รายชื่อนายกรัฐมนตรีอิหร่าน

บทความรายชื่อวิกิมีเดีย

ตำแหน่งนายกรัฐมนตรีอิหร่านได้รับการจัดตั้งขึ้นใน ค.ศ. 1906 ระหว่างการปฏิวัติรัฐธรรมนูญเปอร์เซีย และดำรงอยู่จนถึง ค.ศ. 1989 เมื่อตำแหน่งถูกยกเลิกลงหลังจากการลงประชามติรัฐธรรมนูญแห่งสาธารณรัฐอิสลามอิหร่าน

แอมีร์แอบบอส โฮเวย์ดา เป็นนายกรัฐมนตรีที่ดำรงตำแหน่งยาวนานที่สุดเป็นเวลา 12 ปี (ค.ศ. 1965–1977) ในระบอบการปกครองของพระเจ้าชาห์

โมชีโรดโดว์แลตเป็นนายกรัฐมนตรีคนแรก และมีร์โฮเซย์น มูแซวี ฆอเมเน เป็นนายกรัฐมนตรีคนสุดท้าย ตำแหน่งหัวหน้ารัฐบาลก่อนการปฏิวัติรัฐธรรมนูญเปอร์เซียคือแกรนด์วิเซียร์แห่งอิหร่าน

รายชื่อ

แก้
พรรคการเมือง
ลำดับ รูป ชื่อ

(เกิด–เสียชีวิต)

วาระ พรรคการเมือง ประมุขแห่งรัฐ (รัชสมัย / สมัย)
เข้ารับตำแหน่ง สิ้นสุดตำแหน่ง ระยะเวลา
 รัฐอิหร่านอันเลอเลิศ 
1   โมชีโรดโดว์แลต
مشیرالدوله
(1840–1907)
แกรนด์วิเซียร์
1 สิงหาคม 1906 7 มีนาคม 1907 0 ปี 218 วัน อิสระ พระเจ้าชาห์ โมซัฟฟาร์ อัลดิน ชาห์ กอญัร
 
(1896–1907)
เข้ารับตำแหน่งแม้กษัตริย์จะสวรรคต พระเจ้าชาห์โมฮัมหมัด แอลี ชาห์ กอญัร
 
(1907–1909)
2   โซลทอนแอลี แวซีเรแอฟแฆม
سلطان‌علی وزیر افخم
(1862–1914)
รัฐมนตรีว่าการมหาดไทยและประธานคณะรัฐมนตรี
17 มีนาคม 1907 29 เมษายน 1907 0 ปี 43 วัน อิสระ
3   แอลี แอสแฆร์ ข่าน แอทอแบก
علی اصغر خان اتابک
(1858–1907)
4 พฤษภาคม 1907 31 สิงหาคม 1907

(ถูกลอบสังหาร)

0 ปี 119 วัน อิสระ
4   แอฮ์แมด โมชีร์ โอสแซลแทเน
احمد مشیرالسلطنه
(1844–1918)
16 กันยายน 1907 27 ตุลาคม 1907 0 ปี 41 วัน อิสระ
5   แอโบลฆอเซม นอเซโรลโมลก์
ابوالقاسم ناصرالملک
(1856–1927)
27 ตุลาคม 1907 21 ธันวาคม 1907 0 ปี 55 วัน อิสระ
6   โฮเซย์นฆอลี เนซอม โอสแซลแทเน มอฟี
حسینقلی نظام السلطنه مافی
(1832–1908)
21 ธันวาคม 1907 21 พฤษภาคม 1908 0 ปี 152 วัน อิสระ
(4)   แอฮ์แมด โมชีร์ โอสแซลแทเน
احمد مشیرالسلطنه
(1844–1918)
21 พฤษภาคม 1908 24 เมษายน 1909 0 ปี 326 วัน อิสระ
7   คอมรอน มีร์ซอ นอเยบ โอสแซลแทเน
کامران میرزا نایب السلطنه
(1856–1929)
29 เมษายน 1908 2 พฤษภาคม 1909 0 ปี 3 วัน อิสระ
8   แจวอด แซอด์ โอดโดว์แลต

جواد سعدالدوله
(1856–1930)

8 พฤษภาคม 1909 13 กรกฎาคม 1909

(ถูกปลด)

