ตานหม่อน
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร: Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ: Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ: Eudicots
ไม่ได้จัดลำดับ: Asterids
อันดับ: Asterales
วงศ์: Asteraceae
สกุล: Tarlmounia
H.Rob., S.C.Keeley, Skvarla & R.Chan
สปีชีส์: T.  elliptica
ชื่อทวินาม
Tarlmounia elliptica
(DC.) H.Rob., S.C.Keeley, Skvarla & R.Chan[1]
ชื่อพ้อง
  • Cacalia elaeagnifolia Kuntze
  • Strobocalyx elaeagnifolia (DC.) Sch.Bip.
  • Strobocalyx elliptica (DC.) Sch.Bip.
  • Vernonia elaeagnifolia DC.
  • Vernonia elliptica DC.

ตานหม่อน (ชื่อวิทยาศาสตร์: Tarlmounia elliptica) เป็นพืชชนิดเดียวในสกุล Tarlmounia มีถิ่นกำเนิดในอินเดีย, พม่า และไทย รวมถึงกลายเป็นพืชท้องถิ่นในตอนใต้ของไต้หวันและรัฐควีนส์แลนด์ของออสเตรเลีย[1][2][3] ลักษณะเป็นไม้เถาหรือไม้พุ่มเลื้อย ขึ้นแทรกในซอกหินตามหน้าผาชัน ลำต้นแตกกิ่งแขนงระเกะระกะ ห้อยระย้าลงมาตามหน้าผา กิ่งก้านเล็กเรียว มีสันตามยาว ขนสีเงิน ใบเดี่ยวเรียงสลับรูปใบหอกกลับ ขอบใบเรียบ เนื้อใบหนาคล้ายแผ่นหนัง ด้านบนเกลี้ยง ด้านล่างมีขนสีเงิน ด้านบนสีเขียว ด้านล่างสีขาว ดอกเป็นช่อกระจุกแน่น ดอกเล็กมีขนาดเล็ก เริ่มบานเป็นสีม่วง เมื่อโรยเป็นสีขาว มีกลิ่นหอม ออกที่ยอดหรือซอกใบ กลีบดอกสีนวล ผลเป็นผลแห้งไม่แตก ผลแห้งมีต่อมใส ๆ สีน้ำตาลอ่อน กระจายตามผิวผล มีขนเป็นพู่ติดรอบปลายผล

ตานหม่อนจัดเป็นสมุนไพรที่สามารถนำมาทำเป็นยาขับพยาธิได้[4] ใช้เป็นยาแก้พิษตานซาง ใช้ขับพยาธิไส้เดือนในท้อง[5] และเป็นสมุนไพรหนึ่งในตำรับยาประสะมะแว้ง ซึ่งใช้บรรเทาอาการไอ ขับเสมหะ ช่วยให้ชุ่มคอ[6]

อ้างอิง แก้

  1. 1.0 1.1 "Tarlmounia elliptica (DC.) H.Rob., S.C.Keeley, Skvarla & R.Chan". ดัชนีชื่อพืชของออสเตรเลีย (Australian Plant Name Index, APNI), ฐานข้อมูล IBIS. ศูนย์วิจัยความหลากทางชีวภาพทางพืช รัฐบาลประเทศออสเตรเลีย. สืบค้นเมื่อ 30 June 2014.
  2. "Tarlmounia elliptica (DC.) H.Rob., S.C.Keeley, Skvarla & R.Chan". The Plant List. สืบค้นเมื่อ 30 June 2014.
  3. "Vernonia elliptica Candolle". Flora of China. eFloras.org. สืบค้นเมื่อ 30 June 2014.
  4. "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-12-09. สืบค้นเมื่อ 2007-09-17.
  5. ชยันต์ พิเชียรสุนทร ศุภชัย ติยวรนันท์ และ วิเชียร จีรวงศ์. คู่มือเภสัชกรรมแผนไทยเล่ม 6 เภสัชกรรม. กทม. อัมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง. 2555. หน้า 307 – 308
  6. "ตานหม่อน". ฐานข้อมูลเครื่องยาสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. สืบค้นเมื่อ July 21, 2020.

แหล่งข้อมูลอื่น แก้

  •   วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ ตานหม่อน
  •   ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Tarlmounia elliptica ที่วิกิสปีชีส์