เอื้องไอยเรศ

เอื้องไอยเรศ
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ:	Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ:	Monocots
อันดับ:	Asparagales
วงศ์:	Orchidaceae
วงศ์ย่อย:	Epidendroideae
เผ่า:	Vandeae
เผ่าย่อย:	Aeridinae
สกุล:	Rhynchostylis
สปีชีส์:	R.  retusa
ชื่อทวินาม
Rhynchostylis retusa (L.) Blume
ชื่อพ้อง
Epidendrum retusum L. (basionym) Aerides guttata (Lindl.) Roxb. Aerides praemorsa Willd. Aerides retusa (L.) Sw. Aerides spicata D.Don Aerides undulata Sm. Anota violacea (Rchb.f.) Schltr. Epidendrum hippium Buch.-Ham. ex D.Don Epidendrum indicum Poir. Gastrochilus blumei (Lindl.) Kuntze Gastrochilus garwalicus (Lindl.) Kuntze Gastrochilus praemorsus (Willd.) Kuntze Gastrochilus retusus (L.) Kuntze Gastrochilus rheedei (Wight) Kuntze Gastrochilus spicatus (D.Don) Kuntze Gastrochilus violaceus (Rchb.f.) Kuntze Limodorum retusum (L.) Sw. Orchis lanigera Blanco Rhynchostylis albiflora I.Barua & Bora Rhynchostylis garwalica (Lindl.) Rchb.f. Rhynchostylis guttata (Lindl.) Rchb.f. Rhynchostylis praemorsa (Willd.) Blume Rhynchostylis retusa f. albiflora (I.Barua & Bora) Christenson Rhynchostylis violacea Rchb.f. Saccolabium blumei Lindl. Saccolabium garwalicum Lindl. Saccolabium guttatum (Lindl.) Lindl. ex Wall. Saccolabium heathii auct. Saccolabium macrostachyum Lindl. Saccolabium praemorsum (Willd.) Lindl. Saccolabium retusum (L.) Voigt Saccolabium rheedei Wight Saccolabium spicatum (D.Don) Lindl. Saccolabium violaceum Rchb.f. Sarcanthus guttatus Lindl.

เอื้องไอยเรศ เป็นกล้วยไม้ในประเทศไทยมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Rhynchostylis retusa (L.) Blume มีลักษณะมีลำต้นใหญ่แข็งแรงคล้ายกล้วยไม้ช้าง แต่ใบยาวกว่าและแคบกว่า ใบยาวประมาณ 40 เซนติเมตร กว้างประมาณ 4 เซนติเมตร มีทางสีเขียวแก่สลับกับสีเขียวอ่อนตามความยาวของใบคล้ายกล้วยไม้ช้าง ปลายใบมีลักษณะเป็นฟันแหลมไม่เท่ากัน ช่อดอกเป็นรูปทรงกระบอก โค้งห้อยลง ยาวประมาณ 30-50 เซนติเมตร ก้านช่อยาวประมาณ 7-10 เซนติเมตร มีดอกแน่นช่อ ในหนึ่งช่อมีดอกประมาณ 150 ดอก มากกว่ากล้วยไม้ช้าง รูปร่างลักษณะของช่อดอกที่ยาวเป็นรูปทรงกระบอกคล้ายกับลักษณะของพวงมาลัย จึงเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า “พวงมาลัย” ต้นใหญ่ๆ มักจะแตกหน่อที่โคนต้น เกิดเป็นกอใหญ่ขึ้นได้ ดอกขนาดมีขนาดประมาณ 1.2-1.5 เซนติเมตร สีพื้นของกลีบนอกและกลีบในของดอกเป็นสีขาว มีจุดสีม่วงประปราย เดือยดอกมีสีม่วงอ่อน แผ่นปากมีลักษณะโค้งขึ้นบนแล้วยื่นไปข้างหน้า มีแต้มสีม่วงตรงกลางแผ่นปากส่วนโคนและปลายสุดแผ่นปากเป็นสีขาว ปลายแผ่นปากเว้า เส้าเกสรเห็นชัด ดอกจะบานอยู่ได้ประมาณ 2 สัปดาห์

ฤดูกาลออกดอกอยู่ในเดือนเมษายนถึงพฤษภาคม พบได้ในทุกภาคของประเทศไทย

เอื้องไอยเรศมีชื่อพื้นเมืองหลายอย่างไม่ว่า ไอยเรศ, เอื้องพวงหางรอก, เอื้องหางฮอก, เอื้องไอยเรศ

อ้างอิง

• เอื้องไอยเรศ เก็บถาวร 2009-01-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

ดูเพิ่ม

• รายชื่อกล้วยไม้ในประเทศไทย

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ เอื้องไอยเรศ (Rhynchostylis retusa)

• ไอยเรศ การจำแนกไอยเรศและสกุลช้างอื่นๆ