เนินทราย

เนินทราย (อังกฤษ: Sand dune) เป็นลักษณะทางธรณีสัณฐานที่คล้ายกับเนิน เกิดกับทรายโดยการกระทำของลม (Aeolian process) จะมีขนาดและรูปร่างที่ต่างกัน เนินทรายส่วนใหญ่ทิศทางที่ไปตามแนวที่ต้านลมจะมีลักษณะลาด ส่วนด้านที่อยู่ปลายลมจะชัน ร่องที่อยู่ระหว่างเนินทรายเราจะเรียกว่า Slack นอกจากเราจะพบเนินทรายในทะเลทรายแล้ว ยังสามารถพบได้ที่ตามแนวฝั่งทะเลลาดต่ำ ที่น้ำทะเลขึ้นเต็มที่ ริมฝั่งแม่น้ำหรือตามชายฝั่งขนาดใหญ่ และบริเวณที่ถูกปกคลุมด้วยทรายที่แห้งเป็นจำนวนมากในบางฤดู

เนินทราย

รูปร่างของเนินทราย

• Crescentic dunes จะพบในพื้นที่ที่ปริมาณทรายค่อนข้างน้อย เนินทรายจะวางตัวไปตามทิศทางขนานกับลม ลักษณะของเนินที่ได้จะคล้ายกับรูปพระจันทร์เสี้ยว บ้างจึงเรียกว่า เนินทรายรูปพระจันทร์เสี้ยว (ฺBarchan dune)
• Longitudinal/Linear dunes ลักษณะของเนินทรายจะได้สันที่ค่อนข้างเป็นเส้นตรง เกิดจากมีลมมากระทำใน 2 ทิศทางหลัก ซึ่งแกนยาวจะขนานไปตามทิศทางลม บ้างเรียกว่า Seif dune
• Star dunes ลักษณคล้ายรูปดาว มีสันแยกออกจากจุดศูนย์กลาง เกิดจากมีลมมากระทำในหลายทิศทาง
• Parabolic dunes ลักษณะจะคล้ายกับตัว U ตะกอนที่ได้เป็นตะกอนทรายจาก Glacial outwash (ธารน้ำแข็งที่เอาตะกอนมา แล้วมาละลายตกสะสมร่วมกัน)
• Transverse dunes ลักษณะจะเป็นสันทรายวางตั้งฉากกับทิศทางลม เนื่องจากลมที่พัดมานั้นมีความแรงในทิศทางใดทิศทางหนึ่งเท่านั้น

ชนิดของเนินทราย

1. Sub-aqueous dunes
2. Lithified dunes
3. Coastal dunes
4. Ecological succession on coastal dunes

อ้างอิง

• Neuendorf,K.K.E.,Mehl,J.P.,Jackson,J.A.2005.Glossary of Geology.Fifth Edition.American Geological Institute.
• คณะอนุกรรมการจัดทำพจนานุกรมธรณีวิทยา.2530.พจนานุกรมศัพท์ธรณีวิทยา อังกฤษ-ไทย.สมาคมธรณีวิทยาแห่งประเทศไทย
• Reineck,H.E.,Singh,I.B.Depositional Sedimentary Environments with Reference to Terrigeneous Clastics.Second Edition.Germany.page 222-236.