อักษรอาหรับสำหรับภาษาเบลารุส

อักษรอาหรับสำหรับภาษาเบลารุส (เบลารุส: Беларускі арабскі алфавіт, Biełaruski arabski ałfavit (อักษรละติน) หรืออาราบิตซา (Арабіца, Arabitsa) เป็นระบบการเขียนด้วยอาหรับที่พัฒนาขึ้นเมื่อราวพุทธศตวรรษที่ 20 -21 ประกอบด้วยอักษร 28 ตัวและอักษรเพิ่มเติมอีก 3 ตัว เพื่อแสดงหน่วยเสียงในภาษาเบลารุสที่ไม่มีในภาษาอาหรับ

อักษรอาหรับนี้ใช้โดยชาวลิปกา ตาตาร์ หรือชาวตาตาร์เบลารุสที่ได้รับเชิญให้เข้ามาตั้งถิ่นฐานในเบลารุส ซึ่งในระหว่าง พุทธศตวรรษที่ 19 - 21 พวกเขาได้หยุดใช้ภาษาของตนเองและเริ่มใช้ ภาษาเบลารุสโบราณและเขัยนด้วยอักษรอาหรับ หนังสือที่เป็นวรรณคดีเรียก กีตับ (เบลารุส: "Кітаб"), ซึ่งมาจากภาษาอาหรับที่แปลว่า หนังสือ มีหนังสือภาษาโปแลนด์บางส่วนเขียนด้วยอักษรอาหรับ ซึ่งมีอายุราวพุทธศตวรรษที่ 22

อักษรที่เพิ่ม

อักษรอาหรับสำหรับภาษาเบลารุสของอักษร-Zh

• สำหรับเสียง /ʒ/ (ж), /tʃ/ (ч) และ /p/ (п) ซึ่งไม่มีในภาษาอาหรับ จะใช้อักษรเปอร์เซียแทนเป็น:

پ چ ژ‎

• สำหรับเสียง /dz/ (дз) และ /ts/ (ц) จะใช้อักษรใหม่คือ:

ࢮ ࢯ‎ ( )

อักษรเหล่านี้ใช้ระหว่างพุทธศตวรรษที่ 21 - 25 เพื่อเขียนภาษาเบลารุสและภาษาโปแลนด์

• เสียง /w/ (ў) และ /v/ (в) จะแสดงด้วยเครื่องหมายเดียวกัน:

و‎

ตารางเปรียบเทียบ

สระ

สระจะแสดงด้วยเครื่องหมายการออกเสียงเช่นเดียวกันกับภาษาอาหรับ

• 
  สระ A และ E (اَ)
• 
  สระ I และ Y (اِ)
• 
  สระ U และ O (اُ)
• 
  ไม่มีสระ
• 
  พยัญชนะคู่

พยัญชนะ

อักษรซีริลลิก	อักษรละติน	อักษรอาหรับ
		รูปเชื่อม			รูปเดี่ยว
		ท้าย	กลาง	หน้า
Б б	B b	ـب	ـبـ	بـ	ب
В в	V v	ـو		و
Г г	H h	ـه	ـهـ	هـ	ه
Ґ ґ	G g	ـغ	ـغـ	غـ	غ
Д д	D d	ـد		د
Дж дж	Dž dž	ـج	ـجـ	جـ	ج
Дзь дзь	Dź dź	ـࢮ		ࢮ ()
Ж ж	Ž ž	ـژ		ژ
З з	Z z	ﺾ	ـضـ	ضـ	ض
Зь зь	Ź ź	ـز		ز
Й й	J j	ـى	ـىـ	ىـ	ى
К к	K k	ـق	ـقـ	قـ	ق
Кь кь	Kj kj	ـك	ـكـ	كـ	ك
Л л, Ль ль	Ł ł, L l	ـل	ـلـ	لـ	ل
М м	M m	ـم	ـمـ	مـ	م
Н н, Нь нь	N n, Ń ń	ـن	ـنـ	نـ	ن
П п	P p	ـپ	ـپـ	پـ	پ
Р р	R r	ـر		ر
С с	S s	ـص	ـصـ	صـ	ص
Сь сь	Ś ś	ـث	ـثـ	ثـ	ث
Т т	T t	ـط	ـطـ	طـ	ط
Ть ть	Tj tj	ـت	ـتـ	تـ	ت
Ў ў	Ŭ ŭ	ـو		و
Ф ф	F f	ـف	ـفـ	فـ	ف
Х х	Ch ch	ـح	ـحـ	حـ	ح
Ц ц	C c	ـࢯ	ـࢯـ	ࢯـ	ࢯ ()
Ць ць	Ć ć	ـس	ـسـ	سـ	س
Ч ч	Č č	ـچ	ـچـ	چـ	چ
Ш ш	Š š	ـش	ـشـ	شـ	ش
’	—	—	ـعـ	—	—
ь	—	—

ดูเพิ่ม

• อักษรละตินสำหรับภาษาเบลารุส
• อาเรบีตซา – อักษรอาหรับสำหรับภาษาบอสเนีย

อ่านเพิ่ม

• Akiner, Shirin. Religious Language of a Belarusian Tatar Kitab: A Cultural Monument of Islam in Europe. Otto Harrassowitz, 2009.
• Д-р Я. Станкевіч. Беларускія мусульмане і беларуская літаратура арабскім пісьмом. [Адбітка з гадавіка Беларускага Навуковага Таварыства, кн. I.] – Вільня : Друкарня Я. Левіна, 1933 ; Менск : Беларускае коопэрацыйна-выдавецкае таварыства ″Адраджэньне″, 1991 [факсімільн.]. – 3-е выд.
• Антон Антановіч, "Беларускія тэксты, пісаныя арабскім пісьмом"

แหล่งข้อมูลอื่น

• Kitabs, the unique highlight of the Belarusian language ที่ pravapis.org