รถจักรดีเซลไฟฟ้าอัลสตอม เอเอชเค (AHK) เป็นรถจักรดีเซลไฟฟ้าประเภทหนึ่งของการรถไฟแห่งประเทศไทย สั่งซื้อจากบริษัท Alsthom ประเทศฝรั่งเศส ผลิตโดยบริษัท Henschel และ Krupp ประเทศเยอรมนี (โดยชื่อเรียกของรถจักรรุ่นนี้มาจากชื่อของทั้ง 3 บริษัท) หมายเลขรถ 4201 - 4230 รวมจำนวนรถทั้งสิ้น 30 คัน[2]
รถจักร Alsthom ทั้งหมด (ALS AHK ALD และ ADD) ช่วงยุคแรกของการรถไฟแห่งประเทศไทยนั้นมีบทบาทอย่างมาก เนื่องจากเป็นยุคที่เริ่มหันมาใช้รถจักรดีเซลไฟฟ้าอย่างเต็มตัวขึ้นแทนรถจักรไอน้ำในยุคก่อน โดยที่ก่อนหน้านี้ได้มีการสั่งซื้อรถจักรดีเซลไฟฟ้า GE-K มาก่อนแล้ว จำนวน 40 คัน (ล็อตที่ 1) และ 10 คัน (ล็อตที่ 2) ต่อมาได้มีการสั่งซื้อรถจักรดีเซลไฟฟ้าเพิ่มอีก คือ Alsthom รุ่น AD24C (ALS) หมายเลข 4101-4154 และสั่งต่อมาจนถึงรุ่น Alsthom รุ่น AD24C (ADD) หมายเลข 4401-4420 ในช่วงแรกรถจักร Alsthom ทั้งหมดถูกนำมาทำขบวนรถโดยสาร เช่น ขบวนรถเร็ว ขบวนรถด่วน ขบวนรถด่วนพิเศษ และรถสินค้า[3] ก่อนที่ปัจจุบันจะถูกแทนที่ด้วยรถจักร QSY ส่วนใหญ่ HID และ GEA บางส่วน
| Alsthom AD24C (AHK) |
|---|
 รถจักร Alsthom AHK หมายเลข 4230 ที่สถานีลพบุรี |
|
|
| ค่าประสิทธิภาพ |
|---|
| ความเร็วสูงสุด | 90–95 km/h (56–59 mph) |
|---|
| กำลังขาออก | Pielstick: 2,400 แรงม้า
MTU: 2,250 แรงม้า
Caterpillar: 2,800 แรงม้า |
|---|
แรงฉุด:
| |
|---|
| • เริ่มต้น | 254 kN (57,000 lbf) |
|---|
| • ต่อเนื่อง | 169.3 kN (38,100 lbf) ที่ 30 km/h (19 mph) |
|---|
|
| การบริการ |
|---|
| ผู้ให้บริการ | การรถไฟแห่งประเทศไทย |
|---|
| ประจำการครั้งแรก | พ.ศ.2523 |
|---|
| ปลดประจำการ | 3 คัน 4209, 4215, 4210 |
|---|
| การจัดการ | ประจำการในปัจจุบัน 27 คัน |
|---|
|
| [1] |
รถจักร Alsthom รุ่น AHK หมายเลข 4226 ขณะทำขบวนรถชานเมืองที่ 342 ออกจากสถานีรังสิต
รถจักร Alsthom รุ่น AHK หมายเลข 4208 ขณะจอดรอหลีก รถสินค้าที่ 558 ที่สถานีผาเสด็จเนื่องด้วยรถจักร Alsthom รุ่นนี้ได้ถูกลดบทบาทลงเป็นอย่างมาก จึงสามารถพบเห็นได้ตาม ขบวนรถเร็ว(บางขบวน) ขบวนรถธรรมดา ขบวนรถชานเมือง ขบวนรถท้องถิ่น และขบวนรถสินค้า(บางขบวน) โดยประเภทขบวนรถทั้งหมดที่ว่ามาขึ้นอยู่กับสถานการณ์และความจำเป็นในการพร้อมใช้งานเพื่อทำขบวนนั้นๆ ไม่สามารถระบุได้อย่างแน่ชัด
การติดตั้งระบบ ATP (Automatic Train Protection) สำหรับรถจักร Alsthom โดยใช้ระบบ European Train Control System รูปแบบ On board ให้กับหมายเลข 4218 4224 4227 โดยระบบ ETCS นี้ถูกใช้อย่างแพร่หลายในประเทศโซนยุโรปซึ่งเกี่ยวข้องกับความปลอดภัยบนทางรถไฟเช่น ช่วยลดอุบัติเหตุต่างๆบนทางรถไฟ อีกทั้งยังเพิ่มประสิทธิภาพในการเดินขบวนรถไฟทั้งภายในประเทศและนอกประเทศ ซึ่งการรถไฟแห่งประเทศไทยมีความสนใจที่จะติดตั้งระบบ ATP นี้ให้กับรถจักรเก่าเช่น เอแอลเอส เอแอลดี เอดีดี และ เอชไอดี เป็นต้น เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและความปลอดภัยให้กับหัวรถจักรและขบวนรถ[4][5]