0 ปี 66 วัน อิสระ
คณะรัฐมนตรีชั่วคราวแบบไม่มีนายกรัฐมนตรี
کابینه موقت بدون نخست وزیر
(แต่งตั้งโดยสภาการเมืองสูงสุดและอิหม่าม)
17 กรกฎาคม 1909 30 กันยายน 1909 0 ปี 75 วัน พระเจ้าชาห์ อะหมัด กอญัร
 
(1909–1925)
9   โมแฮมแมดแวลีข่าน โทเนคอโบนี
محمد ولی خان تنکابنی
(1848–1926)
30 กันยายน 1909 25 กรกฎาคม 1910 0 ปี 298 วัน พรรคสังคมนิยมสายกลาง
10   โมสโทว์ฟีโอลแมมอเลก
مستوفی‌الممالک
(1875–1932)
25 กรกฎาคม 1910 12 มีนาคม 1911 0 ปี 230 วัน พรรคประชาธิปัตย์
(9)   โมแฮมแมดแวลีข่าน โทเนคอโบนี
محمد ولی خان تنکابنی
(1848–1926)
12 มีนาคม 1911 26 กรกฎาคม 1911 0 ปี 136 วัน พรรคสังคมนิยมสายกลาง
11   แนแจฟโฆลี ข่าน แบฆทียอรี
نجف‌قلی‌خان بختیاری
(1846–1930)
26 กรกฎาคม 1911 1913 ป. 2 ปี พรรคสังคมนิยมสายกลาง
12   โมแฮมแมดแอลี แอลอโอสแซลแทเน
محمدعلی علاءالسلطنه
(1829–1918)
18 มกราคม 1913 16 สิงหาคม 1913 0 ปี 210 วัน อิสระ
(10)   โมสโทว์ฟีโอลแมมอเลก
مستوفی‌الممالک
(1875–1932)
16 สิงหาคม 1913 14 มีนาคม 1915 1 ปี 209 วัน พรรคประชาธิปัตย์
13   แฮแซน พีร์นียอ
حسن پیرنیا
(1871–1935)
14 มีนาคม 1915 1 พฤษภาคม 1915 0 ปี 48 วัน พรรคสังคมนิยมสายกลาง
14   แอบโดลแมจีด มีร์ซอ
عبدالمجید میرزا
(1845–1927)
1 พฤษภาคม 1915 18 สิงหาคม 1915 0 ปี 109 วัน อิสระ
(10)   โมสโทว์ฟีโอลแมมอเลก
مستوفی‌الممالک
(1875–1932)
18 สิงหาคม 1915 24 ธันวาคม 1915 0 ปี 128 วัน พรรคประชาธิปัตย์
15   แอบโดลโฮเซย์น มีร์ซอ แฟร์มอนแฟร์นอ
عبدالحسين ميرزا فرمانفرما
(1857–1939)
24 ธันวาคม 1915 29 กุมภาพันธ์ 1916 0 ปี 67 วัน พรรคสังคมนิยมสายกลาง
(9)   โมแฮมแมดแวลีข่าน โทเนคอโบนี
محمد ولی خان تنکابنی
(1848–1926)
5 มีนาคม 1916 29 สิงหาคม 1916 0 ปี 177 วัน พรรคสังคมนิยมสายกลาง
16   โวซูฆเอดโดว์แลต
وثوق‌الدوله
(1873–1950)
29 สิงหาคม 1916 5 มิถุนายน 1917 0 ปี 280 วัน พรรคประชาธิปัตย์
(12)   โมแฮมแมดแอลี แอลอโอสแซลแทเน
محمدعلی علاءالسلطنه
(1829–1918)
5 มิถุนายน 1917 21 พฤศจิกายน 1917 0 ปี 169 วัน อิสระ
(14)   แอบโดลแมจีด มีร์ซอ
عبدالمجید میرزا
(1845–1927)
21 พฤศจิกายน 1917 16 มกราคม 1918 0 ปี 56 วัน อิสระ
(10)   โมสโทว์ฟีโอลแมมอเลก
مستوفی‌الممالک
(1875–1932)
16 มกราคม 1918 1 พฤษภาคม 1918 0 ปี 105 วัน พรรคประชาธิปัตย์
(11)   แนแจฟโฆลี ข่าน แบฆทียอรี
نجف‌قلی‌خان بختیاری(1846–1930)
1 พฤษภาคม 1918 8 สิงหาคม 1918 0 ปี 99 วัน พรรคสังคมนิยมสายกลาง
(16)   โวซูฆเอดโดว์แลต
وثوق‌الدوله
(1873–1950)
8 สิงหาคม 1918 3 กรกฎาคม 1920 1 ปี 330 วัน พรรคประชาธิปัตย์
อิสระ
(13)   แฮแซน พีร์นียอ
حسن پیرنیا
(1871–1935)
3 กรกฎาคม 1920 27 ตุลาคม 1920 0 ปี 116 วัน อิสระ
17   แฟตโฮลลอฮ์ ข่าน แอกแบร์
فتح الله خان اکبر
(1878–1967)
27 ตุลาคม 1920 22 กุมภาพันธ์ 1921

