โทโลย ข่าน (มองโกเลีย: Толуй хаан; ค.ศ. 1191–1232) เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่สี่ของเจงกิส ข่าน กับโบร์เท (Бөртэ) พระองค์ปกครองดินแดนหลังพระราชบิดาสวรรคตใน ค.ศ. 1227 ซึ่งเป็นมาตุภูมิของพระองค์ในมองโกเลีย และพระองค์ยังทำหน้าที่ผู้สำเร็จราชการจนถึง ค.ศ. 1229 ซึ่งเป็นระยะเวลาระหว่างการยืนยันว่าโอเกเดย์ ข่าน จะเป็นจอมข่านของจักรวรรดิมองโกล ก่อนหน้านั้นพระองค์มีบทบาทอย่างยิ่งในการทำศึกกับราชวงศ์จิน, ราชวงศ์เซี่ยตะวันตก และจักรวรรดิควาเรซม์ซึ่งพระองค์มีบทบาทสำคัญในการจับกุมและการสังหารหมู่ที่เมิร์ฟและณิชาปูร์ เขาเป็นบรรพบุรุษโดยตรงของผู้ปกครองจักรวรรดิข่านอิลส่วนใหญ่

โทโลย ข่าน
พระบรมสาทิสลักษณ์โทโลย ข่าน โดยเราะชีด-อัล-ดิน-ฮามาดานี, ต้นคริสต์ศตวรรษที่ 14
ผู้สำเร็จราชการแห่งจักรวรรดิมองโกล
ครองราชย์25 สิงหาคม ค.ศ. 1227 – 13 กันยายน ค.ศ. 1229
ก่อนหน้าเจงกิส ข่าน
ถัดไปโอเกเดย์ ข่าน
Sorghaghtani ในฐานะหัวหน้าศักดินาโทโลย
ประสูติป. ค.ศ. 1191[1]
สวรรคตค.ศ. 1232 (พระชนมายุ 41 พรรษา)[2]
มองโกเลีย
คู่อภิเษกSorghaghtani Beki
Saruk Khatun
Lingqun Khatun
Nayan Khatun
Doquz Khatun
พระราชบุตรมงค์ ข่าน (1209–1259)
กุบไล ข่าน (1215–1294)
ฮูลากู ข่าน (1217–1265)
Ariq Böke (1219–1266)
พระนามเต็ม
พระนามเดิม: โทโลย(Тулуй)
พระสมัญญานาม
จักรพรรดิเหรินเฉิง จิงเซียง (仁圣景襄皇帝, สถาปนาหลังสวรรคตใน ค.ศ. 1266)
วัดประจำรัชกาล
รุ่ยจง (睿宗, สถาปนาหลังสวรรคตใน ค.ศ. 1266)
ราชวงศ์บอร์จิกิง
พระราชบิดาเจงกิส ข่าน
พระราชมารดาโบร์เท
ศาสนาลัทธิเทงกรี

อ้างอิง

แก้
  1. The Mongol Empire: A historical encyclopedia [2 volumes]: A historical encyclopedia: "Then in 1203, he was given the Kereit princess Sorqoqtani as a wife. At the time, Tolui was 12 or 13 years old."
  2. Morris, Rossabi (2012). The Mongols : a very short introduction. Oxford, England: Oxford University Press. p. xxi. ISBN 9780199841455. OCLC 808367351.