โทโฮโปรเจกต์

โทโฮโปรเจกต์ หรือ โทโฮ (ญี่ปุ่น: 東方プロジェクト; โรมาจิ: Tōhō Project) เป็นชื่อของเกมชูตติ้งชุดหนึ่งที่สร้างโดย Zun Soft หรือ ชางไฮอลิสเก็นกาคุดัน (上海アリス幻樂団) ปัจจุบันมีชื่อเสียงและมีผู้ติดตามเป็นจำนวนมากในประเทศญี่ปุ่น ลักษณะเด่นของเกมในตระกูลโทโฮคือความยากในการหลบลูกกระสุน กำแพงลูกกระสุนที่สวยงาม และตัวละครจำนวนมากซึ่งล้วนแล้วแต่มีความน่ารักและเสน่ห์ที่เป็นเอกลักษณ์

กำแพงกระสุนใน โทโฮโยโยมุ

ผู้ติดตามโทโฮโปรเจกต์ได้สร้างผลงานต่าง ๆ ออกมาเป็นจำนวนมาก ไม่ว่าจะเป็นโดจินชิ นิยาย ดนตรีประกอบเกมที่เรียบเรียงใหม่ เกมเลียนแบบ หรือเกมแนวอื่นที่ใช้ตัวละครของโทโฮโปรเจกต์ นอกจากนี้ทางชางไฮอลิสเองยังได้ร่วมมือกับศิลปินคนอื่นเขียนนิยายหนึ่งเรื่อง หนังสือการ์ตูนหนึ่งเรื่อง และหนังสืออ่านเล่นอีกหนึ่งเล่มที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับโลกของโทโฮโปรเจกต์อีกด้วย

เกมสำหรับเครื่อง PC-98

เกมของโทโฮโปรเจกต์ห้าเกมแรกถูกสร้างขึ้นมาสำหรับเครื่องคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลตระกูล PC-9801 ผู้ใช้เครื่องพีซีสามารถเล่นเกมเหล่านี้ได้โดยใช้โปรแกรมจำลองการทำงานของเครื่อง PC-98เกมในชุดนี้จัดจำหน่ายระหว่างปี พ.ศ. 2539 ถึง พ.ศ. 2541 ซึ่งเป็นช่วงที่เครื่อง PC-98 กำลังเสื่อมความนิยมลง ดังนั้นเกมจึงไม่ค่อยได้รับนิยมในหมู่นักเล่นเกมเท่าไหร่นัก ผู้สร้างเกมใช้ชื่อ Zun Soft เป็นชื่อเซอร์เคิลเวลาจำหน่ายเกมในงานคอมิเก็ต

โทโฮเรย์อิเด็น (東方靈異伝　～ Highly Responsive to Prayers)

จัดจำหน่ายเมื่อ พ.ศ. 2539 เป็นเกมเลียนแบบอาร์คานอยด์ ผู้เล่นเกมสวมบทบาทเป็น เรย์มุ ฮาคุเรย์ ซึ่งเป็นตัวเอกของเกมทุกภาค

โทโฮฟูวมะโรคุ (東方封魔録 ～ Story of Eastern Wonderland)

จัดจำหนายในงานคอมมิคมาเก็ต ฤดูร้อน พ.ศ. 2540 เป็นเกมชูตติ้งสองมิติแนวตั้งเกมแรกในโทโฮโปรเจกต์ มาริสะ คิริซาเมะ ตัวละครหลักอีกตัวของเรื่องปรากฏตัวเป็นครั้งแรกในเกมนี้ ในฐานะรองหัวหน้าใหญ่

โทโฮมุจิคู (東方夢時空　～ Phantasmagoria of Dim.Dream)

จัดจำหนายในงานคอมมิคมาเก็ต ฤดูหนาว พ.ศ. 2540 เป็นเกมชูตติ้งสองมิติแบบต่อสู้ที่ผู้เล่นสองคนแข่งกันเอาชีวิตรอดจากกำแพงลูกกระสุนคล้ายกับ ทวิงเกิล สตาร์ สไปรท์ส

