ผู้ใช้:Sornjod/ทดลองเขียน
พระยาชัยสุนทร(โคตร) | |
---|---|
เจ้าเมืองกาฬสินธุ์ | |
ดำรงตำแหน่ง พ.ศ. 2420 – พ.ศ. 2426 | |
ก่อนหน้า | พระยาชัยสุนทร(หนู) |
ถัดไป | พระยาชัยสุนทร(พั้ว) |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
เกิด | พ.ศ. 2351 เมืองกาฬสินธุ์ |
เสียชีวิต | วันศุกร์ ที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2426 อายุ 75 ปี เมืองกาฬสินธุ์ |
ศาสนา | ศาสนาพุทธ |
พระยาชัยสุนทร (โคตร) หรืออีกนามเรียกว่า เซียงโคตรหรือราชวงศ์นนท์ เป็นเจ้าเมืองกาฬสินธุ์ ลำดับที่ 9 (พ.ศ. 2420–2426)[1] เป็นต้นตระกูล”วงศ์กาฬสินธุ์“ ซึ่งผู้ใช้นามสกุลส่วนใหญ่ตั้งรกรากและอาศัยอยู่ในจังหวัดสกลนครในปัจจุบัน
ชาติกำเนิด
แก้เกิดเมื่อราวปี พ.ศ. 2351 ตรงกับรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ ๑ แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ บิดามารดาคือพระยาไชยสุนทร(หล้า) เจ้าเมืองกาฬสินธุ์ ลำดับที่ 4 กับอัญญานางคำแดง มีพี่น้องร่วมสายโลหิต เป็นชายได้แก่ ท้าวโคตร ท้าวสี ท้าวลาด ท้าวสีน ท้าวคำ ส่วนบุตรหญิงได้แก่ นางขาว นางหมอก และอุปฮาดเมืองสกลนคร(ลาว)เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งที่ท้าวศรีมุมราชวงศ์เมืองกาฬสินธุ์ได้ขอมาเลี้ยงเป็นบุตรบุญธรรมเพื่อทำราชการที่เมืองสกลนคร
ทายาท
แก้พระยาไชยสุนทร(โคตร)สมรสกับคุณหญิงพา บุตรีของพระยาไชยสุนทร(กิ่ง) เจ้าเมืองกาฬสินธุ์ ลำดับที่ 7 กับคุณหญิงสุวรรณ และมีบุตร 10 คน ได้แก่
1) ท้าวหนู สมรสกับนางแพง ไม่มีทายาท
2) พระไชยสุริยมาตย์(สุรินทร์) ราชบุตรเมืองกาฬสินธุ์ สมรสกับใครสืบไม่ได้ มีบุตร 6 คน ได้แก่ 1)นางด่วง 2)ท้าวหนูอินทร์ 3)ท้าวพรหมจักร 4)นางจูม 5)นางขาว 6)นางหมอก เป็นต้น
3) พระไชยแสน(ทองอินทร์) นายกองเมืองกาฬสินธุ์ สมรสกับนางหนูแดง มีบุตรชายหญิงรวม 7 คน คือ 1) ท้าวหำ 2)นางสระ 3)ท้าวบุ 4)ท้าวแขก 5)นางสิงห์ 6)นางเกียน 7)นางทองหล้า เป็นต้น
4) พระศรีธงไชย(คำตา)* กรมการเมืองพิเศษสกลนคร สมรสกับนางคำตัน พรหมประกาย ณ นครพนม มีบุตร 9 คน ได้แก่ 1)นางมั่น 2)ขุนวาปีพิทักษ์(จูม) 3)ขุนนาวาพาณิชย์(จี) 4)นางเกษ 5)นางไข 6)นางแปน 7)ท้าวขันติ 8)นางสิบปะคี 9)ท้าวคำศรีหรือนายศิริ เป็นต้น
5) หลวงไชยสวัสดิ์(คำแสน) สมรสกับนางคง มีบุตร 1 คน ได้แก่ 1)ท้าวหงษ์ เป็นต้น
