ความแป้น

(เปลี่ยนทางจาก Oblateness)

ความแป้น (อังกฤษ: flattening หรือ oblateness) เป็นค่าที่บ่งบอกว่าวงรีหรือทรงคล้ายทรงกลมมีรัศมีตามแนวตั้งกับแนวนอนต่างกันมากแค่ไหนเมื่อเทียบกับวงกลมหรือทรงกลม สำหรับวงกลมหรือทรงกลมจะมีค่าความแป้นเป็น 0 ในขณะที่ถ้าวงรีหรือทรงคล้ายทรงกลมนั้นแบนแต๊ดแต๋ค่าก็จะเข้าใกล้ 1

ถ้าแกนหลักของวงรีหรือทรงกลมเป็น และแกนรองเป็น ความแป้น จะคำนวณได้เป็น

โดยอาจเขียนในรูปอัตราส่วน ส่วนค่าความรี จะเป็น

ในกรณีของวัตถุที่หมุน แรงหนีศูนย์กลางจะทำให้ทรงกลมมีความแป้น โดยรัศมีตามแนวเส้นศูนย์สูตรจะมากกว่ารัศมีตามแนวแกนหมุน ดังนั้นในที่นี้ คือรัศมีเส้นศูนย์สูตร และ คือรัศมีตามแนวแกนหมุน

ความสัมพันธ์กับความเยื้องศูนย์กลาง

แก้

ความแป้น   มีความสัมพันธ์กับค่าความเยื้องศูนย์กลางของวงรี   เป็นดังนี้

 

ตัวอย่างเช่น วงรีที่มีความแบนแป้น 0.1 มีความเยื้องศูนย์กลางประมาณ 0.43 สำหรับวงกลมสมบูรณ์แล้ว ค่าความเยื้องศูนย์กลางก็จะเป็น 0 เช่นเดียวกับค่าความแป้น และจะมีค่าเข้าใกล้ 1 เมื่อแบนแต๊ดแต๋ ข้อแตกต่างคือความเยื้องศูนย์กลางเป็นแนวคิดสำหรับภาคตัดกรวยทั่วไป

ความแป้นของโลก

แก้

สำหรับค่าความแป้นของโลกในทางภูมิมาตรศาสตร์ ค่าตัวแปรเสริมของ GRS80 ถูกใช้เป็นมาตรฐาน ดังนี้[1]

รัศมีเส้นศูนย์สูตร (=แกนหลัก) a = 6 378 137 m

ความแป้น:  

จากนิยามนี้ ได้ว่ารัศมีขั้ว b = 6 356 752.314 140 356 m

อ้างอิง

แก้
  1. "日本の測地系 測地系と準拠楕円体". 国土地理院. สืบค้นเมื่อ 2022-08-28.