วิกิพีเดีย

สมเด็จพระจักรพรรดิฮัยเลอ ซึลลาเซที่ 1

(เปลี่ยนทางจาก สมเด็จพระจักรพรรดิเฮยิเล เซลาเซที่ 1)
"Haile Selassie" เปลี่ยนทางมาที่นี่ สำหรับนักมานุษยวิทยา ดูที่ โยฮันเนส ฮัยเลอ-ซึลลาเซ
"Ras Tafari" เปลี่ยนทางมาที่นี่ สำหรับขบวนการทางศาสนาที่บูชาเฮยิเล ซึลลาเซ ดูที่ ขบวนการราสทาฟารี

สมเด็จพระจักรพรรดิฮัยเลอ ซึลลาเซที่ 1 (กีแอซ: ቀዳማዊ ኀይለ ሥላሴ ; การถอดเป็นอักษรโรมัน: Qädamawi Häylä Səllasé ;[nb 2]พระนามเดิม ทาฟารี มาโคนเนน; 23 กรกฎาคม 1892 - 27 สิงหาคม 1975)[3] เป็นจักรพรรดิแห่งจักรวรรดิเอธิโอเปีย ครองราชย์ตั้งแต่ปี 1930 และสละราชสมบัติในปี 1974 และทรงเคยดำรงตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ก่อนขึ้นครองราชย์ตั้งแต่ปี 1916 พระองค์เป็นบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ยุคใหม่ของเอธิโอเปีย[4][5] และเป็นสมาชิกในราชวงศ์โซโลมอนซึ่งสืบทอดเชื้อสายมาจากเมเนลิคที่หนึ่ง

สมเด็จพระจักรพรรดิฮัยเลอ ซึลลาเซที่ 1
พระราชาธิราช(Negusa Nagast)
ผู้ปกป้องศรัทธา
พระบรมฉายาลักษณ์เมื่อปี 1969
จักรพรรดิแห่งเอธิโอเปีย
ครองราชย์2 เมษายน 1930 – 12 กันยายน 1974[nb 1]
ราชาภิเษก2 พฤศจิกายน 1930
ก่อนหน้าเซาดีตู
ถัดไปอามฮา เซลาซี
นายกรัฐมนตรี
ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์
ครองราชย์27 กันยายน 1916 – 2 เมษายน 1930
ก่อนหน้าเทสอซมา นาเดว
ถัดไปอีจีกาเยฮู อามฮา ซึลลาเซ
กษัตริย์เซวดีทู
พระราชสมภพ23 กรกฎาคม ค.ศ. 1892(1892-07-23)
เอเยร์ซาโกโร, ฮาราเกตะวันออก, จักรวรรดิเอธิโอเปีย
ราส ทาฟารี มาโคนเนน
สวรรคต27 สิงหาคม ค.ศ. 1975(1975-08-27) (83 ปี)
พระราชวังแห่งชาติ, อาดดิสอาบาบา, รัฐสังคมนิยมเอธิโอเปีย
ฝังพระศพ5 พฤศจิกายน 2000
อาสนวิหารตรีเอกภาพอันศักดิ์สิทธิ์, อาดดิสอาบาบา, เอธิโอเปีย
คู่อภิเษกสมเด็จพระจักรพรรดินีเมเนน อัสเฟาแห่งเอธิโอเปีย
พระราชบุตรเจ้าหญิงโรมาเนเวิค เฮลี ซึลลาเซ
เจ้าหญิงเทเน็คเนเวิก
สมเด็จพระจักรพรรดิอัมฮา ซึลลาเซ แห่งเอธิโอเปีย
เจ้าหญิงเซเนเบเวิค
เจ้าหญิงซีไฮน์
เจ้าชายมาคอนเนน
เจ้าชายซาห์เล ซึลลาเซ
พระนามครองราชย์
(ภาษาพื้นเมือง) Haile Selassie I (ቀዳማዊ ኀይለ ሥላሴ, qädamawi häylä səllasé);
(ภาษาอังกฤษ) "Power of the Trinity"
ราชวงศ์ซาฮเล ซึลลาเซ (ราชวงศ์โซโลมอนิกแขนงอามฮาริก)
พระราชบิดาMakonnen Wolde Mikael
พระราชมารดาYeshimebet Ali
ศาสนาเทวาเฮโดเอธิโอเปียออร์ทอดอกซ์
ประธานสมาคมเอกภาพแอฟริกา 1st & 5th
ดำรงตำแหน่ง
25 พฤษภาคม 1963 – 17 กรกฎาคม 1964
ถัดไปกามาล อาบเดล นาสเซร์
ดำรงตำแหน่ง
5 พฤศจิกายน 1966 – 11 กันยายน 1967
ก่อนหน้าJoseph Arthur Ankrah
ถัดไปJoseph-Désiré Mobutu
ธงพระอิสริยยศของจักรพรรดิ ฮัยเลอ ซึลลาเซที่1
หน้า
หลัง