 รถจักร Alsthom รุ่น AD24C AHK หมายเลข 4220 ขณะหยุดรับพัสดุหีบห่อที่ชุมทางบางซื่อ ข.985 กรุงเทพ - สุไหงโกลก
|
 รถจักร Alsthom รุ่น AD24C AHK หมายเลข 4206 ขณะจอดอยู่ข้างโรงซ่อมดีเซลรางกรุงเทพ
|
หมายเหตุ: ชื่อ "Alsthom" คือชื่อเดิมของบริษัท Alstom ในปัจจุบันรถจักร Alsthom มีเครื่องยนต์เดียว ดั้งเดิมตั้งแต่มาจากโรงงานคือเครื่องยนต์ Pielstick 16PA4V 185VG ที่ 2400[2] แรงม้า เป็นเครื่องยนต์แบบ 4 จังหวะ รูปแบบการจัดเรียงสูบแบบ V จำนวน 16 สูบ ใช้น้ำมันดีเซล สามารถทำความเร็วสูงสุดได้ถึงประมาณ 95 กม./ชม. ในปัจจุบันรถจักรเหล่านี้ได้ทำการติดตั้งเครื่องยนต์ใหม่อย่าง Caterpillar 3516B HD และ MTU 16V4000 R41R ไปแล้วบางส่วน เพื่อนำมาทดแทนเครื่องยนต์ Pielstick เดิมที่ในอนาคตอาจจะหาอะไหล่ยากขึ้น ช่วงล่างรถจักรมีแคร่ทั้งหมด 2 แคร่ แต่ละแคร่มี 3 เพลา 6 ล้อ แต่ละเพลามีมอเตอร์ลากจูงหรือที่เรียกว่า Traction motor เพลาละ 1 ลูก รวมทั้งหมด 6 ลูก แต่ละลูกทำหน้าที่เป็นตัวขับเคลื่อนหัวรถจักรเพื่อให้ลากจูงขบวนรถโดยสาร และขบวนรถสินค้าหนักได้ [1][6] และเนื่องด้วยรถจักร Alsthom นี้มีอายุการใช้งานมาก หากลากจูงขบวนรถหนักเช่นรถสินค้าเที่ยวบรรทุก หรือรถโดยสารยาวๆ อาจทำให้เครื่องยนต์เกิดอาการร้อนได้ เนื่องจากการระบายความร้อนเครื่องยนต์เป็นแบบสมัยเก่า โดยรถจักรใหม่อย่าง CSR และ QSY และใช้ระบบระบายความร้อนด้วยพัดลม หากเครื่องยิ่งร้อนพัดลมก็จะยิ่งเป่าแรงขึ้น แต่อย่างไรก็ตามรถจักร Alsthom ก็ยังคงเป็นรถจักรยอดฮิตของใครหลายๆคน สามารถเจอได้ทุกที่ในประเทศไทย[7]
- หมายเลข 4203 4213 4216 4223 4229 และ 4230 เป็นรถจักรที่มีการหุ้มเกราะกันกระสุน
- หมายเลข 4202 ทำการติดตั้งไซเรนบริเวณด้านบนห้องขับ
- หมายเลข 4206 เป็นรถที่มีการปรับปรุงห้องขับ ติดตั้งเครื่องปรับอากาศทั้ง 2 ด้านห้องขับ (ปัจจุบันเครื่องปรับอากาศไม่สามารถใช้งานได้แล้ว)
- หมายเลข 4214 4221 4227 ใช้เครื่องยนต์ Caterpillar 3516B HD
- หมายเลข 4224 ใช้เครื่องยนต์ MTU 16V4000 R41R
- หมายเลข 4218 (Thales)[8] 4224 4227 (ECM-Progress Rail) ติดตั้งระบบ ETCS On board
| หมายเลข |
ลักษณะอุบัติเหตุ |
ขบวนที่ทำ |
วันที่ |
สถานที่ |
ความเสียหาย |
สถานะปัจจุบัน |
อ้างอิง
|
| †4209 |
ตกราง |
รถจักรเปล่า |
4 เมษายน พ.ศ. 2557 |
บริเวณสถานีรถไฟกลางดง |
ทั้งหมด |
ตัดบัญชี |
[9]
|
| †4215 |
ชนกับรถแบ็กโฮ ไฟไหม้รถจักร |
รถสินค้าสายเหนือไม่ทราบขบวน |
- |
- |
ทั้งหมด |
ตัดบัญชี |
[10]
|
| †4210
|
ชนกับรถจักร GEA 4550
|
ขบวนรถสินค้า 722
|
24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2563
|
บริเวณทางหลีก สถานีรถไฟปากท่อ
|
โครงประธานคดงอเสียหายหนัก
|
ตัดบัญชี
|
[11]
|
