จิมมี เวลส์

ผู้ร่วมก่อตั้งวิกิพีเดีย (เกิด ค.ศ. 1966)

จิมมี ดอนอล เวลส์ (อังกฤษ: Jimmy Donal Wales; เกิดวันที่ 7 สิงหาคม ค.ศ. 1966) รู้จักในนามแฝง จิมโบ (Jimbo) เป็นเว็บมาสเตอร์ ผู้ประกอบการด้านอินเทอร์เน็ต และอดีตนักธุรกิจการเงิน[3][4]ชาวอเมริกันเชื้อสายอังกฤษ[5] เขาเป็นผู้ร่วมก่อตั้งวิกิพีเดีย สารานุกรมไม่แสวงหาผลกำไรออนไลน์[6] และวิเกีย ซึ่งภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็นแฟนดอม เว็บโฮสติงแสวงหากำไร[7]

จิมมี เวลส์
เวลส์ในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 2019
เกิดจิมมี ดอนอล เวลส์
(1966-08-07) 7 สิงหาคม ค.ศ. 1966 (58 ปี)
ฮันต์สวิลล์ รัฐแอละแบมา สหรัฐ
ชื่ออื่นจิมโบ (ชื่อบนเวที)[1]
การศึกษา
อาชีพผู้ประกอบการด้านอินเทอร์เน็ต, เว็บมาสเตอร์, นักธุรกิจการเงิน (อดีต)
ตำแหน่ง
ผู้สืบตำแหน่งFlorence Devouard (ในฐานะประธานมูลนิธิวิกิมีเดีย)
กรรมการใน
คู่สมรสPamela Green (สมรส 1986; หย่า 1993)
Christine Rohan (สมรส 1997; หย่า 2011)
Kate Garvey (สมรส 2012)
บุตรลูกสาว 3 คน
รางวัลดูข้างล่าง
เว็บไซต์jimmywales.com แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ
ลายมือชื่อ

เวลส์เกิดที่ฮันต์สวิลล์ รัฐแอละแบมา โดยเริ่มศึกษาที่โรงเรียนรูด็อล์ฟ โรงเรียนเตรียมมหาวิทยาลัย[8][9][10] เขาจบปริญญาตรีและปริญญาโทสาขาการเงินจากมหาวิทยาลัยออเบิร์นและมหาวิทยาลัยแอละแบมาตามลำดับ[9]

ใน ค.ศ. 1996 เวลส์กับพันธมิตรสองคนก่อตั้งเซิร์ชพอร์ทัลชื่อโบมิส ซึ่งโดยหลักเป็นที่รู้จักจากการแสดงเนื้อหาผู้ใหญ่ โบมิสได้ลงทุนให้กับนูพีเดีย (2000–2003) สารานุกรมพิชญพิจารณ์เสรี ในวันที่ 15 มกราคม ค.ศ. 2001 เขาร่วมกับแลร์รี แซงเงอร์กับคนอื่น ๆ ก่อตั้งวิกิพีเดีย สารานุกรมเนื้อหาเสรีที่ได้เติบโตและเป็นที่นิยมอย่างมาก ถึงแม้ว่าเคยมีการระบุเขาเป็นผู้ร่วมก่อตั้ง เขาโต้แย้งสิ่งนี้และประกาศตนเองเป็นผู้ก่อตั้งคนเดียว[11][12]

เวลส์ดำรงตำแหน่งคณะกรรมการจัดการมูลนิธิวิกิมีเดีย มูลนิธิที่เขาช่วยก่อตั้งเพื่อบริหารวิกิพีเดีย เนื่องจากบทบาทในการก่อตั้งวิกิพีเดียของเขา สารานุกรมขนาดใหญ่ที่สุดในโลก ไทม์ จัดให้เขาเป็นหนึ่งใน "100 ผู้ทรงอิทธิพลที่สุดในโลก" ใน ค.ศ. 2006[13]