พระองค์มีความพยายามในการพัฒนาเอธิโอเปียให้ทันสมัยผ่านการปฏิรูปทางการเมืองและสังคม รวมถึงร่างรัฐธรรมนูญฉบับแรกของประเทศและยกเลิกทาส รวมถึงเป็นผู้บัญชาการการรบในสงครามกับอิตาลีครั้งที่สองซึ่งจบลงด้วยความพ่ายแพ้ ขณะประเทศอยู่ภายใต้ปกครองของอิตาลีพระองค์ทรงลี้ภัยอยู่ในอังกฤษก่อนจะเสด็จกลับเอธิโอเปียในปี 1941 หลังอังกฤษเอาชนะอิตาลีในยุทธการแอฟริกาตะวันออก พระองค์ทรงยุบเลิกสหพันธ์เอธิโอเปียและเอริเทรียซึ่งจัดตั้งขึ้นโดยสภาของสหประชาชาติในปี 1950 และรวมเอริเทรียเข้าเป็นจังหวัดหนึ่งของประเทศภายใต้การต่อสู้เพื่อกดขี่การพยายามแยกตัวเป็นอิสระ[6]

พระองค์ทรงเป็นผู้มีความสากลนิยมมาก และนำพาเอธิโอเปียเข้าเป็นสมาชิกของสหประชาชาติ[7] และในปี 1963 ได้นำการจัดตั้งรวมถึงเป็นประธานคนแรกขององค์กรสามัคคีแอฟริกา ซึ่งในปัจจุบันคือสหภาพแอฟริกา พระองค์ทรงถูกล้มราชบัลลังก์ในปีโดยการรัฐประหารของกองทัพภายใต้ชื่อคณะเดร์กในปี 1974 ทรงถูกสำเร็จโทษโดยคณะรัฐประหารและเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 27 สิงหาคม 1975 [8]

อ้างอิง แก้

  1. ↑ Talbot, David Abner (1966). Ethiopia: Liberation Silver Jubilee 1941-1966. Addis Ababa, Ethiopia: Ministry of Information. pp. 64–66.
  2. ↑ "Haile Selassie". Merriam-webster. สืบค้นเมื่อ 24 April 2014..; "Haile Selassie". Dictionary. Reference. สืบค้นเมื่อ 24 April 2014..
  3. ↑ Page, Melvin Eugene; Sonnenburg, Penny M. (2003). Colonialism: an international, social, cultural, and political encyclopedia. Vol. 1. ABC-CLIO. p. 247. ISBN 978-1-57607-335-3.
  4. ↑ Erlich, Haggai (2002), The Cross and the River: Ethiopia, Egypt, and the Nile. Lynne Rienner Publishers. ISBN 1-55587970-5, p. 192.
  5. ↑ Murrell, p. 148
  6. ↑ Ewing, William H.; Abdi, Beyene (1972). Consolidated Laws of Ethiopia Vol. I. Addis Ababa: The Faculty of Law Haile Sellassie I University. pp. 45–46.
  7. ↑ Karsh, Efraim (1988), Neutrality and Small States. Routledge. ISBN 0-41500507-8, p. 112.
  8. ↑ Salvano, Tadese Tele (2018). የደረግ አነሳስና (የኤርትራና ትግራይ እንቆቅልሽ ጦርነት) [The Derg Initiative (The Eritrean-Tigray Mysterious War)]. Tadese Tele Salvano. pp. 81–97. ISBN 978-0791596623.

หนังสืออ่านเพิ่ม แก้

แหล่งข้อมูลอื่น แก้

 
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ Haile Selassie I
ก่อนหน้า สมเด็จพระจักรพรรดิฮัยเลอ ซึลลาเซที่ 1 ถัดไป
สมเด็จพระจักรพรรดินีเซาดีตูที่ 1 แห่งเอธิโอเปีย    
สมเด็จพระจักรพรรดิแห่งเอธิโอเปีย
(ราชวงศ์โซโลมอน)
(พ.ศ. 2473 – พ.ศ. 2517) 		  สิ้นสุดระบอบราชาธิปไตย(เผด็จการคอมมิวนิสต์เดร์ก)
เผด็จการคอมมิวนิสต์เดร์ก    
สมเด็จพระจักรพรรดิแห่งเอธิโอเปีย
(ราชวงศ์โซโลมอน)
ภายใต้กฎหมาย
(พ.ศ. 2517 – พ.ศ. 2518) 		  สมเด็จพระจักรพรรดิอัมฮา ซึลลาเซ แห่งเอธิโอเปีย


ก่อนหน้า สมเด็จพระจักรพรรดิฮัยเลอ ซึลลาเซที่ 1 ถัดไป
แฟรงกลิน ดี. โรสเวลต์   บุคคลแห่งปีของนิตยสารไทม์
(ค.ศ. 1935) 		  วอลลิส ซิมป์สัน
  1. ↑ In exile from 2 May 1936 – 20 January 1941[1]
  2. ↑ ภาษาอังกฤษ: /ˈhaɪli səˈlæsi, -ˈlɑːsi/[2]
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=สมเด็จพระจักรพรรดิฮัยเลอ_ซึลลาเซที่_1&oldid=11383808"