จังหวัดอาเจะฮ์
อาเจะฮ์ (อินโดนีเซีย: Aceh) เป็นจังหวัดหนึ่งของประเทศอินโดนีเซีย ตั้งอยู่ทางเหนือสุดของเกาะสุมาตรา
จังหวัดอาเจะฮ์ Provinsi Aceh (อินโดนีเซีย) | |
---|---|
คำขวัญ: "ปัญจจิตะ" (ภาษาสันสกฤต) "เป้าหมาย 5 ประการ" | |
ที่ตั้งจังหวัดอาเจะฮ์ในประเทศอินโดนีเซีย | |
พิกัด: 5°33′N 95°19′E / 5.550°N 95.317°E | |
ประเทศ | อินโดนีเซีย |
เมืองหลัก | บันดาอาเจะฮ์ |
การปกครอง | |
• ผู้ว่าการ | Zaini Abdullah |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 58,375.83 ตร.กม. (22,539.03 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2010)[1] | |
• ทั้งหมด | 4,486,570 คน |
• ความหนาแน่น | 77 คน/ตร.กม. (200 คน/ตร.ไมล์) |
Demographics[2][3] | |
• Ethnic groups | 79% Acehnese 7% Gayo Lut 5% Gayo Luwes 4% Alas 3% Singkil 2% Simeulue |
• ศาสนา | 98.6% อิสลาม 0.70% คริสต์ 0.55% พุทธ 0.08% ฮินดู |
• ภาษา | ภาษาอินโดนีเซีย (official) ภาษาอาเจะฮ์ |
เขตเวลา | WIB (UTC+7) |
เว็บไซต์ | acehprov.go.id |
ประวัติศาสตร์
แก้อาเจะฮ์เคยเป็นรัฐอิสระที่มีบทบาททางการค้าและการเดินเรือระหว่างประเทศ อาเจะฮ์เริ่มรับศาสนาอิสลามจากชวาในราวพุทธศตวรรษที่ 13 และได้สถาปนาการปกครองแบบสุลต่านขึ้นที่เมืองบันดาอาเจะฮ์ อาเจะฮ์มีอำนาจมากในสมัยสุลต่านอาลี มูตคายัต ซะห์ ที่ครองราชย์ระหว่าง พ.ศ. 2057 – 2073 ที่ได้ทำให้อาเจะฮ์เป็นศูนย์กลางทางการค้าแทนมะละกาที่ถูกโปรตุเกสโจมตี เมื่อ พ.ศ. 2044 และพระองค์ยังทำสงครามต่อต้านโปรตุเกสที่พยายามเข้ายึดครองเมืองปาไซ และได้ขยายอำนาจเข้าครอบครองดินแดนส่วนอื่นของสุมาตรา และบางส่วนในคาบสมุทรมลายู ยุคทองของอาเจะฮ์ที่มีความรุ่งเรืองมากตชคือในสมัยสุลต่านอิสกันดาร์ มุดา ที่ข้ามไปยึดครองยะโฮร์และเปรักได้ และกลายเป็นศูนย์กลางของศาสนาอิสลามในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่เรียกว่า ประตูทางตะวันออกที่เปิดสู่มักกะฮ์
อาเจะฮ์เริ่มตกต่ำลงหลังจากเนเธอร์แลนด์เข้ามายึดครองมะละกาเมื่อ พ.ศ. 2184 ประกอบกับในอาเจะฮ์มีความขัดแย้งระหว่างขุนนางท้องถิ่นกับสุลต่าน เนเธอร์แลนด์เข้ามาแทรกแซงโดยสนับสนุนให้ชาวมีนังกาเบาแยกตัวออกมาจากอาเจะฮ์ รัฐทางคาบสมุทรมลายู เช่น ยะโฮร์ก็เริ่มแข็งข้อกับอาเจะฮ์ และได้รับผลกระทบจากการเข้าครอบครองปีนังและสิงคโปร์ของอังกฤษ ทำให้อิทธิพลทางการเมืองและเศรษฐกิจของอาเจะฮ์ลดลง
ในที่สุดเนเธอร์แลนด์ได้ทำสงครามอาเจะฮ์เพื่อยึดอาเจะฮ์เป็นอาณานิคม การสู้รบเริ่มขึ้นใน พ.ศ. 2416 และยึดเมืองบันดาอาเจะฮ์ได้ใน พ.ศ. 2420 แต่ก็ยังคงสู้รบแบบกองโจรต่อไป แม้ว่าสุลต่านจะยอมจำนนใน พ.ศ. 2446 เมื่อสงครามโลกครั้งที่สองสิ้นสุดลง และอินโดนีเซียได้รับเอกราช แต่อาเจะฮ์ก็ยังมีการปฏิวัติต่อต้านรัฐบาลกลางระหว่าง พ.ศ. 2496–2502 นำโดยพวกอูลามา แม้จะมีสถานภาพเป็นเขตการปกครองพิเศษตั้งแต่ พ.ศ. 2502 แต่ก็ยังมีกองกำลังที่ต้องการแยกตัวเป็นอิสระคือขบวนการอาเจะฮ์เสรีจนถึง พ.ศ. 2548
ปัจจุบันจังหวัดอะเจะฮ์เป็นจังหวัดเดียวที่บังคับใช้กฎหมายชารีอะห์ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของข้อยินยอมจากรัฐบาลกลาง
