อูไดจิง (ญี่ปุ่น: 右大臣 Udaijin; "มหาเสนาบดีฝ่ายขวา") เป็นตำแหน่งราชการในญี่ปุ่นปลายยุคนาระและยุคเฮอัง ปรากฏครั้งแรกในประมวลกฎหมายอาซูกะคิโยมิฮาระ ฉบับ ค.ศ. 689 ในฐานะส่วนหนึ่งของหน่วยงานกลางที่เรียกว่า "ไดโจกัง" ซึ่งช่วงแรกประกอบด้วยเสนาบดีสามคน คือ ไดโจไดจิง (อัครมหาเสนาบดี), ซาไดจิง (มหาเสนาบดีฝ่ายซ้าย), และอูไดจิง (มหาเสนาบดีฝ่ายขวา) ต่อมา ตำแหน่งนี้รวมอยู่ในประมวลกฎหมายไทโฮ ฉบับ ค.ศ. 702[1]

ประเทศญี่ปุ่นก่อนสมัยใหม่
ตราประจำราชวงศ์ญี่ปุ่น
ส่วนหนึ่งของชุดการเมืองการปกครองในยุคนะระและยุคเฮอัง

ไดโจกัง
(สภาอำมาตย์)
อัครมหาเสนาบดี  / ประธานสภา
ไดโจไดจิง
มหาเสนาบดีฝ่ายซ้ายซาไดจิง
มหาเสนาบดีฝ่ายขวาอูไดจิง
มหาเสนาบดีกลางไนไดจิง
อำมาตย์ใหญ่ไดนะงง
อำมาตย์กลางชูนะงง
อำมาตย์น้อยโชนะงง
กรมทั้งแปด
กรมบริหารกลาง
นะกะสึกะซะโช
กรมพิธีการชิคิบุโช
กรมอาลักษณ์จิบุโช
กรมมหาดไทยมิมบุโช
กรมกลาโหมเฮียวบุโช
กรมยุติธรรมเกียวบุโช
กรมคลังโอคุระโช
กรมวังคุไนโช

อูไดจิงเป็นมหาเสนาบดีชั้นรอง มีฐานะรองจากซาไดจิง และมีหน้าที่ควบคุมดูแลหน่วยงานทั้งหมดในสังกัดไดโจกัง[2]

ตำแหน่งอูไดจิง พร้อมด้วยตำแหน่งอื่น ๆ ในโครงสร้างไดโจกัง ค่อย ๆ ลดอำนาจลงในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 10–11 เนื่องจากตระกูลฟูจิวาระเข้ามากำกับการเมืองมากขึ้นเรื่อย ๆ จนสิ้นคริสต์ศตวรรษที่ 12 เมื่อตระกูลมินาโมโตะยึดอำนาจจากกลุ่มคูเงะ ตำแหน่งนี้ก็สิ้นอำนาจลงโดยสิ้นเชิง แต่ก็ยังไม่แน่ชัดว่า มีการล้มเลิกระบบไดโจกังอย่างเป็นทางการไปก่อนยุคเมจิหรือไม่

อ้างอิง

แก้
  1. Hall, John Whitney et al. (1993). The Cambridge History of Japan, p. 232.
  2. Shin-meikai-kokugo-jiten, Sanseido Co., Ltd., Tokyo 1974