(ถูกปลด)

0 ปี 118 วัน อิสระ
18   ซียาโอดดีน แทบอแทบออี
ضیاء الدین طباطبایی
(1889–1969)
24 กุมภาพันธ์ 1921 4 มิถุนายน 1921 0 ปี 100 วัน อิสระ
19   แกวอม โอสแซลแทเน
قوام السلطنه
(1873–1955)
4 มิถุนายน 1921 21 มกราคม 1922 0 ปี 231 วัน พรรคนักปฏิรูป
(13)   แฮแซน พีร์นียอ
حسن پیرنیا
(1871–1935)
21 มกราคม 1922 22 มิถุนายน 1922 0 ปี 152 วัน อิสระ
(19)   แกวอม โอสแซลแทเน
قوام السلطنه
(1873–1955)
22 มิถุนายน 1922 15 กุมภาพันธ์ 1923 0 ปี 238 วัน พรรคนักปฏิรูป
(10)   โมสโทว์ฟีโอลแมมอเลก
مستوفی‌الممالک
(1875–1932)
15 กุมภาพันธ์ 1923 15 มิถุนายน 1923 0 ปี 120 วัน พรรคฟื้นฟู
(13)   แฮแซน พีร์นียอ
حسن پیرنیا
(1871–1935)
15 มิถุนายน 1923 26 ธันวาคม 1923 0 ปี 133 วัน อิสระ
20   พระเจ้าชาห์ เรซา ปาห์ลาวี
رضاخان سردار سپه
(1878–1944)
26 ธันวาคม 1923 12 ธันวาคม 1925

(เป็นพระเจ้าชาห์)

2 ปี 47 วัน ทหาร
 รัฐจักรพรรดิอิหร่าน (1925–1979) •  
  โมแฮมแมดแอลี โฟรูฆี

محمدعلی فروغی
(1875–1942)
รักษาการ

12 ธันวาคม 1925 13 มิถุนายน 1926 0 ปี 183 วัน พรรคนักปฏิรูป พระเจ้าชาห์ เรซา ปาห์ลาวี
 
(1925–1941)
(10)   โมสโทว์ฟีโอลแมมอเลก
مستوفی‌الممالک
(1875–1932)
13 มิถุนายน 1926 2 มิถุนายน 1927 0 ปี 354 วัน พรรคนักปฏิรูป
21   เมฮ์ดี โกลี เฮดอแยต
مهدی قلی هدایت
(1864–1955)
2 มิถุนายน 1927 18 กันยายน 1933 6 ปี 108 วัน พรรคนักปฏิรูป
อิสระ
22   โมแฮมแมดแอลี โฟรูฆี

محمدعلی فروغی
(1875–1942)

18 กันยายน 1933 3 ธันวาคม 1932 2 ปี 76 วัน อิสระ
23   แมฮ์มูด แจม
محمود جم
(1880–1969)
3 ธันวาคม 1932 26 ตุลาคม 1939 3 ปี 327 วัน อิสระ
24   แอฮ์แมด แมทีน แดฟแทรี
احمد متین دفتری
(1897–1971)
26 ตุลาคม 1939 26 มิถุนายน 1940 0 ปี 244 วัน อิสระ
25   แอลี ข่าน แมนซูร์
علی خان منصور
(1886–1974)
26 มิถุนายน 1940 27 สิงหาคม 1941

