หลวงพงษ์พิบูลย์ (เจ้าพรหม วงศ์พระถาง)
หลวงพงษ์พิบูลย์ (เจ้าพรหม วงศ์พระถาง) มีนามเดิมว่า เจ้าน้อยพรหม วงศ์พระถาง อดีตกรมการพิเศษจังหวัดแพร่ เป็นบุตรชายในพ่อเจ้าวงศ์ กับแม่เจ้าฟองจันทร์ วงศ์พระถาง สืบเชื้อสายมาจากเจ้าพระถางนครแพร่ และเจ้าผู้ครองนครแพร่
| หลวงพงษ์พิบูลย์ (เจ้าพรหม วงศ์พระถาง) | |
|---|---|
เจ้าน้อยพรหม วงศ์พระถาง | |
 | |
| เจ้านายฝ่ายเหนือ | |
| ประสูติ | พ.ศ. 2413 |
| อนิจกรรม | พ.ศ. 2479 |
| ชายา | เจ้าแสงมอน รัตนวงศ์ เจ้าสุนันตา วงศ์บุรี |
| ราชวงศ์ | แสนซ้าย |
| พระบิดา | เจ้าวงศ์ วงศ์พระถาง |
| พระมารดา | เจ้าฟองจันทร์ วงศ์พระถาง |
ประวัติ
แก้หลวงพงษ์พิบูลย์ (เจ้าพรหม วงศ์พระถาง) มีนามเดิมว่า เจ้าน้อยพรหม เกิดเมื่อปี พ.ศ. 2413 เป็นบุตรชายของพ่อเจ้าวงศ์ กับแม่เจ้าฟองจันทร์ วงศ์พระถาง สืบเชื้อสายมาจากเจ้าพระถางนครแพร่ ตำแหน่งปกครองในเค้าสนามหลวงเมืองนครแพร่ มีเจ้าพี่น้องร่วมเจ้าบิดามารดา 6 คน คือ
- เจ้าน้อยสวน วงศ์พระถาง สมรสกับเจ้าฟองแก้ว วงศ์พระถาง
- เจ้าคำเม็ด แก่นหอม (วงศ์พระถาง) สมรสกับ เจ้าหนานตั๋น แก่นหอม (ราชโอรสในเจ้าพิริยเทพวงษ์)
- เจ้ากาบแก้ว ขัติยวรา (วงศ์พระถาง) สมรสกับเจ้าน้อยโข้ ขัติยะวรา
- หลวงพงษ์พิบูลย์ (เจ้าน้อยพรหม วงศ์พระถาง)
- เจ้าน้อยเสาร์ วงศ์พระถาง สมรสกับเจ้าพลอยแก้ว ใยญาณ (ธิดาพ่อเจ้าจันทร์ ใยญาณ)
- เจ้าคำปิ๋ว ทิพย์วิชัย (วงศ์พระถาง) สมรสกับเจ้าหนานพัฒน์ ทิพย์วิชัย
ท่านได้ดำรงตำแหน่งเป็นกรมการพิเศษจังหวัดแพร่ เล่ากันว่าท่านเป็นผู้มีความละเอียดถี่ถ้วน มีความมัธยัสถ์ ขยันและเก่งในการทำธุรกิจ ซึ่งก็ทำให้ครอบครัวท่านร่ำรวย และมีชื่อเสียงในสมัยนั้น[1]
หลวงพงษ์พิบูลย์ (เจ้าน้อยพรหม วงศ์พระถาง) ถึงแก่อนิจกรรม เมื่อปี พ.ศ. 2479 สิริอายุ 66 ปี
ชีวิตครอบครัว
แก้หลวงพงษ์พิบูลย์ สมรสครั้งแรกกับเจ้าแสงมอน รัตนวงศ์ (ธิดาเจ้าน้อยเสาร์ กับเจ้าเขียว รัตนวงศ์) ไม่มีบุตรด้วยกัน และสมรสครั้งที่ 2 กับเจ้าสุนันตา วงศ์บุรี (ธิดาในเจ้าบุรีรัตน์ (น้อยหนู มหายศปัญญา) กับเจ้าคำ มหายศปัญญา และเป็นธิดาบุญธรรมในแม่เจ้าบัวถา มหายศปัญญา ชายาองค์แรกในเจ้าพิริยเทพวงษ์ เจ้าผู้ครองนครแพร่องค์สุดท้าย) แต่ไม่มีบุตรด้วยกัน จึงได้รับหลาน 3 คน มาเป็นบุตรบุญธรรม คือ เจ้าไข่มุกต์ ประชาศรัยสรเดช เจ้าทองด้วง วงศ์บุรี (บุตรธิดาเจ้าคำมูล ทิพย์วิชัย กับเจ้าไข่แก้ว มหายศปัญญา) และนายประจวบ วงศ์บุรี (บุตรชายเจ้าน้อยไฝ ทิพย์วิชัย กับนาง(เจ้า)ศรีพูน หัวเมืองแก้ว)
การทำงาน
แก้หลวงพงษ์พิบูลย์ (เจ้าพรหม วงศ์พระถาง) นอกจากรับราชการแล้ว ท่านยังมีอาชีพในการทำป่าไม้สัมประทานในเขตเมืองนครแพร่ โดยสืบทอดจากเจ้าบุรีรัตน์ (น้อยหนู มหายศปัญญา) ผู้เป็นพ่อตา
กิจสาธารณะ
แก้หลวงพงษ์พิบูลย์ (เจ้าพรหม วงศ์พระถาง) และภรรยาของท่าน คือ เจ้าสุนันตา วงศ์บุรี ได้เป็นผู้นำในการก่อสร้างวิหารใหม่วัดพงษ์สุนันท์ ซึ่งวิหารหลังเดิมได้พังทลายลงเพราะเกิดน้ำท่วมในปี พ.ศ. 2472 และทำสังฆกรรมไม่ได้หลายปี ต่อมาพระมหาโกศล อคฺควีโร ได้เปลี่ยนชื่อวัดเป็น วัดพงษ์สุนันท์ เพื่อให้เกียรติแก่ท่านและภรรยาที่เป็นผู้บูรณปฏิสังขรณ์ ปัจจุบันได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ จากเจ้าไข่มุกต์ และเจ้าทองด้วง วงศ์บุรี ซึ่งเป็นบุตรบุญธรรมของหลวงพงษ์พิบูลย์ได้ร่วมกับคณะศรัทธาทั่วไปอุปถัมภ์วัดนี้ตลอดมาถึงปัจจุบัน[2]