วัดราชธานี

วัดราชธานี
	ศาลาการเปรียญ
ชื่อสามัญ	วัดราชธานี วัดราชฯ
ที่ตั้ง	ถนนสิงหวัฒน์ ตำบลธานี อำเภอเมือง จังหวัดสุโขทัย 64000
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	เถรวาท
เจ้าอาวาส	พระครูศรีธรรมานุสิฐ
กิจกรรม	ศาสนสถานในพระพุทธศาสนาที่มีกิจกรรมเชิงพุทธตลอดปี
	ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดราชธานี เป็นวัดที่อยู่กลางเมืองสุโขทัย ที่มีประวัติความเป็นมานับแต่ครั้งกรุงสุโขทัย เป็นวัดที่มีความสำคัญ ที่ทางราชการ พ่อค้า ประชาชนถือว่าเป็นวัดสำคัญวัดหนึ่งทางราชการได้อาศัยประกอบรัฐพิธี ที่สำคัญ เช่น พิธีถือน้ำพิพัฒนสัตยา อีกทั้งเป็นวัดที่ตั้งอยู่ใจกลาง เป็นวัดที่มีพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวสุโขทัยรู้จักกันในชื่อว่า "หลวงพ่อเป๋า"

วัดราชธานีเป็นวัดที่อดีตพระราชประสิทธิ์คุณ (ทิม ยสทินโน) ผู้เป็นกำลังหลักในการรวบรวมศาสนวัตถุทางพระพุทธศาสนาครั้งกรุงสุโขทัย เพื่อจัดมอบให้กับพิพิธภัณฑ์สุโขทัย รวมทั้งยังเคยดำรงตำแหน่งเจ้าคณะจังหวัด และอดีตเจ้าอาวาสวัดราชธานี เคยอยู่อาศัยจำพรรษาที่วัดราชธานีแห่งนี้ นอกจากนี้วัดยังเคยเป็นที่ตั้งโรงเรียนประจำจังหวัดสุโขทัยด้วย^[1]

ประวัติ แก้

วัดราชธานี แต่เดิม ชื่อว่า วัดป่าละเมาะ เพราะสภาพที่ตั้งล้อมรอบด้วยป่าละเมาะ ต่อมาเปลี่ยนชื่อตามสภาพที่ตั้งเป็น “วัดท่านี้” อันเนื่องด้วยมีท่าเรือข้ามฟาก ที่ใช้เป็นจุดเชื่อมค้าขายระหว่างคลองแม่รำพันจากด้านเหนือคือ เมืองเชลียง จนกระทั่งต่อมาได้กร่อนคำเป็น " วัดธานี " สืบมาจนกระทั่งสมัย “พระราชธานี” เจ้าเมืองสุโขทัยในขณะนั้น ได้ให้มีการบูรณะวัด พร้อมเปลี่ยนชื่อว่า “วัดราชธานี" สืบมาจนปัจจุบัน^[2]

มีหลักหลักฐานทางโบราณสถาน โบราณวัตถุ ที่หลงเหลืออยู่ เป็นก้อนอิฐที่นำมาก่อสร้างเจดีย์เก่าแก่ ซึ่งทำให้สันนิษฐานได้ว่าเป็นวัดเก่าแก่ และฐานอิฐนี้มีขนาดกว้าง 6 นิ้ว ยาว 12 นิ้ว หนา 1 นิ้วครึ่ง นักโบราณคดีสันนิษฐานว่าเป็นเจดีย์สมัยสุโขทัย

แต่เดิมในวิหารวัดราชธานีมีพระพุทธรูปสมัยสุโขทัยปางต่างๆ เป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ยังมี พระพุทธรูปสมัยอู่ทอง สมัยลพบุรีเป็นจำนวนมาก ในสมัยพระราชประสิทธิคุณอดีตเจ้าอาวาส และเจ้าคณะจังหวัดสุโขทัย ได้ให้ทางหน่วยงานราชการนำไปเก็บรักษาไว้ที่ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ภูมิภาคที่ 3 สุโขทัย ที่เหลือนอกนั้นได้ถูกเพลิงไหม้พร้อมกับกุฏิ และอุโบสถ เมื่อปี พ.ศ. 2511 ดังที่ปรากฏในเนื้อเพลง “สุโขทัยระทม” ประหนึ่งเป็นเพลงประจำจังหวัดไป ที่เนื้อเพลงกล่าวถึงเหตุการณ์ไฟไหม้ตลาดครั้งใหญ่ที่ปรากฏในปี พ.ศ. 2511 และวัดราชธานีก็ถูกไฟไหม้ในครั้งนั้น อุโบสถที่เก็บพระพุทธรูปสำคัญก็ถูกไฟไหม้ด้วย ซึ่งในปัจจุบันยังคงเหลือซากนั้นปรากฏอยู่ นอกจากนี้ยังมีข้อมูลว่าวัดราชธานีมีที่ธรณีสงฆ์ และถูกโอนให้กับหน่วยงานราชการก็คือเทศบาลตำบลธานีด้วย ^[3]

