หญ้าข้าวนก

หญ้านกสีชมพู
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ:	Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ:	Monocots
ไม่ได้จัดลำดับ:	Commelinids
อันดับ:	Poales
วงศ์:	Poaceae
วงศ์ย่อย:	Panicoideae
สกุล:	Echinochloa
สปีชีส์:	E. colona
ชื่อทวินาม
	Echinochloa colona; (L.) Link

หญ้าข้าวนก (ภาษาอังกฤษ: jungle rice, birdsrice) ชื่อวิทยาศาสตร์: Echinochola colonumเป็นพืชในวงศ์หญ้า เป็นพืชฤดูเดียว ขึ้นเป็นกอ สูง 30-60 ซม. ต้นสีม่วงอมแดงหรือสีเขียว ใบเป็นเส้นตรง ยาว 10 - 15 ซม. ดอกช่อแบบพานิเคิล มีช่อดอกย่อย 3 -10 อัน ยาว 5-15 ซม. ออกดอกตลอดทั้งปี ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด ขึ้นได้ทั้งในดินแห้งและน้ำท่วมขัง มักพบเป็นวัชพืชในนาข้าว และพื้นที่เกษตรกรรมในที่ดอน พบได้ทั่วประเทศไทย

เป็นพืชที่พบได้ทั่วไปในทวีปเอเชียและทวีปแอฟริกา มีถิ่นกำเนิดในอินเดียมีการใช้เป็นพืชอาหารถ้าเกิดความอดอยาก ในชาดและซูดานนำเมล็ดของหญ้าชนิดนี้มาบดเป็นแป้งและนำไปทำขนมปัง ในรัฐราชสถาน ประเทศอินเดีย นำเมล็ดของหญ้าไปหุงกินแทนข้าวได้ ข้างฟ่างในอินเดีย (Echinochloa frumentacea)ได้ปรับปรุงพันธุ์ไปจากพืชป่าชนิดนี้ มีปลูกเป็นธัญพืชเฉพาะในอินเดียเท่านั้น ในสหรัฐ ออสเตรเลียและแคนาดาปลูกเป็นพืชอาหารสัตว์ เมล็ดรับประทานได้ โดยหุงในน้ำหรือนำไปคั่วใช้เป็นอาหารในยามขาดแคลน นำไปหมักทำเบียร์ ใช้เป็นอาหารสัตว์ ในชวานำยอดอ่อนไปรับประทานเป็นผัก โปรตีนในเมล็ดไม่มีกลูเตนจึงไม่เหมาะกับการนำไปทำขนมปัง

อ้างอิง

Noda, K., Teerawatsakul, M., Prakongvongs, C., Chaiwiratnukul, L.1994. Major weed in Thailand. Ministry of Agriculture and cooperative
พีรศักดิ์ วรสุนทโรสถ และคณะ. ทรัพยากรพืชในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 10: ธัญพืช. กทม. สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย. 254 4หน้า 113 – 115

แหล่งข้อมูลอื่น

E. colona as a weed