โทโฮเก็นโซเคียว (東方幻想郷　～ Lotus Land Story)

จัดจำหนายในงานคอมมิคมาเก็ต ฤดูร้อน พ.ศ. 2541 เป็นเกมชูตติ้งสองมิติแนวตั้งเหมือนภาคที่สอง มีการเพิ่มการทำให้ตัวละครเคลื่อนช้าลงเมื่อกดปุ่มค้าง ซึ่งเป็นกลไกของเกมที่คงมาจนถึงปัจจุบัน

โทโฮไคคิดัน (東方怪綺談　～ Mystic Square)

จัดจำหนายในงานคอมมิคมาเก็ต ฤดูร้อน พ.ศ. 2541 เป็นเกมชูตติ้งสองมิติแนวตั้งเหมือนภาคที่สองและภาคที่สี่ ในภาคนี้เพิ่มตัวละครที่ผู้เล่นสามารถเล่นได้ 2 ตัว ได้แก่ มิมะ และ ยูกะ คาซามิ ซึ่งเป็นหัวหน้าใหญ่ของโทโฮฮามาคุโรและโทโฮเก็นโซเคียวตามลำดับ

เกมสำหรับระบบปฏิบัติการวินโดวส์

ในปี พ.ศ. 2545 เซอร์เคิล Zun Soft ได้เปลี่ยนชื่อเป็น "ชางไฮอลิสเก็นกาคุดัน" และได้เริ่มสร้างเกมในโทโฮซีรี่ยส์อีกครั้ง โดยเปลี่ยนระบบจากเครื่อง PC-98 มาเป็นพีซีภายใต้ระบบปฏิบัติการวินโดวส์ ทำใหคุณภาพของภาพและเสียงดนตรีประกอบดีขึ้นมาก

โทโฮโคมะเคียว (東方紅魔郷　～ Embodiment of Scarlet Devil)

จัดจำหน่ายในงานคอมมิคมาเก็ต ฤดูร้อน พ.ศ. 2545 เป็นเกมชูตติ้งสองมิติแนวตั้งเหมือนโทโฮฮามาโรคุ ผู้เล่นสามารถเลือกเล่นเป็น ฮาคุเรย์ เรย์มุ หรือ คิริซาเมะ มาริสะ ซึ่งเดินทางไปปราบปีศาจสีเลือด (the Scarlet Devil) ซึ่งปล่อยหมอกสีแดงลึกลับที่ปกคลุมเก็นโซเคียว (ดินแดนซึ่งเป็นฉากของเกม) จนทำให้ผู้อยู่อาศัยมองไม่เห็นพระอาทิตย์

โทโฮโยโยมุ (東方妖々夢 ～ Perfect Cherry Blossom)

จัดจำหน่ายในงานคอมมิคมาเก็ต ฤดูร้อน พ.ศ. 2546 เป็นเกมชูตติ้งสองมิติแนวตั้งเหมือนโทโฮฮามาโรคุ ผู้เล่นสามารถเล่นเป็น ฮาคุเรย์ เรย์มุ, คิริซาเมะ มาริสะ, หรือ ซาคุยะ อิซาโยอิ ซึ่งเป็นหัวหน้าด่านที่ห้าของโทโฮโคมะเคียว โดยเนื้อเรื่องเล่าถึงการผจญภัยของตัวละครทั้งสามเพื่อสืบหาสาเหตุของความผิดปกติของฤดูกาล ที่ทำใหอากาศในเก็นโซเคียวยังหนาวเหน็บเหมือนฤดูหนาวแม้จะย่างเข้าเดือนพฤษภาคมแล้ว

โทโฮเอยะโช (東方永夜抄 ～ Imperishable Night)

