กัณหา เคียงศิริ
กัณหา เคียงศิริ (26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2454 – 23 มิถุนายน พ.ศ. 2542) นักเขียนหญิงที่มีชื่อเสียงของไทย ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ พ.ศ. 2529[1] มีนามปากกาว่า ก.สุรางคนางค์
กัณหา เคียงศิริ | |
|---|---|
| เกิด | 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2454 เมืองธนบุรี อาณาจักรสยาม |
| เสียชีวิต | 23 มิถุนายน พ.ศ. 2542 (88 ปี) กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย |
| นามปากกา | ก.สุรางคนางค์ รสมาลิน |
| อาชีพ | นักเขียน |
| รางวัลสำคัญ | พ.ศ. 2529 - ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ (นวนิยาย) |
| คู่สมรส | ปกรณ์ บูรณปกรณ์ เล็ก เคียงศิริ |
| บิดามารดา | บิดา: พระสุริยะภักดี (บุญช่วย วรรธนะภัฎ) มารดา: นางสุริยะภักดี (หวั่น) |
กัณหา เคียงศิริ เดิมชื่อ ชื้น วรรธนะภัฎ เขียนในแนวสัจนิยม ยึดถือความสมจริง[2] มีผลงานเขียน 200 เรื่อง คือ นวนิยายเรื่องสั้น 100 เรื่อง นวนิยายเรื่องยาว 45 เรื่อง เรื่องแปล 1 เรื่อง บทละคร 3 เรื่อง บทร้อยกรอง 1 ชิ้น และสารคดีหลายเรื่อง
นอกจากเป็นนักเขียนนวนิยายแล้ว ก.สุรางคนางค์ยังเป็นนักเขียนคอลัมน์และนักไขปัญหา เคยเป็นบรรณาธิการหนังสือพิมพ์"เมืองทอง"รายวัน และผู้อำนวยการ"นารีนารถ"รายสัปดาห์ เจ้าของสำนักพิมพ์รสมาลิน ราชวิถี[3]
ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์เบญจมาภรณ์มงกุฎไทย และเบญจมาภรณ์ช้างเผือก เมื่อ พ.ศ. 2495 และ 2497 ตามลำดับ และเคยเป็นกรรมการฝ่ายจรรยามารยาทของสภาวัฒธรรมแห่งชาติ
ประวัติ
แก้ก.สุรางคนางค์ เกิด ณ คลองบางกอกใหญ่ ปากคลองนางลำเจียก จังหวัดธนบุรี (ปัจจุบันเป็นเขตหนึ่งของกรุงเทพมหานคร) เป็นบุตรีของขุนตำรวจโทพระสุริยะภักดี (บุญช่วย วรรธนะภัฎ)[4] ข้าราชการในสำนักตำรวจหลวง และนางสุริยะภักดี (หวั่น) เป็นบุตรคนแรกในจำนวน 3 คน น้องชายชื่อชาลี น้องสาวชื่อดารา โดยชื่อ "กัณหา" พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าพระราชทานให้เมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2462
ระหว่างอายุ 15–16 ปี เคยเข้าไปอยู่ในวังสวนสุนันทา ก.สุรางคนางค์ได้รับการศึกษาจากโรงเรียนเซนต์ฟรังซิสซาเวียร์คอนแวนต์[5] และสำเร็จระดับมัธยมปีที่ 8 จากโรงเรียนราชินีบน เคยเรียนภาษาอังกฤษกับแหม่ม และเรียนภาษาฝรั่งเศสกับพระเรี่ยมวิรัชพากย์ สำเร็จแล้วเป็นครูโรงเรียนราชินี สอนภาษาไทยประจำชั้น ม. 6 อยู่ 3 ปี และเคยถวายพระอักษรสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี
ก.สุรางคนางค์ ชอบการประพันธ์ตั้งแต่อยู่ ม.6 เขียนเรื่องสั้นเรื่องแรก ชื่อ "มาลินี" โดยใช้นามปากกาจากชื่อย่อตามด้วยคำประพันธ์ที่ชอบ เกิดเป็นนามปากกา "ก.สุรางคนางค์" ลงในเดลิเมล์วันจันทร์ นวนิยายเรื่องแรก คือ "กรองกาญจน์"[6] โด่งดังในหมู่นักอ่านด้วยเรื่อง "หญิงคนชั่ว" ในปี พ.ศ. 2480 ช่วงระยะสงครามโลกครั้งที่สอง "บ้านทรายทอง"เป็นที่นิยม จนสร้างเป็นละครและภาพยนตร์ ตามมาด้วย "ดอกฟ้า" และ"โดมผู้จองหอง" จนกระทั่ง ถึง "เขมรินทร์-อินทิรา"
ก.สุรางคนางค์ สมรสกับ ป.บูรณปกรณ์[7] (ปกรณ์ บูรณปกรณ์ หรือนามเดิม ป่วน บูรณศิลปิน) เมื่อ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2479 มีหม่อมเจ้าพิจิตรจิรภา เทวกุล ประทานงานสมรสให้ เนื่องจากบิดาไม่ยอมให้แต่งงานเพราะรังเกียจอาชีพนักเขียนไส้แห้งของป.บูรณปกรณ์ มีธิดาและบุตร 2 คน คือ นุปกรณ์ (ตุ๊ดตู่) และกิติปกรณ์ (ติ๊ดตี่) เมื่อ ป.บูรณปกรณ์ถึงแก่กรรมแล้ว (พ.ศ. 2495) ต่อมาจึงสมรสใหม่ กับเล็ก เคียงศิริ[8]
ก.สุรางคนางค์ถึงแก่กรรมด้วยโรคชรา เมื่อเช้าวันที่ 23 มิถุนายน พ.ศ. 2542[9] ที่บ้านซอยอ่อนนุช มีพิธีพระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 13 ตุลาคม พ.ศ. 2542 ณ วัดธาตุทอง
ผลงานที่พิมพ์เผยแพร่แล้ว
แก้- รักประกาศิต และ ภูชิชย์ นริศรา
- บ้านทรายทอง และ พจมาน สว่างวงศ์
