นันทาเทวี

นันทาเทวี เป็นอุปรากรไทย บทพระนิพนธ์ของ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคล แห่งคณะอัศวินการละคร

เรื่องโศกนาฏกรรมความรักของเจ้าหญิงนันทาเทวีวัยแรกรุ่นผู้พลัดพรากจากสันติวัตพระสหายอันเป็นที่รักยิ่งไปนานแสนนาน และไม่ทรงทราบเลยว่าชายอัปลักษณ์เข็ญใจที่ทรงพบในเวลาต่อมาแท้จริงคือบุรุษที่อยู่ในพระทัยตลอดมา

เปิดแสดงครั้งแรกบนเวที ศาลาเฉลิมไทย สมัยหลังสงครามมหาเอเซียบูรพา นำแสดงโดย ฉลอง สิมะเสถียร (สันติวัตวัยหนุ่ม) และ ปรีชา บุณยเกียรติ (สันติวัตวัยเด็กรุ่น)

ทศวรรษ 2500 เป็นละครโทรทัศน์สองครั้ง ของคณะนาฏศิลป์สัมพันธ์ ทางไทยทีวีช่อง 4 กำกับโดย ครูทัต เอกทัต นำแสดงโดย ฉลอง สิมะเสถียร คู่กับ อารีย์ นักดนตรี พ.ศ. 2502 และ พ.ศ. 2507

ต่อมาเป็นละครเวที ของสมาคมศิษย์เก่าเขมะสิริอนุสสรณ์ เพื่อนำรายได้โดยเสด็จพระราชกุศลสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ซึ่งเสด็จฯ ทอดพระเนตรพร้อม พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว (เมื่อครั้งยังทรงเป็น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามมกุฎราชกุมาร) ณ โรงละครแห่งชาติ กำกับโดย ครูทัต เอกทัต นำแสดงโดย ฉลอง สิมะเสถียร คู่กับ อารีย์ นักดนตรี พ.ศ. 2518

นอกจากนี้ยังเป็นฉากเพลงในคอนเสิร์ต ตำนานเพลงรักบางขุนพรหม จัดที่โรงละครแห่งชาติ เมื่อกันยายน พ.ศ. 2554

ฯลฯ

เพลง

1. นันทาเทวี (จักรพันธ์เพ็ญศิริฯ ทำนอง-เนื้อร้อง) - สันติวัต
2. ใต้เงาไม้ (โพธิ์ ชูประดิษฐ์ ทำนอง เนรมิต เนื้อร้อง) - สันติวัต
3. ศรรัก (สง่า อารัมภีร ทำนอง ขุนสวสดิ์ ฑิฆัมพร เนื้อร้อง) - นันทาเทวี

(ฉบับละครทีวี ใช้เพลง "ปิ่นทอง" เนื้อร้องของภาณุพันธุ์ เพื่อความเหมาะสมกับระดับเสียงของนักแสดง แทนเพลง "ศรรัก")

ต้นฉบับเพลง "นันทาเทวี" ร้องโดย ฉลอง สิมะเสถียร และ "ปิ่นทอง" ร้องโดย อารีย์ นักดนตรี ยุคหลังขับร้องใหม่ โดย ยรรยงค์ เสลานนท์ และ โฉมฉาย อรุณฉาน ตามลำดับ

ส่วนเพลง "ศรรัก" ต้นฉบับแผ่นครั่ง ร้องโดย เฉลา ประสพศาสตร์