ผลต่างระหว่างรุ่นของ "กอล"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Waniosa Amedestir (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: เครื่องมือแก้ไขต้นฉบับปี 2560
Potapt (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{About|ภูมิภาค|ผู้คนที่อาศัยอยู่ที่นี่|ชาวกอล|การใช้แบบอื่น|กอล (แก้ความกำกวม)}}
{{Redirect|แกลเลีย}}
{{เพิ่มอ้างอิง}}
[[ไฟล์:Gaul, 1st century BC.gif|thumb|300px|แผนที่ของ กอล ราวลราว 100 ปีก่อนคริสตกาลคริสต์ศักราช แสดงให้เห็นตำแหน่งสัมพันธ์กับเผ่าเคลติกชนเคลต์]]
 
'''กอล''' ({{lang-en|Gaul}}) หรือ '''กัลลิอา''' ({{lang-la|Gallia}}) เป็นภูมิภาคหนึ่งของ[[ยุโรปตะวันตก]]ที่ได้รับการกล่าวถึงเป็นครั้งแรกโดย[[ชาวโรมัน]]<ref>Polybius: Histories</ref> เป็นที่อยู่อาศัยของเผ่าชน[[ชาวเคลต์|เคลต์]] ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 494,000 ตารางกิโลเมตร (191,000 ตารางไมล์)<ref>{{cite book|last1=Arrowsmith|first1=Aaron|title=''A Grammar of Ancient Geography'',: Compiled for the Use of King's College School|year=1832|url=https://archive.org/details/agrammarancient00arrogoog|quote=gallia .|publisher=Hansard London 1832|page=[https://archive.org/details/agrammarancient00arrogoog/page/n62 50]|access-date=21 September 2014}}</ref> ได้แก่พื้นที่ที่ในปัจจุบันคือ[[ประเทศฝรั่งเศส]] [[ลักเซมเบิร์ก]] [[เบลเยียม]] ส่วนใหญ่ของ[[สวิตเซอร์แลนด์]] และบางส่วนของ[[อิตาลี]]ตอนเหนือ [[เนเธอร์แลนด์]] และ[[เยอรมนี]] (โดยเฉพาะฝั่งตะวันตกของ[[แม่น้ำไรน์]]) ตามคำบอกเล่าของ[[จูเลียส ซีซาร์]] กอลแบ่งออกเป็นสามส่วน ได้แก่ [[กัลลิอาแก็ลติกา]], [[กัลลิอาแบ็ลกิกา]] และ[[กัลลิอาอากวีตานิอา]] ในทางโบราณคดี [[ชาวกอล]]เป็นผู้สืบสาน[[วัฒนธรรมลาแตน]]ซึ่งแผ่ขยายไปทั่วดินแดนกอล และไปทางตะวันออกถึง[[ไรติอา]], [[โนริกูง]], [[ปันนอนิอา]] และ[[แกร์มานิอา]]ตะวันตกเฉียงใต้ระหว่างศตวรรษที่ 5 ถึงศตวรรษที่ 1 ก่อนคริสต์ศักราช<ref>{{cite web|last1=Bisdent|first1=Bisdent|title=''Gaul''|url=https://www.worldhistory.org/gaul/|date=28 April 2011|publisher=[[World History Encyclopedia]]|access-date=15 May 2019}}</ref> ระหว่างศตวรรษที่ 2 และ 1 ก่อนคริสต์ศักราช ดินแดนกอลตกอยู่ภายใต้การปกครองของโรม โดย[[กัลลิอากิซัลปีนา]]ถูกพิชิตเมื่อ 203 ปีก่อนคริสต์ศักราช และ[[กัลลิอานาร์โบเนงซิส]]ถูกพิชิตเมื่อ 123 ปีก่อนคริสต์ศักราช กอลถูกเผ่าชน[[กิมบรี]]และ[[ทิวตัน]]รุกรานหลัง 120 ปีก่อนคริสต์ศักราช แต่ทั้งสองเผ่าพ่ายแพ้ต่อชาวโรมันเมื่อ 103 ปีก่อนคริสต์ศักราช ท้ายที่สุด จูเลียส ซีซาร์สามารถปราบปรามส่วนที่เหลือของกอลลงได้ระหว่าง[[สงครามกอล|การรบ]]ในช่วง 58 ถึง 51 ปีก่อนคริสต์ศักราช
'''กอล''' ({{lang-la|Gallia}})<ref>{{IPAc-en|lang|ˈ|ɡ|æ|l|i|ə}}</ref> เป็นภูมิภาคใน[[ยุโรปตะวันตก]]ที่ชาวโรมันใช้เรียกขานดินแดนเป็นกลุ่มแรก<ref>Polybius: Histories</ref> โดยมีเผ่า[[ชาวเคลต์|เคลต์]]อาศัยอยู่ parts of, the [[Netherlands]], and [[Germany]], particularly the west bank of the [[Rhine]] ซึ่งปัจจุบันเทียบได้ประมาณบริเวณประเทศ[[ฝรั่งเศส]], [[ลักเซมเบิร์ก]], [[สวิตเซอร์แลนด์]]ส่วนใหญ่, [[อิตาลีตอนเหนือ]]บางส่วน, [[เนเธอร์แลนด์]] และ[[เยอรมนี]] โดยเฉพาะฝั่งตะวันตกของ[[แม่น้ำไรน์]] กอลกินพื้นที่ {{convert|494,000|km2|mi2|abbr=on}}<ref>{{cite book|last1=Arrowsmith|first1=Aaron|title=''A Grammar of Ancient Geography'',: Compiled for the Use of King's College School|year=1832|url=https://archive.org/details/agrammarancient00arrogoog|quote=gallia .|publisher=Hansard London 1832|page=[https://archive.org/details/agrammarancient00arrogoog/page/n62 50]|access-date=21 September 2014}}</ref> รายงานจาก[[จูเลียส ซีซาร์]] กอลถูกแบ่งเป็นสามส่วน: [[กัลเลียเซลตีกา]], [[กัลเลียเบลจีกา|เบลจีกา]] และ[[กัลเลียอาควิตาเนีย|อาควิตาเนีย]]
ตามหลักโบราณคดี [[ชาวกอล]]เป็นผู้รับ[[วัฒนธรรมลาแตน]] ซึ่งแผ่ขยายไปทั่วดินแดนกอล และไปทางตะวันออกถึง[[แรเตีย]], [[นอริกุม]], [[พันโนเนีย]] และ[[เจอร์มาเนีย]]ตะวันตกเฉียงใต้ ในศตวรรษที่ 5 ถึง 1 ก่อนคริสตกาล<ref>{{cite web|last1=Bisdent|first1=Bisdent|title=''Gaul''|url=https://www.worldhistory.org/gaul/|date=28 April 2011|publisher=[[World History Encyclopedia]]|access-date=15 May 2019}}</ref>
ในระหว่างศตวรรษที่ 2 ถึง 1 ก่อนคริสตกาล ดินแดนกอลตกอยู่ภายใต้การปกครองของโรม: [[กอลซีซัลไพน์|กัลเลียกีซัลปีนา]]ถูกพิชิตใน 203 ปีก่อนคริสตกาล และ[[แกลเลียนาร์โบเนนซิส|กัลเลียนาร์โบเนนซิส]]ถูกพิชิตใน 123 ก่อนคริสตกาล กอลถูกโจมตีอีกครั้งหลัง 120&nbsp;ปีก่อนคริสตกาลโดย[[ซิมบรี]]และ[[ทิวตัน]] ซึ่งพ่ายแพ้ต่อชาวโรมันใน 103&nbsp;ปีก่อนคริสตกาล ท้ายที่สุด จูเลียส ซีซาร์ทำให้กอลส่วนอื่นอ่อนแอลงใน[[สงครามกอล|การต่อสู้]]ช่วง 58 ถึง 51&nbsp;ปีก่อนคริสตกาล
 