(ลาออก)

1 ปี 62 วัน อิสระ
(22)   โมแฮมแมดแอลี โฟรูฆี

محمدعلی فروغی
(1875–1942)

27 สิงหาคม 1941 9 มีนาคม 1942 0 ปี 194 วัน อิสระ พระเจ้าชาห์ โมฮัมหมัด เรซา ปาห์ลาวี
 
(1941–1979)
26   แอลี โซเฮย์ลี
علی سهیلی
(1896–1958)
9 มีนาคม 1942 9 สิงหาคม 1942 0 ปี 153 วัน อิสระ
(19)   แอฮ์แมด แกวอม
احمد قوام
(1873–1955)
9 สิงหาคม 1942 15 กุมภาพันธ์ 1943 0 ปี 190 วัน อิสระ
(26)   แอลี โซเฮย์ลี
علی سهیلی
(1896–1958)
15 กุมภาพันธ์ 1943 6 เมษายน 1944 1 ปี 51 วัน อิสระ
27   โมแฮมแมด ซอเอด
محمد ساعد مراغه‌ای
(1881–1973)
6 เมษายน 1944 25 พฤศจิกายน 1944 0 ปี 233 วัน อิสระ
28   โมร์เทซอโฆลี แบยอต
مرتضی‌قلی بیات
(1890–1958)
25 พฤศจิกายน 1944 13 พฤษภาคม 1945 0 ปี 169 วัน อิสระ
29   เอบรอฮีม แฮคีมี
ابراهیم حکیمی
(1871–1959)
13 พฤษภาคม 1945 6 มิถุนายน 1945 0 ปี 24 วัน อิสระ
30   โมฮ์เซน แซดร์
محسن صدر
(1871–1962)
6 มิถุนายน 1945 30 คุลาคม 1945 0 ปี 146 วัน อิสระ
(29)   เอบรอฮีม แฮคีมี
ابراهیم حکیمی
(1871–1959)
30 คุลาคม 1945 28 มกราคม 1946 0 ปี 90 วัน อิสระ
(19)   แอฮ์แมด แกวอม
احمد قوام
(1873–1955)
28 มกราคม 1946 18 ธันวาคม 1947 1 ปี 324 วัน อิสระ
พรรคประชาธิปัตย์อิหร่าน
(จาก 29 มิถุนายน 1946)
31   เรซอ เฮกแมต
رضا حکمت
(1891–1978)
18 ธันวาคม 1947 29 ธันวาคม 1947 0 ปี 11 วัน พรรคประชาธิปัตย์อิหร่าน
(29)   เอบรอฮีม แฮคีมี
ابراهیم حکیمی
(1871–1959)
29 ธันวาคม 1947 13 มิถุนายน 1947 0 ปี 167 วัน อิสระ
32   แอบโดลโฮเซย์น แฮฌีร์
عبدالحسین هژیر‎
(1902–1949)
13 มิถุนายน 1947 9 พฤศจิกายน 1948 0 ปี 149 วัน อิสระ
(27)   โมแฮมแมด ซอเอด
محمد ساعد مراغه‌ای
(1881–1973)
9 พฤศจิกายน 1948 23 มีนาคม 1950 1 ปี 134 วัน อิสระ
(25)   แอลี ข่าน แมนซูร์
علی خان منصور
(1886–1974)
23 มีนาคม 1950 26 มิถุนายน 1950 0 ปี 95 วัน อิสระ
33   ฮอจีแอลี แรซมอรอ
حاجیعلی رزم‌آرا
(1901–1951)
26 มิถุนายน 1950 7 มีนาคม 1951

(ถูกลอบสังหาร)

0 ปี 254 วัน ทหาร
  แฆลีล แฟฮีมี
خلیل فهیمی
(1876–1953)
รักษาการ
7 มีนาคม 1951 12 มีนาคม 1951 0 ปี 5 วัน อิสระ
34   โฮเซย์น แอลออ์
حسین علاء
(1882–1964)
12 มีนาคม 1951 27 เมษายน 1951 0 ปี 46 วัน อิสระ
35   โมแฮมแมด โมแซดเดฆ
محمد مصدق
(1882–1967)
28 เมษายน 1951 17 กรกฎาคม 1952 1 ปี 80 วัน แนวร่วมแห่งชาติ
(19)   แอฮ์แมด แกวอม
احمد قوام
(1873–1955)
17 กรกฎาคม 1952 22 กรกฎาคม 1952 0 ปี 5 วัน อิสระ
(35)   โมแฮมแมด โมแซดเดฆ
محمد مصدق
(1882–1967)
22 กรกฎาคม 1952 19 สิงหาคม 1953