6) ขุนไชยสาร(จารย์เฮ้า) สมรสกับนางอำ มีบุตร 3 คน ได้แก่ 1)นางคำ 2)นางแก้ว 3)ท้าวสิงห์หรือทนายสิงห์ เป็นต้น
7) นางข่าง สมรสกับท้าวคำสาร** มีบุตร 11 คน ได้แก่ 1)ท้าวฮุย 2)ท้าวติ่ง 3)ท้าวหด 4)ท้าวหนูหลอด 5)นางถัน6)นางตัน 7)นางสอน 8)นางดอกซ้อน 9)นางเงิน 10)นายเอิบ 11)นางผิง เป็นต้น
8) นางคะ สมรสกับ ขุนเชียงโส(โส)*** มีบุตร 3 คน ได้แก่ 1)ท้าวคันที 2)ท้าวฮม 3)นางพร เป็นต้น
9) นางบัวสา เป็นโสดไม่มีทายาท
10) ท้าวคำหวา สมรสกับนางฮัง มีบุตร 4 คน ได้แก่ 1)นางบาน 2)นางตุ้น 3)นางปาลี 4)ท้าวพรหมาหรือนายณรงค์ เป็นต้น
*พระศรีธงไชย(คำตา)เป็นบุตรของพระอุปสิทธิ์(สีน)น้องชายคนที่ 3 กับนางคำผิวคือบุตรีพระยาประจันตประเทศธานี(ปิด)เจ้าเมืองสกลนคร ลำดับที่ 2 พระยาไชยสุนทร(โคตร) ขอมาเลี้ยงเป็นบุตรบุญธรรมเพื่อทำราชการที่เมืองกาฬสินธุ์
**ท้าวคำสารเป็นบุตรของพระไชยราษฎร์(ลาด)น้องชายคนที่ 3 ส่วนมารดาไม่ปรากฏนาม
***ขุนเชียงโส(โส)เป็นบุตรของอุปฮาด(ลาว) อุปฮาดเมืองสกลนคร ซึ่งเป็นพี่ชายคนที่ 2 ของพระยาไชยสุนทร(หล้า) เจ้าเมืองกาฬสินธุ์ ลำดับที่ 4
การรับราชการ
แก้-ได้รับการแต่งตั้งเป็นที่ท้าวขัตติยะ ผู้ช่วยราชการอุปฮาดเมืองสกลนคร ปี 2381 -2393
-ได้รับการแต่งตั้งเป็นที่เพี้ยชานนท์ ทำหน้าที่เสมียนจดบันทึกหนังสือข้อราชการเมืองกาฬสินธุ์ ปี 2394-2415
-ได้รับการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นที่ราชวงศ์เมืองกาฬสินธุ์ ปี 2415-2424
-ได้รับการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นที่ “พระยาไชยสุนทร” เจ้าเมืองกาฬสินธุ์ เมื่อวันจันทร์ขึ้น 12 ค่ำเดือน 7 ปีมะเมีย จัตวาศก จ.ศ. ๑๒๔๔ ตรงกับวันจันทร์ที่ 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2425
และได้รับพระราชทานเครื่องยศเพิ่มเติม ดังนี้
1. ถาดหมาก
2. คนโฑเงินถมลงยาดำ
3. ลูกประคำทองคำ ๑๐๘ เม็ด ๑ สาย
4. พานกลีบบัวเงินพร้อมเครื่องถมในเงิน
5. จอก ๒ ใบ
6. แอบยายอดทอง ๒ ใบ
7. ซองพลู ๑ อัน
8. มีดหนีบหมาก
9. กระโถนถมลงยาสีดำ
10. หอกซัดปลอกทองคำ ๒ อัน
11. ปืนชนวนทองแดงต้นด้ามงาช้าง
12. กระบี่บั้งเงิน
13. หมวกทรงประภาศตุ้มปี่กำมะหยี่
14. สัปทนปัศตู
15. เสื้อเขมขาบริ้วดี
16. แพรสีทับทิม
17. แพรขาวห่ม
18. ผ้าปูมเขมร
19. แคร่หาม ๑ สำรับ