จัดจำหน่ายในงานคอมิเก็ต ฤดูร้อน พ.ศ. 2547 เป็นเกมชูตติ้งสองมิติแนวตั้งเหมือนโทโฮฮามาโรคุ ผู้เล่นสามารถเลือกบังคับทีมซึ่งประกอบด้วยตัวละครทีมละสองตัวทั้งหมด 4 ทีม โดยมี ฮาคุเรย์ เรย์มุ ร่วมทีมกับ ยาคุโมะ ยูคาริ, คิริซาเมะ มาริสะ ร่วมทีมกับ อลิส มาร์กาทรอย จากโทโฮโยโยมุ, ซาคุยะ อิซาโยอิ ร่วมทีมกับ เรมิเลีย สคาร์เล็ต จากโทโฮโคมะเคียว, และ คอนปาคุ โยวมุ ร่วมทีมกับ ไซเกียวจิ ยูยูโกะ ตัวละครสองตัวของทีมสุดท้ายนั้นเป็นหัวหน้าของด่านที่ห้าและด่านที่หกของโทโฮโยโยมุ ตามลำดับ ในเนื้อเรื่อง ตัวละครทีมที่ผู้เล่นเลือกจะพยายามสืบหาสาเหตุที่พระจันทร์ที่มองเห็นจากเก็นโซเคียวถูกสับเปลี่ยนเป็นพระจันทร์ปลอมที่จะไม่สว่างเต็มดวง

โทโฮคาเอซึกะ (東方花映塚 ～ Phantasmagoria of Flower View)

จัดจำหน่ายในงานคอมมิคมาเก็ต ฤดูร้อน พ.ศ. 2548 เป็นเกมชูตติ้งสองมิติแบบต่อสู้หมือนโทโฮมุจิคู โดยมีตัวละครให้ผู้เล่นเลือกใช้ถึง 16 ตัว เนื้อเรื่องของเกมเกี่ยวกับเหตุการณ์ที่ดอกไม้ในเก็นโซเคียวเบ่งบานสะพรั่งผิดฤดูกาล

โทโฮบุงกะโช (東方文花帖 ～ Shoot the Bullet)

จัดจำหน่ายในงานคอมมิคมาเก็ต ฤดูหนาว พ.ศ. 2548 เป็นเกมชูตติ้งสองมิติแนวตั้งที่ผู้เล่นต้องหลบลูกกระสุนและ "ถ่ายภาพ" ของหัวหน้าด่าน โดยผู้เล่นบังคับ ชาเมมารุ อายะ นักข่าวของเก็นโซเคียวซึ่งต้องการถ่ายภาพตัวละครของเกมในโทโฮโปรเจกต์ที่ผ่าน ๆ มาเพื่อลงหนังสือพิมพ์ของตน

โทโฮฟูจินโรคุ (東方風神録　～ Mountain of Faith)

จัดจำหน่ายในงานคอมมิคมาเก็ต ฤดูร้อน พ.ศ. 2548 เป็นเกมชูตติ้งสองมิติแบบต่อสู้ เนื้อเรื่องของเกมเกี่ยวกับความศรัทธาของศาลเจ้าน้อยลง

ซีดีเพลงประกอบเกม

• โฮไรนิงเงียว (蓬莱人形 ～ Dolls in Pseudo Paradise)
• เร็นไดโนะยะเกียว (蓮台野夜行 ～ Ghostly Field Club)
• เรคะกัคเซคิ (夢違科学世紀 ～ Changeability of Strange Dream)
• 蓬莱人形　～ Dolls in Pseudo Paradise
• 蓮台野夜行　～ Ghostly Field Club
• 違科学世紀　～ Changeability of Strange Dream
• 卯酉東海道　～ Retrospective 53 minutes
• 大空魔術　～ Magical Astronomy
• 未知の花　魅知の旅
• 鳥船遺跡　～ Trojan Green Asteroid
• 伊弉諾物質　～ Neo-traditionalism of Japan.
• 幺団の歴史　～ Akyu's Untouched Score