ชึวิตช่วงต้น

แก้

เวลส์เกิดที่ฮันต์สวิลล์ รัฐแอละแบมา ในเวลาก่อนเที่ยงคืนวันที่ 7 สิงหาคม ค.ศ. 1966 อย่างไรก็ตาม สูติบัตรของเขาระบุวันเกิดเป็น 8 สิงหาคม[14][15] จิมมี ซีเนียร์ พ่อของเขา[16] ทำงานเป็นผู้จัดการร้านขายของชำ ส่วน ดอริส แอนน์ (สกุลเดิม ดัดลีย์) แม่ของเขา และเออร์มา ย่า/ยายของเขา ดำเนินกิจการ House of Learning[17][9]

ผลงาน

แก้

การพัฒนาวิกิพีเดีย

แก้

ในวันที่ 15 มกราคม ค.ศ. 2001 เวลส์และแซงเงอร์ได้ตั้งวิกิพีเดีย ซึ่งเป็นเว็บไซต์วิกิในรูปแบบที่คล้ายคลึงกับนูพีเดียขึ้น โดยตั้งใจว่าจะใช้วิกิพีเดียเป็นพื้นที่ระดมความคิดสำหรับเขียนเนื้อหาสารานุกรมในขั้นต้น ก่อนที่จะส่งไปที่นูพีเดียเพื่อตรวจสอบอีกครั้ง การเติบโตอย่างรวดเร็วของวิกิพีเดียในเวลาต่อมาทำให้วิกิพีเดียกลายเป็นโครงการหลักและโครงการนูพีเดียต้องระงับไป ในระยะแรกของการพัฒนาวิกิพีเดียนั้น แซงเงอร์เป็นผู้ดำเนินการเป็นส่วนใหญ่ ในขณะที่เวลส์เป็นผู้ออกเงินทุน เวลส์ถือว่าตนเองเป็นผู้ก่อตั้งวิกิพีเดียแต่เพียงผู้เดียว ถึงแม้ว่าแซงเงอร์จะยังคงเรียกตนเองว่าเป็น "ผู้ร่วมก่อตั้ง" วิกิพีเดียก็ตาม แซงเงอร์ได้ยุติการทำงานในโครงการวิกิพีเดียในเวลาต่อมา โดยประกาศการลาออกไว้ที่หน้าผู้ใช้วิกิพีเดียของเขาเอง หลังจากลาออก แซงเงอร์ได้วิพากษ์วีธีที่เวลส์ดำเนินโครงการ [18] โดยวิจารณ์ว่าเวลส์เป็นบุคคลจำพวก "ต่อต้านพวกหัวกะทิอย่างสิ้นเชิง" ("decidedly anti-elitist") ซึ่งเวลส์ไม่เห็นด้วยกับมุมมองนี้ของแซงเงอร์ และกล่าวว่าตนไม่ได้ต่อต้านพวกหัวกะทิ แต่ "น่าจะเป็นจำพวกต่อต้านพวกถือใบประกาศฯ (anti-credentialist) มากกว่า สำหรับผม สิ่งสำคัญคือทำให้ถูกต้อง และถ้ามีใครก็ตามที่เป็นคนฉลาดและทำงานได้น่าอัศจรรย์แล้วล่ะก็ ผมไม่สนหรอกว่าเขาจะเป็นนักเรียนมัธยมปลายหรือศาสตราจารย์มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด งานที่เขาทำต่างหากที่สำคัญ ... คุณหวังพึ่งใบประกาศฯ ของคุณในวิกิพีเดียไม่ได้หรอก ... คุณต้องเดินเข้าตลาดความคิดและสัมพันธ์กับคนอื่น ๆ"