(ถูกปลด)

1 ปี 28 วัน แนวร่วมแห่งชาติ
36   แฟซโลลลอฮ์ ซอเฮดี
فضل‌الله زاهدی
(1897–1963)
19 สิงหาคม 1953 7 เมษายน 1955 1 ปี 231 วัน ทหาร
(34)   โฮเซย์น แอลออ์
حسین علاء
(1882–1964)
7 เมษายน 1955 3 เมษายน 1957 1 ปี 361 วัน อิสระ
37   แมนูเชฮร์ เอฆบอล
منوچهر اقبال
(1909–1977)
3 เมษายน 1957 31 สิงหาคม 1960 3 ปี 150 วัน พรรคชาตินิยม
38   แจอ์แฟร์ แชรีฟเอมอมี
جعفر شریف‌امامی
(1910–1998)
31 สิงหาคม 1960 5 พฤษภาคม 1961 0 ปี 247 วัน พรรคชาตินิยม
39   แอลี แอมีนี
علی امینی
(1905–1992)
5 พฤษภาคม 1961 19 กรกฎาคม 1962 1 ปี 75 วัน อิสระ
40   แอซาโดลลอฮ์ แอแลม
اسدالله علم
(1919–1978)
19 กรกฎาคม 1962 7 มีนาคม 1964 1 ปี 232 วัน พรรคประชาชน
41   แฮแซนแอลี แมนซูร์
حسنعلی منصور
(1923–1965)
7 มีนาคม 1964 26 มกราคม 1965

(ถูกลอบสังหาร)

0 ปี 325 วัน พรรคอิหร่านใหม่
42   แอมีร์แอบบอส โฮเวย์ดา
امیرعباس هویدا
(1919–1979)
26 มกราคม 1965 7 สิงหาคม 1977[1] 12 ปี 193 วัน พรรคอิหร่านใหม่
(จนถึงปี 1975)[2]
พรรคแรสทอฆีซ
43   แจมชีด ออมูซกอร์
جمشید آموزگار
(1923–2016)
7 สิงหาคม 1977[3] 27 สิงหาคม 1978 1 ปี 20 วัน พรรคแรสทอฆีซ
(38)   แจอ์แฟร์ แชรีฟเอมอมี
جعفر شریف‌امامی
(1910–1998)
27 สิงหาคม 1978 6 พฤศจิกายน 1978 0 ปี 71 วัน พรรคแรสทอฆีซ
(จนถึง 1 พฤศจิกายน)
อิสระ
44   โกลอมเรซอ แอซฮอรี
غلامرضا ازهاری
(1912–2001)
6 พฤศจิกายน 1978[4] 4 มกราคม 1979 0 ปี 59 วัน ทหาร
45 ชอพูร์ แบฆทียอร์
شاپور بختیار
(1914–1991)
4 มกราคม 1979[5] 11 กุมภาพันธ์ 1979

(ถูกปลด)

0 ปี 38 วัน อิสระ
 สาธารณรัฐอิสลามอิหร่าน 
46   เมฮ์ดี บอแซร์กอน
مهدی بازرگان
(1907–1995)
4 กุมภาพันธ์ 1979 6 พฤศจิกายน 1979

(ลาออก)

0 ปี 275 วัน ขบวนการเสรีภาพอิหร่าน รูฮุลลอฮ์ โคมัยนี
 
(1979–1989)
คณะมนตรีการปฏิวัติอิสลาม
شورای انقلاب اسلامی
(หัวหน้าคณะ: แอโบลแฮแซน แบนีแซดร์)
6 พฤศจิกายน 1979 12 สิงหาคม 1980 0 ปี 280 วัน
47   โมแฮมแมดแอลี แรจออี
محمدعلی رجائی
(1933–1981)
12 สิงหาคม 1980 4 สิงหาคม 1981 0 ปี 357 วัน พรรคสาธารณรัฐอิสลาม
48   โมแฮมแมดแจวอด บอโฮแนร์
محمدجواد باهنر
(1933–1981)
4 สิงหาคม 1981 30 สิงหาคม 1981

