กบฏธันวาคม
กบฏธันวาคม (อังกฤษ: Decembrist revolt) หรือ การก่อการกำเริบธันวาคม (อังกฤษ: Decembrist uprising, รัสเซีย: Восстание декабристов) เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในจักรวรรดิรัสเซีย เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม [ตามปฎิทินเก่า: 14 ธันวาคม] 1825 หลังจากจักรพรรดิอะเลคซันดร์ที่ 1 เสด็จสวรรคตอย่างกะทันหัน
กบฏธันวาคม | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
พวกกบฏที่จัตุรัสวุฒิสภา | |||||||
| |||||||
คู่สงคราม | |||||||
สมาคมนักธันวาคมเหนือ | รัสเซีย | ||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||
เซียร์เกย์ ตรูเบียตสคอย เยฟเกนี โอโบเลียนสกี นีกีตา มูราวอฟ ปาเวล เปสเตล ปิออตร์ คาฮอฟสกี |
นีโคไลที่ 1 มีฮาอิล มีโลราโดวิช † | ||||||
กำลัง | |||||||
ทหาร 3,000 นาย | ทหาร 9,000 นาย |
แกรนด์ดยุกคอนสตันติน รัชทายาทโดยสันนิษฐานของจักรพรรดิอะเลคซันดร์ ทรงถอดพระองค์ออกจากลำดับการสืบราชสันตติวงศ์โดยที่ศาลไม่รู้ และนีโคไล พระอนุชาของพระองค์ขึ้นครองบัลลังก์ในฐานะจักรพรรดินีโคไลที่ 1 ในขณะที่กองทัพบางส่วนสาบานว่าจะจงรักภักดีต่อจักรพรรดินีโคไล กองกำลังประมาณ 3,000 นายพยายามที่จะก่อรัฐประหารเพื่อสนับสนุนแกรนด์ดยุกคอนสตันติน แม้จะอ่อนแอลงจากความไม่ลงรอยกันระหว่างผู้นำของตน แต่กลุ่มกบฏก็ได้เผชิญหน้ากับผู้จงรักภักดีนอกอาคารวุฒิสภาต่อหน้าฝูงชนจำนวนมาก ท่ามกลางความสับสน มีฮาอิล มีโลราโดวิช ตัวแทนของจักรพรรดิถูกลอบสังหาร ในที่สุดผู้จงรักภักดีก็เปิดฉากยิงด้วยปืนใหญ่ ซึ่งทำให้กลุ่มกบฏกระจัดกระจาย หลายคนถูกพิพากษาให้แขวนคอ จำคุก หรือเนรเทศไปยังไซบีเรีย ผู้สมคบคิดกลายเป็นที่รู้จักในนาม นักธันวาคม (รัสเซีย: декабристы, อักษรโรมัน: dekabristy)