เหตุการณ์สำคัญ
แก้-ปีกุน ศกโท จุลศักราช ๑๒๑๓ ตรงกับปีพ.ศ. 2393 อุปฮาดเมืองสกลนคร(ลาว) รับราชการได้ 13 ปีก็ถึงแก่กรรม ท้าวเกษราชบุตรเมืองสกลนครได้กลับมารับตำแหน่งราชวงศ์เมืองกาฬสินธุ์และทำราชการที่เมืองกาฬสินธุ์ มีลูกหลานบางส่วนกลับไปเมืองกาฬสินธุ์ก็มีบ้างยังคงอาศัยเมืองสกลนครก็มีบ้าง ส่วนท้าวโคตรได้พาผู้คนมาอาศัยอยู่และหาที่ทำกินที่บริเวณตำบลบ้านไฮหย่อง(อำเภอพังโคน)แขวงเมืองสกลนคร และภายหลังพอที่จะตั้งเป็นเมืองได้จึงพาลูกหลานและบริวารลงไปกรุงเทพ เพื่อขอพระราชทานตั้งตำบลบ้านไฮหย่องเป็นเมืองภูเงิน แต่ไปถึงดงพญาไฟก็บริวารเจ็บป่วยล้มตายด้วยไข้ป่าเป็นจำนวนมาก จึงกลับมาพักรักษาตัวและบวชแก้บนที่วัดกลางเมืองกาฬสินธุ์แล้วจึงสึกออกมาทำราชการที่เมืองกาฬสินธุ์ต่อชาวเมืองจึงเรียกว่า “เซียงโคตร” ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
-ปีมะเส็ง ตรีศก จ.ศ. ๑๒๔๓ ตรงกับปี พ.ศ. 2424 กำกับรักษาราชการเมืองกาฬสินธุ์ จึงมีใบบอกเร่งผูกส่วยผลเร่วและเงินลงไปทูลเกล้าฯ ถวายที่กรุงเทพฯ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ดำรงตำแหน่งว่าที่ “พระยาไชยสุนทร” เจ้าเมือง ซึ่งสัญญาบัตรตราตั้งได้มาถึงเมื่อปีมะเมีย จัตวาศก จ.ศ. ๑๒๔๔ ตรงกับปีพ.ศ. 2425
-ปีมะเส็ง ตรีศก จ.ศ. ๑๒๔๓ ตรงกับปี พ.ศ. 2424 พระยาไชยสุนทร(โคตร) เจ้าเมืองกาฬสินธุ์และพระราษฎรบริหาร(ทอง) เจ้าเมืองกมลาไสย เห็นว่าเมืองทั้ง 2 มีปัญหาเรื่องเขตแดนเมืองที่ยังตกลงกันไม่สิ้นสุด พระยาไชยสุนทร(โคตร) เจ้าเมืองกาฬสินธุ์และพระราษฎรบริหาร(ทอง) จึงได้พร้อมกันตกลงทำหนังสือแบ่งเขตแดนให้ไว้แก่กันคนละฉบับไว้ว่า “เขตแดนที่ตกลงเป็นเขตแดนแขวงเมืองกมลาไสยนั้น ปักหลักเขตแดนแต่บ้านหลุบตามทางไปถึงห้วยคำมักมายไปถึงช่องทางคำขี้มด เขาภูพานข้างตะวันออก ข้างตะวันตกไปทางทุ่งแม่นางบ่อนท่าประทาย น้ำลำพะชีย์ ข้างใต้เป็นเขตแดนเมืองกาฬสินธุ์ ตามหลักซึ่งฝังไว้เป็นแล้วแก่กัน”
-ปีมะเส็ง ตรีศก จ.ศ. ๑๒๔๓ ตรงกับปี พ.ศ. 2424 พระธิเบศวงษา(ดวง) เจ้าเมืองกุดสิมนารายณ์ถึงแก่กรรม พระยาไชยสุนทร(โคตร) และกรมการเมืองกาฬสินธุ์ได้ปรึกษากัน จึงมีใบบอกขอเมืองกุดสิมนารายณ์ที่ไปขึ้นกับเมืองมุกดาหารกลับคืนมาขึ้นกับเมืองกาฬสินธุ์ตามเดิมและขอท้าวกินรีบุตรราชวงศ์คำเชี่ยงเป็นที่ ”พระธิเบศวงษา” เจ้าเมืองกุดสิมนารายณ์