ในกลาง ค.ศ. 2003 เวลส์ได้ก่อตั้งมูลนิธิวิกิมีเดียขึ้น โดยเป็นองค์กรไม่แสวงหาผลกำไร ตั้งในเมืองแทมปา รัฐฟลอริดา ซึ่งมีวัตถุประสงค์เพื่อสนับสนุนวิกิพีเดียและโครงการพี่น้องอื่น ๆ นับแต่นั้น บทบาทของเวลส์จะเพิ่มขึ้นจากเดิมในด้านการส่งเสริมและการพูดในที่ต่าง ๆ ถึงโครงการของมูลนิธิ นับถึง ค.ศ. 2005 เวลส์ยังคงดำรงตำแหน่งประธานมูลนิธิและประธานกรรมการบริหารมูลนิธิอยู่

ใน ค.ศ. 2004 มีการอ้างคำพูดของเวลส์ว่าเขาใช้เงินส่วนตัวประมาณ 500,000 ดอลลาร์สหรัฐ ในการก่อตั้งและดำเนินงานโครงการวิกิต่าง ๆ อย่างไรก็ตาม เมื่อสิ้นสุดการระดมทุนของมูลนิธิวิกิมีเดียในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 2005 มูลนิธิได้รับการสนับสนุนที่จำเป็นทั้งหมดจากสิ่งของและเงินบริจาค

เวลส์ยังปฏิบัติหน้าที่ในฐานะ "จอมเผด็จการผู้เมตตา (benevolent dictator)" ของวิกิพีเดียด้วย ถึงแม้เวลส์จะไม่สนับสนุนการใช้คำนี้ก็ตาม เวลส์ยังคงมีอำนาจการควบคุมสูงสุดในมูลนิธิวิกิมีเดีย โดยนอกจากตัวเขาเองจะเป็นกรรมการบริหารมูลนิธิแล้ว เขายังเสนอชื่อหุ้นส่วนทางธุรกิจของเขาจำนวนสองคน ซึ่งมิได้เป็นผู้แก้ไขวิกิพีเดียอย่างสม่ำเสมอ ให้ร่วมเป็นกรรมการด้วย ซึ่งเนื่องจากคณะกรรมการบริหารมูลนิธิมีอยู่ด้วยกันห้าคน โดยพฤตินัยแล้วจึงถือว่าเวลส์ครองเสียงข้างมาก (สามเสียง) ในคณะกรรมการ อย่างไรก็ตาม เวลส์กล่าวถึงเรื่องนี้ว่า หากกรรมการในฟากผู้แก้ไขวิกิพีเดียอย่างสม่ำเสมอทั้งสองคนเห็นพ้องกันในญัตติใดญัตติหนึ่งแล้ว ตนจะออกเสียงสนับสนุนด้วย ซึ่งมีผลทำให้กรรมการฟากผู้แก้ไขได้รับเสียงข้างมาก เวลส์ยังกล่าวด้วยว่าคำว่า "จอมเผด็จการผู้เมตตา" ใช้กันมากโดยสื่อมวลชน แต่ชุมชนวิกิพีเดียไม่ยอมรับคำนี้[ต้องการอ้างอิง]

โครงการอื่น ๆ

แก้

เมื่อเร็ว ๆ นี้ เวลส์ได้ก่อตั้งบริษัทวิเกีย ซึ่งเป็นบริษัทแสวงหาผลกำไร มีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นเว็บโฮสต์ให้โครงการวิกิต่าง ๆ และดูแลโครงการวิกิซิตีส์ซึ่งมีลักษณะเดียวกับวิกิพีเดีย ทั้งนี้น่าจะเป็นเพราะอิทธิพลจากความสำเร็จของวิกิพีเดีย

