ฌ็อง-อ็องตวน วาโต [ ฝรั่งเศส: Jean-Antoine Watteau; 10 ตุลาคม พ.ศ. 2227 (ค.ศ. 1684) – 18 กรกฎาคม พ.ศ. 2264 (ค.ศ. 1721) ] เป็นจิตรกรชาวฝรั่งเศสของ “ชนชั้นสูง” (fêtes galantes) อ็องตวน วาโตเป็นหนึ่งนักวาดภาพร่างยิ่งใหญ่ในประวัติศาสตร์ของศิลปะยุโรป

วาโตในปีสุดท้ายของชีวิตเขา โดยโรซัลบา การ์รีเอรา (Rosalba Carriera) พ.ศ. 2264

ชีวิตในตอนต้น

แก้

เขาเกิดที่วาล็องเซียน (Valenciennes) ในพ.ศ. 2227 ตอนอายุ 18 ปี อ็องตวน วาโตหนีไปที่ปารีสของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 พ.ศ. 2247 (ค.ศ. 1704) เขาเริ่มทำงานในสตูดิโอของโกลด ฌีโย (Claude Gillot) ผู้ออกแบบและสร้างสำหรับเวที ฌีโยแนะนำอ็องตวนสู่โลกของนักมายากลและตัวตลก และกระตุ้นความสนใจของเขาในดุลยภาพทางศิลปะต่อมารยาทสง่างาม จิตใจของวาโตได้แรงบันดาลใจโดยโรงละครฝรั่งเศสคลาสสิกกอเมดีฟร็องแซซ (Comédie Française) แต่เขารักความสว่างของโรงละครปารีเซียงในประเพณีตลกของโรงละครสด (commedia dell’arte) มากกว่า

วัยผู้ใหญ่

แก้

พระเจ้าฟรีดริชมหาราช พระราชาแห่งปรัสเซีย ทรงประทับในพระราชวังชาร์ลอทเทนบูร์ก (Charlottenburg Palace) สวนมีเสน่ห์ของวังอยู่บนภาพวาดต่างๆ โดยวาโต พระเจ้าฟรีดริชทรงนับถือ “ชนชั้นสูง” ของจิตรกร และทรงเก็บรวบรวมงานต่าง ๆ ของเขา สำเนาของ “เลเปลซีร์ดูว์บาล” (Les Plaisirs du Bal) ซึ่งเป็นงานที่ถูกลอกมากสุดของวาโต ถูกแขวนในพระราชวังซ็องซูซี แกลเลอรีเล็ก ๆ ที่ซ็องซูซีเพ่งทั้งหมดบนศิลปินผู้วาดในรูปแบบโรโคโค งานของวาโตสามชิ้นแสดงที่นี่

ผลงาน

แก้
 
การเริ่มดำเนินการสำหรับไซเธอรา (The Embarkation for Cythera) ฉบับลูฟวร์ พ.ศ. 2260

ภาพวาด “การเริ่มดำเนินการสำหรับไซเธอรา ” เป็นงานที่อ็องตวน วาโตได้รับความเป็นสมาชิกราชสถาบันศิลปะ (royal academy) เต็มตัวในพ.ศ. 2260 (ค.ศ. 1717) มันสร้างสร้างชื่อให้เขาว่าเป็น “ผู้เชี่ยวชาญของชนชั้นสูง” เป็นผู้บันทึกเหตุการณ์เศร้าโศกและแปลกประหลาดในวันของเขา

 
ตลกเศร้าของวาโต ผู้เล่นเป็นปีแยโร (Pierrot) เดิมถูกระบุว่าเป็นฌีล (Gilles) ประมาณ พ.ศ. 2261-2262 พิพิธภัณฑ์ลูฟวร์

เป็นไปได้ว่า “ฌีลเป็นปีแยโร” (Gilles as Pierrot) เป็นภาพวาดที่รู้จักดีและน่าอัศจรรย์สุดโดยวาโต ซึ่งเขาวาดคนขนาดเท่าตัวจริงและตั้งเขาบนขอบนอกของภาพราวกับว่าอยู่บนหน้าเวที จากงานทั้งหมดของวาโต “ฌีล” พิสูจน์ว่าดลใจศิลปินท่านอื่น ๆ มากสุด

 
ป้ายร้านของแฌร์แซ็ง (L'Enseigne de Gersaint) พ.ศ. 2263

ไม่นานก่อนความตายของเขา วาโตวาด “พินัยกรรมทางศิลปะ” ของเขา ป้ายร้านของแฌร์แซ็ง (L'Enseigne de Gersaint, Gersaint’s Sign Shop) ซึ่งเป็นหนึ่งในภาพวาดสุดท้ายของวาโต แฌร์แซ็งเองบรรยายว่า

“หลังจากการกลับปารีสของเขาใน เมื่อผมอยู่ในธุรกิจไม่กี่ปี วาโตมาที่ผมเพื่อจะถามว่าผมสามารถเสนอที่พักแก่เขาได้หรือไม่และผมจะยอมให้เขาอุ่นนิ้วมือของเขาหรือไม่ เพราะเขาเองจะใช้มันผลิตภาพวาดที่ผมสามารถแขวนด้านนอก ผมกังวลเล็กน้อยเกี่ยวกับการให้ความเห็นชอบของผมแก่เขา เนื่องจากผมจะชอบทรัพย์สินที่มากกว่า แต่เมื่อผมเห็นว่ามันจะให้ความพอใจแก่เขา ผมยินยอม ความสำเร็จของภาพวาดเป็นที่รู้กันดี ทั้งหมดวาดจากชีวิตจริง ท่าทางจริงมากและเป็นธรรมชาติมาก องค์ประกอบโดยธรรมชาติมาก กลุ่มถูกวาดดีมาก ขนาดที่พวกมันดึงดูดสายตาของคนเดินผ่าน เขาใช้หนึ่งสัปดาห์ เขาทำงานกับมันในตอนเช้า เพราะสุขภาพอ่อนแอของเขาไม่ให้มันครอบครองเวลาของเขาเป็นช่วงนานกว่านี้ ตามที่เขายอมรับอย่างเปิดเผยต่อผม มันเป็นงานเดียวที่ยกอัตตาของเขา”

 
การเดินทางไปแสวงบุญที่ไซเธอรา (Pilgrimage to Cythera) พ.ศ. 2264 เบอร์ลิน

พระเจ้าฟรีดริชมหาราชไม่เพียงทรงครอบครอง “ล็องแซน เดอ แฌร์แซ็ง” แต่ทรงครอบครองฉบับที่สองของภาพวาดที่ทำให้วาโตมีชื่อเสียงเช่นกัน “การเดินทางไปแสวงบุญที่ไซเธอรา” ผู้เชี่ยวชาญถกเถียงเสมอว่าการเริ่มดำเนินการสำหรับการเดินทางไปหรือกลับ และฉบับไหนมืดมนมากกว่าและอีกภาพบอกความร่าเริงและความสุขของดินแดนวิเศษแห่งความรักมากกว่าหรือไม่