ฝ่ายค้านในระบบรัฐสภา

รูปแบบการคัดค้านทางการเมืองต่อรัฐบาลที่จัดตั้งขึ้น

ฝ่ายค้านในระบบรัฐสภา (อังกฤษ: Parliamentary opposition) เป็นรูปแบบหนึ่งของฝ่ายค้านทางการเมืองในการคัดค้านรัฐบาลที่กำหนด โดยเฉพาะในระบบรัฐสภา ที่มีพื้นฐานจากระบบเวสต์มินสเตอร์ บทความนี้ใช้คำว่า รัฐบาล เหมือนที่ใช้ในระบบรัฐสภา กล่าวคือ หมายถึง ฝ่ายบริหาร หรือ คณะรัฐมนตรี มากกว่า รัฐ ในบางประเทศ ชื่อของ "ฝ่ายค้านอย่างเป็นทางการ" จะใช้กับพรรคการเมืองที่ใหญ่ที่สุดที่เป็นฝ่ายค้านในสภานิติบัญญติ โดยผู้นำของพรรคดังกล่าวจะถูกเรียกว่า "ผู้นำฝ่ายค้าน"

ในระบบแบ่งเขตคะแนนสูงสุด ที่ซึ่งมีแนวโน้มในการแยกออกเป็นสอง พรรคใหญ่ หรือการแบ่งกลุ่มพรรคดำเนินไปอย่างแข็งแกร่ง บทบาทของ รัฐบาล และ ฝ่ายค้าน สามารถไปที่กลุ่มหลักสองกลุ่มตามลำดับสลับกันไป

ยิ่งระบบตัวแทนมีสัดส่วนมากเท่าใด โอกาสที่พรรคการเมืองหลายพรรคจะปรากฏตัวในห้องอภิปรายของรัฐสภาก็จะยิ่งมากขึ้นเท่านั้น ระบบดังกล่าวสามารถส่งเสริมพรรค "ฝ่ายค้าน" หลายพรรคซึ่งอาจมีความปรารถนาที่เหมือนกันเพียงเล็กน้อยและน้อยที่สุดในการจัดตั้งกลุ่มที่เป็นเอกภาพซึ่งต่อต้านรัฐบาลในสมัยนั้น

ระบอบประชาธิปไตยที่มีการจัดการที่ดีบางประเทศ ซึ่งถูกพรรคเด่นครอบงำในระยะยาวฝ่ายเดียว จะลดบทบาทฝ่ายค้านในรัฐสภาเป็นสัญลักษณ์นิยม ในบางกรณี ในประเทศเผด็จการ กลุ่ม "ฝ่ายค้าน" เชื่อง ๆ ถูกสร้างขึ้นโดยกลุ่มผู้ปกครองเพื่อสร้างความประทับใจในการอภิปรายในระบอบประชาธิปไตย

สภานิติบัญญัติบางแห่งเสนออำนาจพิเศษให้ฝ่ายค้าน ในแคนาดา สหราชอาณาจักร และนิวซีแลนด์ 20 วันในแต่ละปีถูกกำหนดให้เป็น "วันฝ่ายค้าน" (Opposition Days, Supply Days) ซึ่งในระหว่างนั้นฝ่ายค้านจะเป็นผู้กำหนดวาระการประชุม[1] แคนาดายังมีช่วงตั้งกระทู้ถาม ซึ่งในระหว่างนั้นฝ่ายค้าน (และรัฐสภาโดยทั่วไป) สามารถถามคำถามถึงรัฐมนตรีของรัฐบาลได้

ดูเพิ่ม

แก้

อ้างอิง

แก้
  1. Fontana, David (2009). "Government in Opposition" (PDF). The Yale Law Journal. 119: 575.