จักรวรรดิละติน หรือ จักรวรรดิละตินแห่งคอนสแตนติโนเปิล (อังกฤษ: Latin Empire หรือ Latin Empire of Constantinople, ละติน: Imperium Romaniae (จักรวรรดิโรมาเนีย[1])) เป็นชื่อที่ใช้โดยนักประวัติศาสตร์ที่หมายถึงนครรัฐครูเสดที่ก่อตั้งโดยผู้นำต่างๆ ของสงครามครูเสดครั้งที่ 4 จากบริเวณที่ยึดได้จากจักรวรรดิไบแซนไทน์ จักรวรรดิละตินก่อตั้งขึ้นหลังการยึดเมืองคอนสแตนติโนเปิลใน ค.ศ. 1204 และรุ่งเรืองอยู่จนกระทั่งปี ค.ศ. 1261 จักรวรรดิละตินตั้งใจจะเป็นจักรวรรดิที่มาแทนจักรวรรดิไบแซนไทน์ต่อจากจักรวรรดิโรมันในตะวันออกโดยมีพระจักรพรรดิโรมันคาทอลิกเป็นประมุขแทนพระจักรพรรดิอีสเติร์นออร์โธด็อกซ์ของไบแซนไทน์

จักรวรรดิละติน
แห่งคอนสแตนติโนเปิล

Imperium Romaniae
Empire of Romania
ค.ศ. 1204–ค.ศ. 1261
ตราอาร์มของจักรวรรดิของจักรวรรดิละติน
ตราอาร์มของจักรวรรดิ
จักรวรรดิและเมืองขึ้น (สีเหลือง) และรัฐกรีกของจักรวรรดิไบแซนไทน์ที่ปกครองต่อมา (สีแดง) หลังจากสนธีสัญญานิมฟาเอียมใน ค.ศ. 1214 พรมแดนไม่ทราบแน่นอน
จักรวรรดิและเมืองขึ้น (สีเหลือง) และรัฐกรีกของจักรวรรดิไบแซนไทน์ที่ปกครองต่อมา (สีแดง)
หลังจากสนธีสัญญานิมฟาเอียมใน ค.ศ. 1214
พรมแดนไม่ทราบแน่นอน
สถานะจักรวรรดิ
เมืองหลวงคอนสแตนติโนเปิล
ภาษาทั่วไปละติน, ฝรั่งเศสโบราณ
(ทางการ)
ภาษากรีก (ภาษานิยม)
ศาสนา
โรมันคาทอลิก (ทางการ)
กรีกออร์โธด็อกซ์ (ศาสนานิยม)
การปกครองราชาธิปไตย
จักรพรรดิ 
• ค.ศ. 1204–05
บอลด์วินที่ 1
• ค.ศ. 1206–16
เฮนรีแห่งฟลานเดอร์ส
• ค.ศ. 1217–19
โยลันดาแห่งฟลานเดอร์ส
(ผู้สำเร็จราชการ)
• ค.ศ. 1219–28
โรแบร์ตแห่งคูร์เตอเนย์
• ค.ศ. 1228–37
จอห์นแห่งบริออง
(ผู้สำเร็จราชการ)
• ค.ศ. 1237–61
บอลด์วินที่ 2
ยุคประวัติศาสตร์ยุคกลางตอนกลาง
• ก่อตั้ง
ค.ศ. 1204
• สิ้นสุด
ค.ศ. 1261
ก่อนหน้า
ถัดไป
ไบแซนไทน์ภายใต้ Angeloi
ไบแซนไทน์ภายใต้ Palaiologoi

บอลด์วินที่ 9 เคานท์แห่งฟลานเดอร์สได้รับการสวมมงกุฎให้เป็นพระจักรพรรดิองค์แรกของจักรวรรดิในพระนาม สมเด็จพระจักรพรรดิบอลด์วินที่ 1 เมื่อวันที่ 16 พฤษภาคม ค.ศ. 1204 แต่จักรวรรดิละตินไม่สามารถสร้างอิทธิพลทางการเมืองหรือทางเศรษฐกิจเหนือบริเวณต่างๆ ที่เดิมเคยเป็นอาณาบริเวณการปกครองของจักรวรรดิไบแซนไทน์ โดยเฉพาะเวนิส หลังจากที่ได้รับชัยชนะทางการทหารในระยะแรกแล้ว จักรวรรดิก็เสื่อมโทรมลงเป็นลำดับ ความอ่อนแอยิ่งเพิ่มมากขึ้นเมื่อมีความขัดแย้งเป็นระยะๆ กับรัฐต่างๆ ในบัลเกเรียและกรีก ในที่สุดก็สูญเสียต่อจักรวรรดิไนเซีย ภายใต้การนำของสมเด็จพระจักรพรรดิไมเคิลที่ 8 พาเลโอโลกอส ในปี ค.ศ. 1261 พระจักรพรรดิองค์สุดท้ายของจักรวรรดิคือ สมเด็จพระจักรพรรดิบอลด์วินที่ 2 ผู้เสด็จหนีไปลี้ภัย แต่ตำแหน่งพระจักรพรรดิยังคงมีอยู่ต่อมา โดยมีผู้อ้างสิทธิต่อมาจนถึงคริสต์ศตวรรษที่ 14

อ้างอิง

แก้
  1. On the long history of "Romania" as a territorial name for the Roman and (later) Byzantine empires, see R.L. Wolff, "Romania: The Latin Empire of Constantinople". In: Speculum, 23 (1948), pp. 1-34.