กรมหม่อนไหม

กรมหม่อนไหม เป็นส่วนราชการระดับกรม ในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จัดตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2552 เพื่อการอนุรักษ์ส่งเสริมการวิจัย และพัฒนาในเรื่องของหม่อนไหม

กรมหม่อนไหม

The Queen Sirikit Department of Sericulture
ตรากรมหม่อนไหม
ภาพรวมกรม
ก่อตั้ง	4 ธันวาคม พ.ศ. 2552 (2552-12-04)
กรมก่อนหน้า	สถาบันวิจัยหม่อนไหม กรมวิชาการเกษตร สถาบันหม่อนไหมแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ สำนักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ประเภท	ส่วนราชการ
เขตอำนาจ	ทั่วราชอาณาจักร
สำนักงานใหญ่	เลขที่ 2175 ถนนพหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร
บุคลากร	998 คน (พ.ศ. 2565)
งบประมาณต่อปี	641,651,300 บาท (พ.ศ. 2568)
ฝ่ายบริหารกรม	นวนิตย์ พลเคน, อธิบดี วัชรพงษ์ แก้วหอม, รองอธิบดี ศรัญญู พูลลาภ, รองอธิบดี
ต้นสังกัดกรม	กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
เว็บไซต์	เว็บไซต์ของกรม

ประวัติ

กรมหม่อนไหม เดิมเรียกว่า "กรมช่างไหม" ก่อตั้งในปี พ.ศ. 2446 โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งในอดีตให้ความสำคัญเรื่องไหมเป็นอย่างมาก แต่ในระยะต่อมาได้มีการยุบกรมดังกล่าวเข้ารวมเป็นกอง ในสังกัดกรมกสิกรรม จนกระทั่งเมื่อวันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2552 ตามพระราชดำริของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ จึงได้มีการยกฐานะสถาบันหม่อนไหมแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในขณะนั้นสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จัดตั้งเป็น "กรมหม่อนไหม" ขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อการอนุรักษ์ ส่งเสริมการวิจัยและพัฒนาในเรื่องของหม่อนไหมและเส้นใยต่างๆ

หน่วยงานในสังกัด

กรมหม่อนไหม แบ่งการบริหารออกเป็นหน่วยงานในส่วนกลาง 4 สำนัก 2 กลุ่ม หน่วยงานที่ตั้งอยู่ในส่วนภูมิภาคประกอบด้วยสำนักงานหม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ 5 สำนัก และ ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ 21 ศูนย์ ทั่วประเทศ ได้แก่

• สำนักบริหารกลาง
• สำนักวิจัยและพัฒนาหม่อนไหม
• สำนักพัฒนาและถ่ายทอดเทคโนโลยีหม่อนไหม
• กลุ่มพัฒนาระบบบริหาร
• กลุ่มตรวจสอบภายใน
• สำนักงานหม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เขต 1 ถึง 5 ได้แก่
  • สำนักงานหม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ เขต 1 จังหวัดแพร่ มีศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ เครือข่าย 4 ศูนย์ ได้แก่
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ เชียงใหม่
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ ตาก
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ น่าน
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ แพร่
  • สำนักงานหม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ เขต 2 จังหวัดอุดรธานี มีศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ เครือข่าย 4 ศูนย์ ได้แก่
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ เลย
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ สกลนคร
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ หนองคาย
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ อุดรธานี
  • สำนักงานหม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ เขต 3 จังหวัดขอนแก่น มีศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ เครือข่าย 4 ศูนย์ ได้แก่
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ ขอนแก่น
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ ชัยภูมิ
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ มุกดาหาร
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ ร้อยเอ็ด
  • สำนักงานหม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ เขต 4 จังหวัดนครราชสีมา มีศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ เครือข่าย 6 ศูนย์ ได้แก่
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ นครราชสีมา
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ บุรีรัมย์
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ ศรีสะเกษ
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ สระบุรี
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ สุรินทร์
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ อุบลราชธานี
  • สำนักงานหม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ เขต 5 จังหวัดชุมพร
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ กาญจนบุรี
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ ชุมพร
    • ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ นราธิวาส

ตรานกยูงพระราชทาน

ตราสัญลักษณ์ "นกยูงพระราชทาน"

ตรานกยูงพระราชทาน เป็นเครื่องหมายรับรองผลิตภัณฑ์ผ้าไหมไทย ซึ่งสถาบันวิจัยหม่อนไหม (ชื่อเดิมของกรมหม่อนไหม ขณะนั้นสังกัดกรมวิชาการเกษตร) ร่วมกับคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กรมทรัพย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณิชย์ และมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชีนีนาถ ได้ร่วมกันสัมมนาจนได้มาซึ่งข้อบังคับว่าด้วยการใช้เครื่องหมายรับรองดังกล่าว

สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานสัญลักษณ์นกยูงไทย ให้เป็นเครื่องหมายรับรองคุณภาพผ้าไหมไทย 4 ชนิด ประกอบด้วย นกยูงสีทอง นกยูงสีเงิน นกยูงสีน้ำเงิน และนกยูงสีเขียว

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์ทางการ