ชีวิตส่วนตัว

แก้
 
เวลส์กับภรรยาคนที่สอง Christine Rohan

จิมมี เวลส์แต่งงานสามครั้ง ตอนอายุ 20 ปี เขาแต่งงานกับ Pamela Green[3] เพื่อนร่วมงานในร้านขายของชำที่รัฐแอละแบมา[19] ทั้งคู่หย่ากันใน ค.ศ. 1993[9] ต่อมาได้พบกับ Christine Rohan ภรรยาคนที่สองผ่านเพื่อนในชิคาโก โดยเธอทำงานเป็นแม่ค้าเหล็กของมิตซูบิชิ[20][21] ทั้งคู่แต่งงานกันที่เทศมณฑลมอนโร รัฐฟลอริดาในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1997[22] และมีลูกสาวคนเดียวก่อนที่จะแยกกันใน ค.ศ. 2008[3][20][19]

เวลส์แต่งงานกับ Kate Garvey ที่Wesley's Chapelในลอนดอนเมื่อวันที่ 6 ตุลาคม ค.ศ. 2012[23] เธอเป็นอดีตเลขาธิการจดบันทึกของโทนี แบลร์ ซึ่งเวลส์พบเธอที่ดาโวส ประเทศสวิตเซอร์แลนด์[24][25] เวลส์มีลูกสาวสามคน: กับ Rohan หนึ่งคน และกับ Garvey สองคน[1][26]

เวลส์อาศัยอยู่ที่ลอนดอน ประเทศอังกฤษมาตั้งแต่ ค.ศ. 2012[27] เขาได้รับสิทธิพลเมืองอังกฤษใน ค.ศ. 2019[5] และระบุตนเองว่าเป็นเชฟที่หลงใหล[28]

สิ่งตีพิมพ์

แก้

อ้างอิง

แก้
  1. 1.0 1.1 1.2 Garside, Juliette (August 3, 2014). "Jimmy Wales: digital champion of free speech". The Observer. London. สืบค้นเมื่อ December 26, 2017.
  2. Williams, Christopher (April 25, 2017). "Wikipedia co-founder Jimmy Wales exits Guardian board over conflict of interest with Wikitribune news site". The Telegraph (ภาษาอังกฤษแบบบริติช). ISSN 0307-1235.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 Chozick, Amy (June 30, 2013). "Jimmy Wales Is Not an Internet Billionaire". The New York Times Magazine. สืบค้นเมื่อ October 31, 2018.
  4. Horovitz, David (January 7, 2011). "Jimmy Wales's benevolent Wikipedia wisdom". The Jerusalem Post. สืบค้นเมื่อ December 26, 2017.
  5. 5.0 5.1 Jimmy Wales [@jimmy_wales] (September 16, 2019). "I just became a UK citizen, quite happy about that. It occurs to me that perhaps a few MPs should actually take the "Life in the UK" test and study the manual!" (ทวีต) – โดยทาง ทวิตเตอร์.
  6. "Wikipedia: 50 languages, ½ million articles". Wikimedia Foundation Press Release. Wikimedia Foundation. April 25, 2004. สืบค้นเมื่อ April 10, 2009."The Wikipedia project was founded in January 2001 by Internet entrepreneur Jimmy Wales and philosopher Larry Sanger," quoted from April 25, 2004, first-ever press release issued by the Wikimedia Foundation.
     •"Wikipedia, the free encyclopedia, reaches its 100,000th article". Wikipedia Press Release. Wikipedia. January 21, 2003. สืบค้นเมื่อ April 10, 2009.
  7. "Brain scan: The free-knowledge fundamentalist". The Economist. June 5, 2008. สืบค้นเมื่อ December 26, 2017.
  8. Walden, Lea Ann, et al. (spring 2013). "Where Are They Now?". Randolph Magazineเก็บถาวร สิงหาคม 27, 2014 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน 18 (1). pp. 20–27. Retrieved August 26, 2014.
  9. 9.0 9.1 9.2 9.3 Wilson, Claire M. "Jimmy Wales". Encyclopedia of Alabama. สืบค้นเมื่อ December 26, 2017.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (ลิงก์)
  10. "Todd Rush Chambers's answer to What did Jimmy Wales mostly think about when he was in High School? - Quora".
  11. Bergstein, Brian (March 25, 2007). "Sanger says he co-started Wikipedia". NBC News. Associated Press. สืบค้นเมื่อ March 26, 2007. The nascent Web encyclopedia Citizendium springs from Larry Sanger, a philosophy PhD who counts himself as a co-founder of Wikipedia, the site he now hopes to usurp. The claim does not seem particularly controversial—Sanger has long been cited as a co-founder. Yet the other founder, Jimmy Wales, is not happy about it.
  12. Olson, Parmy (October 18, 2006). "A New Kid on the Wiki Block". Forbes. สืบค้นเมื่อ March 28, 2009.
  13. Anderson, Chris (May 8, 2006). "2006 TIME 100 Jimmy Wales". Time. สืบค้นเมื่อ December 26, 2017.
  14. "Jimmy Wales". Encyclopædia Britannica. July 16, 2014. สืบค้นเมื่อ January 30, 2015.
  15. Rogoway, Mike (July 27, 2007). "Wikipedia & its founder disagree on his birth date". Silicon Forest. สืบค้นเมื่อ October 31, 2008.
  16. Kazek, Kelly (August 11, 2006). "Geek to chic: Wikipedia founder a celebrity". The News Courier. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ March 20, 2008. Doris Wales's husband, Jimmy, wasn't sure what she was thinking when she bought a World Book Encyclopedia set from a traveling salesman in 1968.
  17. Pink, Daniel H. (March 13, 2005). "The Book Stops Here". Wired. Vol. 13 no. 3. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ March 4, 2005. สืบค้นเมื่อ October 31, 2008.
  18. Kuro5HinWhy Wikipedia Must Jettison Its Anti-Elitism
  19. 19.0 19.1 Lipsky-Karasz, Alisa (September 2008). "Mr. Know-It-All". W magazine. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 20, 2008. สืบค้นเมื่อ October 31, 2008.
  20. 20.0 20.1 Lamb, Brian (September 25, 2005). "Q&A: Jimmy Wales, Wikipedia founder". C-SPAN. สืบค้นเมื่อ October 31, 2006.
  21. Barnett, Cynthia (September 2005). "Wiki Mania". Florida Trend. Vol. 48 no. 5. p. 62. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 17, 2006.
  22. Meyer, Susan (2013). Jimmy Wales and Wikipedia. Rosen Publishing. p. 27. ISBN 9781448869121.
  23. Donnelly, Laura (October 6, 2012). "Wiki wedding: Wikipedia founder Jimmy Wales marries Tony Blair's former aide". The Daily Telegraph. London. สืบค้นเมื่อ December 26, 2017.
  24. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ guardiangarvey
  25. Smallman, Danny (January 18, 2012). "Jimmy Wales: Mr Wikipedia on today's blackout". London Evening Standard. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 20, 2012. สืบค้นเมื่อ January 19, 2012.
  26. Jaffé-Pearce, Michèle (March 12, 2017). "A life in the day: Jimmy Wales". The Sunday Times (ภาษาอังกฤษ). ISSN 0956-1382. สืบค้นเมื่อ June 8, 2018. He lives in west London with his third wife, Kate Garvey, a former aide to Tony Blair, and daughters Ada, 5, and Jemima, 3. Kira, 16, his daughter with his second wife, lives in Florida.
  27. Hough, Stephen (March 11, 2012). "Jimmy Wales: Wikipedia chief to advise Whitehall on policy". The Daily Telegraph. London. สืบค้นเมื่อ December 26, 2017.
  28. Garfield, Simon (October 20, 2020). "What We Know And Can Agree On: Wikipedia At 20". Esquire (ภาษาอังกฤษแบบบริติช). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 20, 2020. สืบค้นเมื่อ February 16, 2021.

บรรณานุกรม

แก้
  • Poe, Marshall (September 2006). "The Hive". The Atlantic Monthly. 298 (2): 86–94. สืบค้นเมื่อ February 29, 2008.

อ่านเพิ่ม

แก้

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้