หน่วยการบริหาร
แก้พื้นที่จังหวัดอาเจะฮ์แบ่งออกเป็น 18 อำเภอหรือกาบูปาเต็น 5 นครหรือโกตา และ 289 ตำบลหรือเกอจามาตัน[4][5]
- อำเภอ
- อำเภอกาโยลูเวิซ (Kabupaten Gayo Lues)
- อำเภอซีเมอลูเวอ (Kabupaten Simeulue)
- อำเภอนากันรายา (Kabupaten Nagan Raya)
- อำเภอบีเรอเอิน (Kabupaten Bireuen)
- อำเภอเบอเนอร์เมอรียะฮ์ (Kabupaten Bener Meriah)
- อำเภอปีดี (Kabupaten Pidie)
- อำเภอปีดีจายา (Kabupaten Pidie Jaya)
- อำเภออาเจะฮ์กลาง (Kabupaten Aceh Tengah)
- อำเภออาเจะฮ์จายา (Kabupaten Aceh Jaya)
- อำเภออาเจะฮ์ซิงกิล (Kabupaten Aceh Singkil)
- อำเภออาเจะฮ์ตะวันตก (Kabupaten Aceh Barat)
- อำเภออาเจะฮ์ตะวันตกเฉียงใต้ (Kabupaten Aceh Barat Daya)
- อำเภออาเจะฮ์ตะวันออก (Kabupaten Aceh Timur)
- อำเภออาเจะฮ์ตะวันออกเฉียงใต้ (Kabupaten Aceh Tenggara)
- อำเภออาเจะฮ์ตามียัง (Kabupaten Aceh Tamiang)
- อำเภออาเจะฮ์ใต้ (Kabupaten Aceh Selatan)
- อำเภออาเจะฮ์เบอซาร์ (Kabupaten Aceh Besar)
- อำเภออาเจะฮ์เหนือ (Kabupaten Aceh Utara)
- นคร
- ซาบัง (Sabang)
- ซูบูลุซซาลัม (Subulussalam)
- บันดาอาเจะฮ์ (Banda Aceh; เมืองหลัก)
- ลกเซอมาเว (Lhokseumawe)
- ลังซา (Langsa)
อ้างอิง
แก้- ↑ (อินโดนีเซีย) Central Bureau of Statistics: Census 2010, retrieved 17 January 2011.
- ↑ "INDONESIA: Population and Administrative Divisions". The Permanent Committee on Geographical Names. 2003. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2018-12-24.
- ↑ Indonesia's Population: Ethnicity and Religion in a Changing Political Landscape. Institute of Southeast Asian Studies. 2003.
- ↑ Statistik Indonesia 2021 (ภาษาอินโดนีเซีย). สำนักงานสถิติแห่งประเทศอินโดนีเซีย. 2021-02-26. pp. 45–47. สืบค้นเมื่อ 2021-12-05.
- ↑ "Peraturan Kepala Badan Pusat Statistik Nomor 120 Tahun 2020 Tentang Klasifikasi Desa Perkotaan dan Perdesaan di Indonesia Tahun 2020" (PDF) (ภาษาอินโดนีเซีย). สำนักงานสถิติแห่งประเทศอินโดนีเซีย. สืบค้นเมื่อ 2021-12-05.
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้หนังสือและบทความ
แก้- สุพรรณี กาญจนัษฐิติ. “อาเจะฮ์.” ใน สารานุกรมประวัติศาสตร์สากลสมัยใหม่: เอเชีย เล่ม 1 อักษร A-B ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. หน้า 37-40. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน, 2539.
- อรอนงค์ ทิพย์พิมล. “ประวัติศาสตร์กฎหมายอิสลามที่อาเจะห์: จากรัฐสุลต่านสู่เขตปกครองพิเศษ.” วารสารประวัติศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 9, ฉ. 1 (มกราคม-มิถุนายน 2565): 1-30.
เว็บไซต์
แก้- (อินโดนีเซีย) Official website เก็บถาวร 2021-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- (อินโดนีเซีย) Official website for Tourism เก็บถาวร 2017-02-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน