
  10. ↑ "Mariner 9: Overview". NASA. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-07-31.
  11. ↑ Mars 2 Lander – NASA. Nssdc.gsfc.nasa.gov. Retrieved on 2012-05-10.
  12. ↑ Mars 6 – NASA. Nssdc.gsfc.nasa.gov. Retrieved on 2012-05-10.
  13. ↑ "Other Mars Missions". Journey through the galaxy. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-09-20. สืบค้นเมื่อ 2006-06-13.
  14. ↑ Sagdeev, R. Z.; Zakharov, A. V. (October 19, 1989). "Brief history of the Phobos mission". Nature. 341 (6243): 581–585. Bibcode:1989Natur.341..581S. doi:10.1038/341581a0.
 

บทความวิทยาศาสตร์นี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=การสำรวจดาวอังคาร&oldid=10180729"