เปรียญธรรม 4 ประโยค
เปรียญธรรม 4 ประโยค (ชื่อย่อ ป.ธ.4) เป็นระดับชั้นการศึกษาแผนกบาลีของคณะสงฆ์ไทย เรียกผู้สอบผ่านในชั้นนี้ว่า เปรียญโท กระทรวงศึกษาธิการเทียบวุฒิผู้สอบได้ในชั้นนี้ให้เทียบเท่ามัธยมศึกษาตอนต้น[1]
ชื่อย่อ | ป.ธ.4 |
---|---|
ประเภท | การศึกษาแผนกบาลี |
ผู้จัดการสอบ/ผู้ควบคุมการสอบ | สำนักงานแม่กองบาลีสนามหลวง |
ทดสอบความรู้/ความสามารถเกี่ยวกับ |
|
ประเทศ | ประเทศไทย |
ภาษา |
หลักสูตรการศึกษาพระปริยัติธรรมบาลีในชั้นเปรียญธรรม 4 ประโยค
แก้ในชั้นนี้ แม่กองบาลีสนามหลวง กำหนดวิชาในการศึกษาไว้ 2 วิชา คือ
วิชาแปลมคธเป็นไทย (วิชาแปล)
แก้- วิชาแปลมคธเป็นไทย ใช้หนังสือ มงฺคลตฺถทีปนี (ป ม ภาโค - ภาคหนึ่ง) [2]
ประวัติหนังสือ มงฺคลตฺถทีปนี
แก้หนังสือมังคลัตถทีปนี เป็นคัมภีร์ชั้นฎีกา อธิบายความในมงคลสูตรที่มาในพระไตรปิฎก[3][4] โดยมงคลสูตรเป็นคำสอนประเภทเนยยะ คือมีข้อความเป็นร้อยแก้ว ผสมร้อยกรอง
ผู้รจนาคัมภีร์มังคัลตถทีปนี คือ พระสิริมังคลาจารย์[5] พระภิกษุชาวเมืองเชียงใหม่ มีอายุอยู่ประมาณพุทธศตวรรษที่ 20 ผลงานของท่านจากหลักฐานแสดงประวัติ มีอยู่สี่เรื่องคือ เวสสันดรทีปนี จักกวาฬทีปนี สังขยาปกาสกฎีกา มังคลัตถทีปนี
ประวัติของท่านปรากฏอยู่ในตอนท้ายผลงานของท่าน มีใจความว่า เป็นผู้ทรงพระไตรปิฎก มีศรัทธาความรู้ปรารถนาให้ตนและผู้อื่นมีความรู้ ได้รจนาคัมภีร์เวสสันตรทีปนี จักกวาฬทีปนี สังขยาปกาสกฎีกา ขณะพักอยู่ที่วัดสวนขวัญ อยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของวัดพระสิงห์วรมหาวิหารในเมืองเชียงใหม่ และรจนามังคลัตถทีปนีในขณะที่พักอยู่ที่สุญญาคาร ห่างจากตัวเมืองเชียงใหม่ไปทางทิศใต้ 1 คาวุต ในช่วงปี พ.ศ. 2060 - พ.ศ. 2067 ในสมัยของท้าวลก เข้านครเชียงใหม่ อันเป็นนครที่มีความเจริญอย่างยิ่ง ผู้มีพระราชศรัทธาล้ำเลิศ ปรารถนาพระสัพพัญมุตญาณเลื่อมในในพระพุทธศาสนา
ช่วงเวลาการรจนา ผลงานดังกล่าวอยู่ในรัชสมัยพระเจ้าดิลกปนัดดาธิราชหรือพระเมืองแก้ว [6]
วิชาแปลไทยเป็นมคธ (วิชาแต่ง)
แก้วิชาแปลไทยเป็นมคธในชั้น ป.ธ. 4 นี้ ใช้หนังสือ ธัมมปทัฏ กถา ภาคที่ 1
- ธัมมปทัฏ กถา (ป โม ภาโค - ภาคหนึ่ง)
ในชั้นนี้ผู้เรียนบาลีต้องศึกษาวิธีการเแต่งภาษาไทยเป็นภาษาบาลีโดยใช้หนังสือ อรรถกถาธรรมบทแปล ภาค 1 (ธัมมปทัฏ กถา ภาษาไทย) เพื่อฝึกแปลเป็นภาษามคธ
หลักเกณฑ์ของผู้มีสิทธิ์สอบไล่ในชั้นเปรียญธรรม 4 ประโยค
แก้ระดับเปรียญธรรม 4 ประโยค เรียกว่า เปรียญโท คือ ผู้ที่จะมีสิทธิสอบเปรียญธรรม 4 ประโยคขึ้นไป จะต้องสอบได้เปรียญธรรม 3 ประโยค และนักธรรมชั้นโทก่อน
ผู้สอบไล่ได้เปรียญธรรม 4 ประโยค
แก้พระภิกษุสามเณรผู้สอบไล่ได้ในชั้นนี้จะได้รับประกาศนียบัตร เลขพัดเปรียญ มีสมณศักดิ์อันดับในงานพระราชพิธี - รัฐพิธี เหนือกว่า พระปลัดของพระราชาคณะ ชั้นสามัญ [7]
ดูเพิ่ม
แก้อ้างอิง
แก้- ↑ "พระราชบัญญัติกำหนดวิทยฐานะผู้สำเร็จวิชาการพระพุทธศาสนา พ.ศ. 2527". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-08-18. สืบค้นเมื่อ 2007-08-18.
- ↑ หนังสือหมวดเปรียญธรรม ประโยค 1 ถึง 9
- ↑ พระไตรปิฎก เล่มที่ 25 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 17 ขุททกนิกาย ขุททกปา ะ มงคลสูตร. พระไตรปิฏกฉบับสยามรัฐ. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก [1]. เข้าถึงเมื่อ 9-6-52
- ↑ อรรถกถา ขุททกนิกาย ขุททกปา ะ มงคลสูตร. อรรถกถาพระไตรปิฎก. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก [2]. เข้าถึงเมื่อ 9-6-52
- ↑ พระสิริมังคลาจารย์. มงคลทีปนี. กรุงเทพ: สำนักพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย, 2540
- ↑ "การศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลี สมัยปัจจุบัน จากหอมรดกไทย". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-04-15. สืบค้นเมื่อ 2007-05-04.
- ↑ ลำดับพัดยศสมณศักดิ์ ฐานานุกรม เปรียญในงานพระราชพิธี - รัฐพิธี