[[กอลของโรมัน|ชาวโรมมโรมันควบคุมกอล]]นานถึง 5 ศตวรรษ จนกระทั่ง[[อาณาจักรซ็อยสันส์ซัวซง]] (Kingdom of Soissons) ซึ่งเป็น[[รัฐตกค้าง|รัฐโรมันตกค้าง]]โรมันรัฐสุดท้ายตกเป็นของ[[ชาวแฟรงก์]]ใน ค.ศ. 486 แม้ว่าชาวเคลต์ในกอลได้สูญเสียอัตลักษณ์และภาษาดั้งเดิมของตนไปใน[[ปลายสมัยโบราณ|สมัยโบราณตอนปลาย]]โดยถูกกลืนเข้าไปใน[[วัฒนธรรมกอล-โรมัน]] แต่ ''กัลลิอา'' ยังคงเป็นชื่อเรียกตามแบบแผนของบริเวณนี้ตลอด[[ต้นสมัยกลาง|สมัยกลางตอนต้น]] จนกระทั่งได้อัตลักษณ์ใหม่เป็น[[ราชอาณาจักรฝรั่งเศส]]แห่ง[[ราชวงศ์กาเปเซียง]]ในสมัยกลางตอนกลาง
แม้ว่าชาวเคลต์ในกอลสูญเสียอัตลักษณ์และภาษาดั้งเดิมในช่วง[[ปลายสมัยโบราณ]] ถูกรวมเป็น[[วัฒนธรรมแกลโล-โรมัน]] ''แกลเลีย'' ยังคงเป็นชื่อที่ใช้เรียกบริเวณนี้ตลอด[[สมัยกลางตอนต้น]] จนกระทั่งได้เอกลักษณ์ใหม่เป็น[[ราชวงศ์กาเปเซียง|กาเปเซียง]]แห่ง[[ราชอาณาจักรฝรั่งเศส]]ในสมัยกลางยุครุ่งโรจน์
 
== ดูเพิ่ม ==
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/กอล"