(ถูกลอบสังหาร)

0 ปี 26 วัน พรรคสาธารณรัฐอิสลาม
  โมแฮมแมดเรซอ แมฮ์แดวี แคนี
محمدرضا مهدوی کنی
(1931–2014)
รักษาการ
2 กันยายน 1981 31 ตุลาคม 1981 0 ปี 59 วัน สมาคมนักบวชนักรบ
49   มีร์โฮเซย์น มูแซวี ฆอเมเน
میرحسین موسوی خامنه
(เกิด 1942)
31 ธันวาคม 1981 14 สิงหาคม 1989 7 ปี 287 วัน พรรคสาธารณรัฐอิสลาม
(จนถึงปี 1987)
อิสระ แอลี ฆอเมเนอี
 
(1989–ปัจจุบัน)
ตำแหน่งถูกยกเลิก (14 สิงหาคม 1989 – ปัจจุบัน)

อ้างอิง

แก้
  1. "IRANIAN PRIME MINISTER ANNOUNCES RESIGNATION". The New York Times. 7 August 1977. สืบค้นเมื่อ 13 March 2022.
  2. "Shah Decrees Iran a One‐Party Nation". The New York Times. 3 March 1975. สืบค้นเมื่อ 13 March 2022.
  3. "Jamshid Amouzegar Is Named to Head Iran's Government". The New York Times. 8 August 1977. สืบค้นเมื่อ 13 March 2022.
  4. Nicholas Gage (7 November 1978). "SHAH PUTS MILITARY IN CONTROL IN IRAN; U.S. ENDORSES MOVE". The New York Times. สืบค้นเมื่อ 13 March 2022.
  5. Nicholas Gage (7 January 1979). "BAKHTIAR INSTALLED AND SHAH DECLARES HE'LL 'TAKE A REST'". The New York Times. สืบค้นเมื่อ 13 March 2022.

บรรณานุกรม

แก้
  • Dowlathā-ye Īrān : az Mīrzā Naṣr Allāh Khān Moshīr al-Dowleh tā Mīr Ḥuseyn Mūsavī : aʻz̤ā-ye kābīnehā, sharḥ-e ḥāl, ʻaks, nemūne-ye emz̤āʼ va dastkhaṭṭ-e nakhostvazīrān, vazīrān va moʻāvenīn-e nakhostvazīr : bar asās-e daftar-e s̲abt-e kābīnehā-ye nakhostvazīrī [The governments of Iran : From Mīrzā Naṣr Allāh Khān Moshīr al-Dowleh to Mīr Ḥuseyn Mūsavī : Members of cabinets, biographies, photos, signature samples and handwriting exemplars of prime ministers, ministers and deputy prime ministers : On the basis of the prime minister's office records] (ภาษาเปอร์เซีย). Tehrān: Sāzmān-e Chāp va Enteshārāt, Vezārat-e Farhang va Ershād-e Eslāmī. 1999. ISBN 978-964-422-147-7.
  • Sepehr, Ahmad-Ali (1983–84). Iran dar jang-e bozorg (1914–1918) [Iran in the Great War (1914–1918)] (ภาษาเปอร์เซีย). Tehrān: Adib.
  • Ettehadieh, Mansoureh (2011). "CONSTITUTIONAL REVOLUTION v. Political parties of the constitutional period". Encyclopaedia Iranica, Vol. VI, Fasc. 2. pp. 199–202.
  • Calmard, J. (2011). "ATĀBAK-E AʿẒAM, AMĪN-AL-SOLṬĀN". Encyclopaedia Iranica, Vol. II, Fasc. 8. pp. 878–890.
  • Mir, Cyrus (1999). "FARMĀNFARMĀ, ʿABD-AL-ḤOSAYN MĪRZĀ". Encyclopaedia Iranica. However, the birth year indicated there (1858) does not agree with his WorldCat entry and with his VIAF entry, both of which give 1857.