พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบันเทิง

พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบันเทิง[1] หรือ บรรเทิง [2](13 เมษายน พ.ศ. 2372 — 24 เมษายน พ.ศ. 2427) พระราชธิดาพระองค์ที่ 19 และพระองค์รองสุดท้ายในสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพประสูติแต่เจ้าจอมมารดาภู ต่อมาทรงเสกสมรสเป็นพระชายาของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมพระยาบำราบปรปักษ์ มีพระโอรส-พระธิดา 4 พระองค์

พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ
พระองค์เจ้าบันเทิง
พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ ชั้น 3
ประสูติ13 เมษายน พ.ศ. 2372
สิ้นพระชนม์24 เมษายน พ.ศ. 2427 (56 ปี)
พระบุตรพระองค์เจ้าชายกบ
พระองค์เจ้าหญิงเต่า
พระองค์เจ้าชายปรีชา
พระองค์เจ้าหญิงสิริ
ราชวงศ์จักรี
พระบิดาสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพ
พระมารดาเจ้าจอมมารดาภู

พระประวัติ

แก้

พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบันเทิง ประสูติเมื่อวันที่ 13 เมษายน พ.ศ. 2372 เป็นพระธิดาในสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพ ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาภู ธิดาพระยาสุรเสนา (สวัสดิ์ ชูโต) ภายหลังจากทรงประสูติไม่กี่วันเจ้าจอมมารดาภูก็ถึงแก่กรรม ทำให้สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพ พระราชบิดาของพระองค์ต้องพระราชทานพระองค์ให้เจ้าจอมมารดาพัน เจ้าจอมมารดาของพระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอินทวงศ์ เป็นผู้ชุบเลี้ยง ชาววังในพระราชวังบวรสถานมงคลทั้งหลายจึงขานพระองค์พระองค์ว่า "พระองค์กำพร้า"[2]

ภายหลังจากสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพสวรรคต พระองค์ทรงมีพระชันษา 3 ปีเท่านั้น และได้ย้ายไปประทับในฝ่ายในพระบรมมหาราชวัง พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาเรียกว่า "กำพร้าบันเทิง"[1] ต่อมาเมื่อทรงเจริญพระชนมายุ ทรงเห็นว่าพระองค์เจ้าบันเทิงทรงกำพร้าทั้งพระบิดาและมารดา จึงทรงพระราชทานให้เป็นพระชายาของสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าชายกลาง พระองค์จึงได้ย้ายจากพระบรมมหาราชวังไปประทับที่วังถนนหน้าพระลาน[3]

พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบันเทิง ทรงมีพระโอรส-พระธิดาธิดากับสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมพระยาบำราบปรปักษ์ 4 พระองค์ ได้แก่

  • พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากบ (ประสูติ พ.ศ. 2390 สิ้นพระชนม์ตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์)
  • พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเต่า (ประสูติ พ.ศ. 2391 สิ้นพระชนม์ตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์)
  • พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปรีชา (พ.ศ. 2393 - 15 สิงหาคม พ.ศ. 2418)
  • พระองค์เจ้าหญิงสิริ (พ.ศ. 2395 - 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2426)

พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบันเทิง สิ้นพระชนม์ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว[2]เมื่อวันที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2427 พระชันษา 56 ปี พระราชทานเพลิงพระศพ ณ พระเมรุผ้าขาว วัดสระเกศราชวรมหาวิหาร เมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2432[4]

หลังจากทรงสิ้นพระชนม์ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมพระยาบำราบปรปักษ์พระสวามีทรงรื้อพระตำหนักที่พระองค์เคยประทับไปปลูกเป็นกุฏิสงฆ์ที่วัดท่า จังหวัดนนทบุรี และทรงพระราชทานพระราชทรัพย์ปฏิสังขรณ์วัดเพื่อเป็นพระกุศลแก่พระองค์เจ้าบันเทิง และเปลี่ยนชื่อวัดเป็น "วัดท่าบันเทิงธรรม"

พงศาวลี

แก้

อ้างอิง

แก้
  1. 1.0 1.1 และจดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ภาค ๑๗, หน้า ๓๗
  2. 2.0 2.1 2.2 กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ (2554). ราชสกุลวงศ์ (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. p. 112. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2017-02-02. สืบค้นเมื่อ 2017-04-28.
  3. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยาดำรงราชานุภาพ (2553). ตำนานวังเก่า. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร. p. 178.
  4. "ข่าวพระเมรุผ้าขาววัดสะเกศ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 6: หน้า 334. 30 ธันวาคม 2432. สืบค้นเมื่อ 25 มิถุนายน 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)