สินค้าอื่นที่เกี่ยวข้อง

• โทโฮโครินโด (東方香霖堂 ~ Curiosity of Lotus Asia) เป็นนิยายแต่งโดย ZUN เจ้าของชางไฮอลิสเก็นกาคุดัน ตีพิมพ์เป็นครั้งแรกในนิตยสารคัลเลอร์ฟุลเพียวเกิร์ล ภายหลังย้ายไปตีพิมพ์ในแม็กกาซีนเอลฟิกส์ นอกจากนี้บางตอนของโทโฮโครินโดยังถูกเผยแพร่ทางอินเทอร์เน็ตทางเว็บไซต์เอลนาวิ เก็บถาวร 2008-12-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน เนื้อเรื่องถูกเล่าผ่านสายตาของ โมริจิกะ รินโนสุเกะ เจ้าของร้านขายของเก่าในเก็นโซเคียว ซึ่งเป็นตัวละครชายคนแรกในโทโฮโปรเจกต์

• โทโฮซังเก็ตสึเซ (東方三月精 ~ Eastern and Little Nature Deity) เป็นมังงะตีพิมพ์ในนิตยสารคอมพ์เอซ มีเนื้อหาเกี่ยวกับนางฟ้าสามตนที่ชอบกลั่นแกล้งผู้มาเยี่ยมศาลเจ้าของเรมุ เนื้อเรื่องเขียนโดย ZUN และวาดภาพโดยมัตสึคุระ เนมุ ในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2549 มัตสึคุระเลิกวาดภาพไปด้วยเหตุผลทางสุขภาพ ฮิราซากะ มาโคโตะ มารับช่วงเป็นศิลปินต่อหลัง และชื่อภาษาอังกฤษของมังงถูกเปลี่ยนเป็น Strange and Bright Nature Deity

• โทโฮุบุงกะโช (東方文花帖 ~ Bohemian Archive in Japanese Red) เป็นหนังสืออ่านเล่น ซึ่งประกอบบทความในหนังสือพิมพ์ของชาเมมารุ อายะ, บทสัมภาษณ์ ZUN, และการ์ตูนโดจินชิจำนวนหนึ่ง นอกจากนี้ยังมีซีดีรอมบรรจุเพลงประกอบเกมอีกสามเพลง และเวอร์ชันทดลองของโทโอคาเอสึกะ

• โทโฮชิโคบานะ (東方紫香花 ~ Seasonal Dream Vision) เป็นหนังสือรวมโดจินชิของโทโฮโปรเจกต์ ตีพิมพ์โดยโทระ โนะ อานะ ภายในเล่มยังมีบทความเกี่ยวกับเก็นโซเคียวโดย ZUN และมีซีดีเพลงประกอบเกมเป็นของแถม

• โทโฮกุมอนชิคิ (東方求聞史紀 ~ Perfect Memento in Strict Sense) เป็นหนังสือรวมประวัติศาสตร์ของเก็นโซเคียว เล่าผ่านประสบการณ์ของฮิเอดะ โนะ อะคิว มีกำหนดวางจำหน่ายในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2549 ตีพิมพ์โดยอิจิจินฉะ

• โทโฮซุยมุโซ (東方萃夢想　～ Immaterial and Missing Power) เป็นเกมต่อสู้ซึ่งสร้างโดยทาโซกาเระฟรอนเทียร์ โดยได้รับความช่วยเหลือจาก ZUN

ตัวละคร

ตัวละครหลัก

• ฮาคุเรย์ เรย์มุ
• คิริซาเมะ มาริสะ

แหล่งข้อมูลอื่น

• ! Touhou wikipedia Thai ! (by Sabre) เก็บถาวร 2008-08-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (ไทย)
• เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของชางไฮอลิสเก็นกาคุดัน (ญี่ปุ่น)
• กระดานสนทนาของผู้ติดตามที่พูดภาษาอังกฤษ (อังกฤษ)
• วิกิภาษาอังกฤษเกี่ยวกับโทโฮโปรเจกต์ (อังกฤษ)
• วิกิภาษาญี่ปุ่นเกี่ยวกับโทโฮโปรเจกต์ (ญี่ปุ่น)
• เว็บไซต์ผู้สร้างโทโฮซุยมุโซ (ญี่ปุ่น)
• กระดานรูปโทโฮ (อังกฤษ)