ท่าอากาศยานปาย

ท่าอากาศยานปาย หรือ สนามบินปาย (IATA: PYY, ICAO: VTCI) ตั้งอยู่ที่ อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน ตั้งอยู่ห่างตัวอำเภอประมาณ 1 กิโลเมตร เป็นท่าอากาศยานในสังกัดกรมท่าอากาศยาน กระทรวงคมนาคม พัฒนาขึ้นจากความคิดริเริ่มของจังหวัดแม่ฮ่องสอน เพื่อส่งเสริมศักยภาพธุรกิจการท่องเที่ยวของปาย รันเวย์เก่าที่ถูกสร้างขึ้นมาตั้งแต่สมัยสงครามโลกครั้งที่สองถูกเก็บรักษาไว้ใช้งานเป็นลานบินชั่วคราวสำหรับลำเลียงเสบียงอาหารทหารส่วนกลาง โดยเมื่อเร็วๆ นี้ ทางจังหวัดแม่ฮ่องสอนได้เข้ามาควบคุมดูแล และผลักดันให้ท่าอากาศยานแห่งนี้ได้รับการรับรองทางการค้า และท่าอากาศยานได้รับการตกแต่งให้สอดคล้องกับสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติของปาย โดยพื้นที่ท่าอากาศยานครอบคลุมพื้นที่ 72.3 ไร่ พร้อมทางวิ่งกว้าง 23 เมตร ยาว 900 เมตร และอาคารสถานที่ขนาดเล็กเพื่อรองรับผู้โดยสาร

ท่าอากาศยานปาย
IATA: PYY ICAO: VTCI
ข้อมูลสำคัญ
การใช้งาน	สาธารณะ
ผู้ดำเนินงาน	กรมท่าอากาศยาน / กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
พื้นที่บริการ	อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
ที่ตั้ง	ถนนเขลางค์ ตำบลเวียงใต้ อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
เหนือระดับน้ำทะเล	1,676 ฟุต / 510 เมตร
พิกัด	19°22′13.3″N 98°26′10.0″E
เว็บไซต์	https://minisite.airports.go.th/pai/
แผนที่
ทางวิ่ง
ทิศทาง ความยาว พื้นผิว ฟุต เมตร 01/19 2,952 900 ยางมะตอย
สถิติ (2562)
ผู้โดยสาร 1,032 เที่ยวบิน 218
แหล่งข้อมูล: https://airports.go.th

ประวัติ

สนามบินเมืองปายเริ่มก่อสร้างครั้งแรกตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่ 2 โดยกองทัพทหารของประเทศญี่ปุ่น ซึ่งใช้จุดที่ตั้งสนามบินปายในปัจจุบันเป็นสนามบินชั่วคราว เพื่อให้เครื่องบินขนาดเล็กของญี่ปุ่นทำการบินขึ้น-ลง โดยใช้เชลยศึกในการก่อสร้างสนามบิน เมื่อสงครามสิ้นสุดลง สนามบินปายก็ไม่ได้ถูกใช้งานอีกเลย

ต่อมาในปี พ.ศ. 2495 ทางจังหวัดแม่ฮ่องสอนร่วมกับสำนักงานการบินพลเรือน ได้ทำการปรับปรุงสนามบินปาย ท่าอากาศยานแม่ฮ่องสอน สนามบินขุนยวม และสนามบินแม่สะเรียง ซึ่งอยู่ภายในจังหวัดแม่ฮ่องสอนทั้งหมด เพื่อใช้เชื่อมต่อการเดินทางสู่จุดต่างๆ ในแม่ฮ่องสอนได้ง่ายขึ้น และรองรับการเปิดเส้นทางบินของสายการบินเดินอากาศไทย โดยทำการบินบนเส้นทาง เชียงใหม่ – แม่ฮ่องสอน – ปาย – เชียงใหม่

พ.ศ. 2503 บริษัทเดินอากาศไทย ได้หยุดให้บริการมายังสนามบินปาย สนามบินขุนยวม และสนามบินแม่สะเรียง เนื่องจากเปลี่ยนแบบเครื่องบินเป็นดักลาส ดีซี-3 และทางวิ่งมีความยาวไม่พอ ซึ่งมีความกว้าง 20 เมตร และยาว 700 เมตรในขนาดนั้น โดยเมื่อไม่มีเที่ยวบินพาณิชย์มาลงที่ท่าอากาศยานปาย สถานีวิทยุสื่อสารการบินปายจึงได้ทำการบินตัวลงตามไปด้วยในวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2503 แต่สนามบินปายก็ยังคงใช้เป็นที่ขึ้น-ลงของเครื่องบินทางการทหารและตำรวจต่อไป

พ.ศ. 2516 บริษัท การบินฟ้าสยาม เปิดทำการบินเช่าเหมาลำ เพื่อทำการรับส่งผู้โดยสาร สินค้า และ พัสดุภัณฑ์ไปรษณีย์ ในเส้นทางเชียงใหม่ – ปาย – เชียงใหม่ จึงสามารถเปิดให้บริการสถานีวิทยุสื่อสารการบินปายได้ในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2516 โดยทำการบินเฉลี่ยวันละ 4-5 เที่ยวบิน จนถึง พ.ศ. 2520 บริษัท การบินฟ้าสยามหยุดการทำการบินและเลิกกิจการในที่สุด แต่สนามบินปายก็ยังเปิดให้บริการเรื่อยมาตามปกติ

พ.ศ. 2523 ทางกรมการบินพาณิชย์ ได้ตั้งงบประมาณจำนวนเงิน 1 ล้าน 5 แสนบาท เพื่อทำการปรับปรุงท่าอากาศยานปาย โดยเปลี่ยนทางวิ่งให้เป็นลูกรังบดอัดแน่น และก่อสร้างอาคารผู้โดยสารอาคารสถานีวิทยุสื่อสารและหอบังคับการบินเพิ่มเติม