มีข้อมูลว่า "ในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก และเป็นสถานที่ประกอบพิธีสำคัญ เช่น พิธีถือน้ำพิพัฒน์สัตยา" ทั้งยังเป็นวัดที่มีตำนานเล่ากันมาว่า "พระยาพิชัยดาบหัก เมื่อครั้งเป็นเด็กเคยมาอาศัยอยู่กับบิดา" พร้อมกันนั้นวัดราชธานีแห่งนี้ยังเคยเป็น เป็นสาขาพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ เมื่อปี พ.ศ. 2497 เนื่องจากวัดแห่งนี้มีการรวบรวมโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ ไว้เป็นจำนวนมาก ทั้งในอดีตประมาณ พ.ศ. 2501 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 เคยเสด็จฯมานมัสการพระราชประสิทธิ์คุณ (ทิม ยสทินโน) อดีตเจ้าอาวาสในขณะนั้นด้วย^[4]

ศาสนวัตถุ แก้

อุโบสถสถาปัตยกรรมไทยสมัยสุโขทัย
ศาลาการเปรียญ
กุฎิที่พักสงฆ์
วิหารหลวงพ่อเป๋า
พระพุทธรูปปางประทานพร
ฌาปนสถาน
โรงเรียนปริยัติสามัญ

ลำดับเจ้าอาวาส แก้

พระครูศีลวัตรวิจารณ์
พระราชประสิทธิคุณ (ทิม ยสทินฺโน) ระหว่าง พ.ศ. 2460-2513
พระครูอุทัยธีรคุณ (เฉลิม กุสลธมฺโม)ระหว่าง พ.ศ. 2513-2562
พระครูศรีธรรมานุสิฐ (ทรงชัย ธวชฺชโย ป.ธ.6) พ.ศ.2562-ปัจจุบัน
1. พระครูสุมนสุตกิจ (อรชุน ฐิตมโน ป.ธ.3) รองเจ้าอาวาส พ.ศ.2562-

อ้างอิง แก้

↑ แจ้งความกระทรวงธรรมการ แผนกศึกษามณฑล เรื่อง จัดการย้ายโรงเรียนสุโขทัยวิทยาคมมาปลูกสร้างในวัดราชธานี ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 24 ตอนที่ 41 ประกาศเมื่อ 12 มกราคม พ.ศ. 2450 หน้า 1100 http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2450/041/1100.PDF
↑ กองพุทธศาสนสถาน,กรมการศาสนา,กระทรวงศึกษาธิการ,ประวัติวัดทั่วราชอาณาจักร เล่มที่ 7,กรุงเทพฯ โรงพิมพ์การศาสนา,2531. หน้า 509-10
↑ พระราชบัญญัติโอนกรรมสิทธิ์ที่ธรณีสงฆ์ วัดราชธานี ตำบลธานี อำเภอเมืองสุโขทัย จังหวัดสุโขทัย ให้แก่เทศบาลเมืองสุโขทัยธานี พ.ศ. 2521 ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 95 ตอนที่ 153 ก ฉบับพิเศษ ประกาศเมื่อ 29 ธันวาคม พ.ศ. 2521 หน้า 4 http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2521/A/153/4.PDF
↑ เจ้าอาวาสทิ้งวัดเก่ากลางเมืองสุโขทัย http://www.manager.co.th/asp-bin/viewgallery.aspx?newsid=9520000106402&imageid=1332304^{[ลิงก์เสีย]}

[1] แจ้งความกระทรวงธรรมการ แผนกศึกษามณฑล เรื่อง จัดการย้ายโรงเรียนสุโขทัยวิทยาคมมาปลูกสร้างในวัดราชธานี ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 24 ตอนที่ 41 ประกาศเมื่อ 12 มกราคม พ.ศ. 2450 หน้า 1100 http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2450/041/1100.PDF

[2] กองพุทธศาสนสถาน,กรมการศาสนา,กระทรวงศึกษาธิการ,ประวัติวัดทั่วราชอาณาจักร เล่มที่ 7,กรุงเทพฯ โรงพิมพ์การศาสนา,2531. หน้า 509-10

[3] พระราชบัญญัติโอนกรรมสิทธิ์ที่ธรณีสงฆ์ วัดราชธานี ตำบลธานี อำเภอเมืองสุโขทัย จังหวัดสุโขทัย ให้แก่เทศบาลเมืองสุโขทัยธานี พ.ศ. 2521 ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 95 ตอนที่ 153 ก ฉบับพิเศษ ประกาศเมื่อ 29 ธันวาคม พ.ศ. 2521 หน้า 4 http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2521/A/153/4.PDF

[4] เจ้าอาวาสทิ้งวัดเก่ากลางเมืองสุโขทัย http://www.manager.co.th/asp-bin/viewgallery.aspx?newsid=9520000106402&imageid=1332304^{[ลิงก์เสีย]}

[1]

[2]

[3]

[4]