หวังอันฉือ (จีน: 王安石; พินอิน: Wáng Ānshí; เวด-ไจลส์: Wang An-shih; เกิด: พ.ศ. 1564; ตาย: วันที่ 6 เดือน 4 ปีหยวนโหยวที่ 1 ตรงกับวันที่ 21 พฤษภาคม พ.ศ. 1629 ตามปฏิทินสุริยคติ) เป็นข้าราชการชาวจีนในประวัติศาสตร์ มีบทบาทเป็นนักเศรษฐศาสตร์ นักปฏิรูป อัครมหาเสนาบดีซึ่งตรงกับตำแหน่ง "นายกรัฐมนตรี" ในปัจจุบัน และกวีสมัยราชวงศ์ซ่งเหนือ

หวังอันฉือ
เกิดพ.ศ. 1564
จีน ประเทศจีน
เสียชีวิต21 พฤษภาคม พ.ศ. 1629 (65 ปี)
นครไคฟง มณฑลเหอหนาน
จีน ประเทศจีน
สัญชาติจีน
อาชีพอัครมหาเสนาบดี
มีชื่อเสียงจากดูในบทความ

หวังอันฉือมีผลงานโดดเด่นในด้านการปฏิรูปเศรษฐกิจ เขาเล็งเห็นความล้าหลังของสังคมและเป็นผู้นำการปฏิรูปทางเศรษฐกิจสังคม ส่งผลให้การใช้จ่ายของประชาชนคล่องตัว ทำลายการผูกขาดทางการค้า และสร้างระเบียบทางการปกครองและสวัสดิการสังคมรูปแบบใหม่ หวังอันฉือยังปรับปรุงระบบการสอบคัดเลือกบุคคลเข้ารับราชการ โดยขัดขวางคติเห็นแก่ญาติและระบบอุปถัมภ์อันฝังรากลึกในมาแต่เดิม การปฏิรูปของหวังอันฉือไม่เป็นที่พึงใจของกลุ่มอนุรักษนิยมอันนำโดยรัฐมนตรีซือหม่ากวงอย่างยิ่ง นอกจากนี้ สมเด็จพระจักรพรรดิเหรินจงซึ่งมีพระราชอัธยาศัยใฝ่พระราชหฤทัยไปทางซือหม่ากวงก็ไม่โปรดด้วย ทำให้การปฏิรูปดำเนินการและประสบความสำเร็จในช่วงสั้น ๆ เท่านั้น

อัครมหาเสนาบดีหวังมีชีวิตอยู่ในช่วงก่อนกรุงสุโขทัยเมื่อเทียบกันแล้ว

ภูมิหลัง

แก้

หวังอันฉือนั้นถือกำเนิดในครอบครัวบัณฑิตหลวงทางภาคใต้ของจีน และใน พ.ศ. 1585 ผ่านการสอบคัดเลือกบุคคลเข้ารับราชการได้คะแนนเป็นอันดับสี่ โดยหลังจากสอบผ่านยี่สิบปีแรกได้รับราชการส่วนภูมิภาค ณ มณฑลต่าง ๆ บริเวณน้ำแยงซี ในช่วงนี้หวังอันฉือได้พัฒนาตนและเก็บเกี่ยวประสบการณ์ในการบริหารราชการส่วนภูมิภาคจนปรากฏผลงานโดดเด่น และส่งผลให้เขาเล็งเห็นหนทางแก้ไขสภาพปัญหาของบ้านเมืองที่นับวันยิ่งเสื่อมทรามลงยากจะแก้ไข ปัญหาหลักที่ราชวงศ์ซ่งประสบในครั้งนั้น ได้แก่ การเลี่ยงภาษีของเจ้าของที่ดินอันส่งผลให้ชาวไร่ชาวนาต้องรับภาระแห่งหนี้หนักหน่วงขึ้น ประกอบกับปัญหางบประมาณแผ่นดินขาดดุล และภาวะเงินเฟ้ออย่างกว้างขวาง ยังให้หวังอันฉือซึ่งเป็นคนหัวก้าวหน้าเป็นที่ต้องการของสมเด็จพระจักรพรรดิเจินจงอย่างยิ่ง

การปฏิรูปเศรษฐกิจสังคม

แก้
 
Illustration of Wang Anshi from the Wan Xiao Tang, 1743.

ความล้มเหลว

แก้

งานกวีนิพนธ์

แก้

อ้างอิง

แก้

Mote, F.W. (1999). Imperial China: 900-1800. Harvard University Press. p. 122, 138-142.

ดูเพิ่ม

แก้

Anderson, Gregory E., "To Change China: A Tale of Three Reformers เก็บถาวร 2006-07-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน", Asia Pacific: Perspectives เก็บถาวร 2004-10-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, 1:1 (2001).

ก่อนหน้า หวังอันฉือ ถัดไป
to be added   Prime Minister of China
(1070-1075)
  to be added
to be added   Prime Minister of China
(1076-1085)
  Sima Guang