-เมื่อปีมะเมีย จัตวาศก จ.ศ. ๑๒๔๔ ตรงกับปีพ.ศ. 2425 พระศรีสุวรรณ(พก) เจ้าเมืองแซงบาดาล ถึงแก่กรรม ราชวงศ์(ขี) ได้ดูแลรักษาราชการบ้านเมืองได้ 2 ปี ราชวงศ์(ขี) ก็ถึงแก่กรรม พระยาไชยสุนทร(โคตร) และกรมการเมืองกาฬสินธุ์ได้ปรึกษากัน จึงมีใบบอกขอท้าวจารย์โคตรบุตรอุปฮาด(พรหม) เป็นที่ “พระศรีสุวรรณ” เจ้าเมือง ท้าวเชียงทุมเป็นอุปฮาด รักษาราชการเมืองแซงบาดาลต่อไป
-เมื่อปีมะแม เบญจศก จ.ศ. ๑๒๔๕ ตรงกับปีพ.ศ. 2426 พระยาไชยสุนทร(โคตร) เจ้าเมืองกาฬสินธุ์ ได้ถึงแก่กรรมลง เมื่อได้รับสัญญาบัตรตราตั้งเป็นเจ้าเมืองกาฬสินธุ์กับท้องตราขอเมืองกุดสิมนารายณ์ที่ไปขึ้นกับเมืองมุกดาหารกลับคืนมาขึ้นกับเมืองกาฬสินธุ์ตามเดิม หลังกลับมาอัญเชิญสัญญาบัตรและท้องตรามาไว้ที่เมืองกาฬสินธุ์ก็ป่วยอยู่ได้ 3 เดือนก็ถึงแก่กรรม เมื่อวันศุกร์ขึ้น ๑๐ ค่ำเดือน ๗ เมื่อปีมะแม เบญจศก จ.ศ. ๑๒๔๕ ตรงกับวันศุกร์ที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2426 กรมการเมืองกาฬสินธุ์จึงว่างลงหลายตำแหน่ง
ถึงแก่กรรม
แก้•พระยาไชยสุนทร(โคตร) เจ้าเมืองกาฬสินธุ์ ลำดับที่ 9 ถึงแก่อนิจกรรมด้วยโรคชรา รับราชการเป็นเจ้าเมืองสนองพระเดชพระคุณ 6 ปี ที่โฮงเจ้าเมือง ในเมืองกาฬสินธุ์ เมื่อวันศุกร์ขึ้น ๑๐ ค่ำเดือน ๗ เมื่อปีมะแม เบญจศก จ.ศ. ๑๒๔๕ ตรงกับวันศุกร์ที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2426 สิริรวมอายุ 75 ปี หลังได้พระราชทานเพลิงศพเป็นที่เรียบร้อยแล้วทายาทได้นำอัฐิมาไว้ที่วัดพระธาตุเชิงชุม ในเมืองสกลนคร สืบมาภายหลังลูกหลานเรียกขานทานว่า “อัญญาพ่อเฒ่า” สิ้นประวัติพระยาไชยสุนทร (โคตร) เจ้าเมืองกาฬสินธุ์ ลำดับที่ 9 เพียงเท่านี้
สายตระกูล
แก้พงศาวลีของSornjod/ทดลองเขียน | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
ก่อนหน้า | Sornjod/ทดลองเขียน | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
พระยาชัยสุนทร (หนู) | เจ้าเมืองกาฬสินธุ์, ผู้ว่าราชการจังหวัดกาฬสินธุ์ (พ.ศ. 2420 - 2426) |
พระยาชัยสุนทร (พั้ว) |
นี่คือหน้าทดลองเขียนของ Sornjod หน้าทดลองเขียนเป็นหน้าย่อยของหน้าผู้ใช้ ซึ่งผู้ใช้มีไว้ทดลองเขียนหรือไว้พัฒนาหน้าต่าง ๆ แต่นี่ไม่ใช่หน้าบทความสารานุกรม ทดลองเขียนได้ที่นี่ หน้าทดลองเขียนอื่น ๆ: หน้าทดลองเขียนหลัก |