พ.ศ. 2547 ได้มีการปรับปรุงทางวิ่ง ลานจอดเครื่องบิน และอาคารผู้โดยสาร โดยก่อสร้างตั้งแต่ 22 กรกฎาคม 2547 ถึง 20 กันยายน 2547 และจากนั้นในปี พ.ศ. 2550 สายการบิน SGA (นกมินิ) ได้เปิดเส้นทางการบิน เชียงใหม่ – ปาย – เชียงใหม่ โดยใช้เครื่องบินขนาดเล็กแบบ เซสน่า 208B คาราวาน จนกระทั่งเดือนธันวาคม 2554 ได้หยุดบินไป

พ.ศ. 2554 สายการบินกานต์แอร์ ได้เริ่มให้บริการเที่ยวบินสู่ท่าอากาศยานปายด้วยเครื่องบินแบบ เซสน่า 208B คาราวาน สามารถจุผู้โดยสารได้ 12 ที่นั่ง แต่ในพ.ศ. 2559 สายการบินกานต์แอร์ ไม่ผ่านการตรวจสอบตามมาตรฐานการบินสากล จึงถูกเพิกถอนใบอนุญาตในการทำการบิน และยกเลิกเส้นทางการบินมายังปาย และทุกๆเส้นทางบินอีกด้วย

อาคารสถานที่

ท่าอากาศยานเมืองปายมีพื้นที่ประมาณ 77.2 ไร่

อาคารผู้โดยสาร

• ท่าอากาศยานปายมีอาคารผู้โดยสารขนาดเล็ก 1 หลัง ขนาด 500 ตารางเมตร รองรับผู้โดยสารได้ 48 คนต่อชั่วโมง จำนวนผู้โดยสารที่รองรับได้ต่อวัน 384 คน
• ลานจอดอากาศยานขนาด กว้าง 30 เมตร ยาว 60 เมตร พื้นผิวแอสฟัลติกคอนกรีต (asphaltic-concrete) รองรับเครื่องบินขนาดเล็กได้ 2 ลำพร้อมกัน
• มีถุงกระบอกทิศทางลม 1 ชุด ไม่มีเครื่องวิทยุช่วยการเดินอากาศ และสิ่งอำนวยความสะดวกในการเดินอากาศอื่นๆ

โดยท่าอากาศยานขนาดย่อมแห่งนี้มีรถดับเพลิงอากาศยานขนาด 2,000 ลิตร และอยู่ภายใต้การดูแลของผู้เชียวชาญจากท่าอากาศยานแม่ฮ่องสอน

ทางวิ่ง (รันเวย์) และทางขับ (แท็กซี่เวย์)

• ทางวิ่ง 1 เส้น ยาว 900 เมตร กว้าง 23 เมตร พื้นผิวแอสฟัลติกคอนกรีต (asphaltic-concrete)
• ทางขับ 1 เส้น ยาว 19 เมตร กว้าง 10 เมตร พื้นผิวแอสฟัลติกคอนกรีต (asphaltic-concrete)

รายชื่อสายการบิน

รายชื่อสายการบินที่ให้บริการ

ปัจจุบันไม่มีเที่ยวบินพาณิชย์ให้บริการ

รายชื่อสายการบินที่เคยให้บริการ

สายการบิน	จุดหมายปลายทาง	หมายเหตุ
เดินอากาศไทย	เชียงใหม่	ภายในประเทศ
นกมินิ	เชียงใหม่	ภายในประเทศ
วิสดอมแอร์เวย์	เชียงใหม่	ภายในประเทศ
กานต์แอร์	เชียงใหม่	ภายในประเทศ

สถิติ

ข้อมูลสถิติการขนส่งทางอากาศ

ข้อมูลสถิติการขนส่งทางอากาศในแต่ละปีปฏิทิน

ปี (พ.ศ.)	ผู้โดยสาร	ความเปลี่ยนแปลง	จำนวนเที่ยวบิน	คาร์โก้ (ตัน)
2550	6,885		996	0.00
2551	8,534	23.95%	1,326	0.00
2552	9,979	16.93%	1,367	0.00
2553	8,961	10.20%	1,272	0.00
2554	5,014	44.05%	864	0.00
2555	3,883	22.56%	488	0.00
2556	3,913	0.77%	434	0.00
2557	4,289	9.61%	434	0.00
2558	5,481	27.79%	560	0.00
2559	6,046	10.31%	620	0.00
2560	2,110	65.10%	212	0.00
2561	1,779	15.69%	484	0.00
2562	1,032	41.99%	218	0.00
2563	0	100%	0	0.00
2564	0	100%	0	0.00
2565	0	100%	0	0.00

นับแต่ปี พ.ศ. 2563 ท่าอากาศยานปาย ไม่มีเที่ยวบินพาณิชย์ให้บริการ แต่มีเที่ยวบินทหารและเที่ยวบินฝึกบิน เดินทางขึ้น-ลง รวมทั้งมีเที่ยวบินส่วนตัว ใช้บริการท่าอากาศยานปาย จำนวน 61 เที่ยวบิน ในปี 2563, จำนวน 75 เที่ยวบิน ในปี 2564 และจำนวน 96 เที่ยวบิน ในปี 2565

การเดินทางสู่ท่าอากาศยาน

ตั้งอยู่ที่ถนนเขลางค์ ตำบลเวียงใต้ อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน มีลานจอดรถยนต์ สามารถรองรับรถยนต์ได้ 10 คัน และรถจักรยานยนต์ได้ 10 คัน