- ดอกฟ้า และ โดมผู้จองหอง
- หญิงคนชั่ว
- ธารโศก
- รอยจารึก รุ่งอรุณ
- ค่าของชีวิตสาว
- ถ่านไฟเก่า
- กุหลาบแดง
- ปราสาทรัก
- คุณครูอินทิรา และ เขมรินทร์ อินทิรา
- จุดหมายปลายทาง
- ปัทมา วรารักษ์
- ปิ่นไพร
- ทางสายเปลี่ยว
- นี่แหละรัก
- ภายใต้ดวงดาว
- คู่ครอง
- แรงอธิษฐาน
- สุภาพบุรุษชาวดิน
- ปราสาททราย
- คุณหญิงพวงแข
- ราชาวดีสีม่วง
- จอมเทียน
- ชั่วชีวิตหนึ่ง
- กรองกาญจน์
- คนรักของข้าพเจ้า
- เกิดมาชั่ว
- ชุมทางรัก
- รุ่งอรุณ
- หมอภัคพงศ์
ผลงานที่ได้รับการสร้างเป็นละครโทรทัศน์
แก้รักประกาศิต (สร้างเป็นละครโทรทัศน์ 4 ครั้ง 2520 ช่อง9 2531และ2555 ช่อง3 2543 ช่อง7)
บ้านทรายทอง (สร้างเป็นละครโทรทัศน์ 5 ครั้ง 2511 ช่อง4บางขุนพรหม 2521 ช่อง9 2530และ2548 ช่อง7 2543 ช่อง3)
เขมรินทร์ อินทิรา (สร้างเป็นละครโทรทัศน์ช่อง 5 ในปี 2540)[1]
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
แก้- พ.ศ. 2535 –
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 4 จัตุรถาภรณ์มงกุฎไทย (จ.ม.)[10] - พ.ศ. 2497 –
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 5 เบญจมาภรณ์ช้างเผือก (บ.ช.)[11]
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
อ้างอิง
แก้- ↑ 1.0 1.1 "ศิลปินแห่งชาติ ๒๕๒๙" (eBook). culture.go.th. กระทรวงวัฒนธรรม. p. 6–9. สืบค้นเมื่อ 12 กุมภาพันธ์ 2022.
- ↑ ดวงมน จิตร์จำนงค์ (1989). ปาจารยสาร ฉบับพิเศษ, ทอไหมในสายน้ำ: 200 ปี วรรณคดีวิจารณ์ไทย. มูลนิธิเสฐียรโกเศศ-นาคะประทีป. p. 89. ISBN 978-9748690681.
- ↑ เสาหินแห่งกาลเวลา: รวมเรื่องสั้นของ 10 ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์. สมาคมนักเขียนแห่งประเทศไทย. 1993. p. 24–25. ISBN 978-9748908113.
- ↑ ขุนตำรวจโท พระสุริยะภักดี. บัณฑิตการพิมพ์. 1976. OCLC 1281294981. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-02-12. สืบค้นเมื่อ 2022-02-12.
พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในวันพระราชทานเพลิงศพ ขุนตำรวจโท พระสุริยะภักดี ณ ฌาปนสถานวัดโสมนัศวิหาร วันอังคารที่ 5 ตุลาคม พ.ศ. 2519
- ↑ ชั่วชีวิตหนึ่ง: ก. สุรางคนางค์. สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ. 1999. p. 12. ISBN 978-9742776930.
- ↑ สุวรรณา เกรียงไกรเพ็ชร์, บ.ก. (2005). ทางสายใหม่แห่งวรรณกรรมไทย: ทัศนะวิจารณ์ต่อนวนิยายยุคแรก. สำนักพิมพ์ชมนาด. p. 249. ISBN 978-9749320006.
- ↑ "ทำเนียบนักประพันธ์ / นักประพันธ์ในประเทศ / ป. บูรณปกรณ์". สำนักพิมพ์ประพันธ์สาส์น. สืบค้นเมื่อ 12 กุมภาพันธ์ 2022.
- ↑ เล็ก เคียงศิริ. ม.ป.พ. 1988. OCLC 1281274613.
อนุสรณ์ในงานฌาปนกิจศพ นายเล็ก เคียงศิริ ณ เมรุวัดธาตุทอง วันจันทร์ที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2531
[ลิงก์เสีย] - ↑ กองบรรณาธิการมติชน, บ.ก. (2006). 289 ข่าวดัง 3 ทศวรรษหนังสือพิมพ์มติชน. สำนักพิมพ์มติชน. p. 300. ISBN 978-9743238895.
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2022-10-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๑๐ ตอนที่ ๓๖ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๗๓, ๒๖ มีนาคม ๒๕๓๖
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2022-11-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๗๑ ตอนที่ ๘๗ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๓๔๑, ๒๙ ธันวาคม ๒๔๙๗
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้- Harrison, R. (1999). The Madonna and the Whore: Self/“Other” Tension in the Characterization of the Prostitute by Thai Female Auther. in P.A. Jackson & N.M. Cook (eds.), Genders & Sexualities in Modern Thailand (pp. 168–190). Chiang Mai: Silkworm Books. ISBN 978-9747551075.
 | บทความนักเขียนหรือนักประพันธ์นี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |