เทศบาลตำบลพยุห์

เทศบาลตำบลพยุห์ เป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นประเภทเทศบาลตำบล ขนาดเล็ก อยู่ในเขตพื้นที่อำเภอพยุห์ จังหวัดศรีสะเกษ สำนักงานตั้งอยู่เลขที่ 48/5-6 หมู่ที่ 8 ถนนศรีสะเกษ-กันทรลักษ์ ตำบลพยุห์ อำเภอพยุห์ จังหวัดศรีสะเกษ โดยเป็น 1 ในจำนวนเทศบาลตำบล 23 แห่ง ในปัจจุบันของจังหวัดศรีสะเกษ เขตเทศบาลตั้งอยู่ในบริเวณตอนกลางของจังหวัดศรีสะเกษ ห่างจากตัวจังหวัดไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้โดยทางรถยนต์ประมาณ 20 กิโลเมตร เป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจ การคมนาคมขนส่ง และการสื่อสารของอำเภอพยุห์

เทศบาลตำบลพยุห์
เทศบาลตำบล
ถนนสายหลักเข้าสู่เขตเทศบาลตำบลพยุห์
ตรา
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	ศรีสะเกษ
อำเภอ	พยุห์
การปกครอง
• นายกเทศมนตรี	นายธนาวัฒน์ อภัยศิลา
พื้นที่
• ทั้งหมด	6.39 ตร.กม. (2.47 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2565)
• ทั้งหมด	3,918 คน
• ความหนาแน่น	636.00 คน/ตร.กม. (1,647.2 คน/ตร.ไมล์)
รหัส อปท.	05332001
ที่อยู่ สำนักงาน	สำนักงานเทศบาลตำบลพยุห์ ตั้งอยู่เลขที่ 99/9 หมู่ที่ 8 ถนนศรีสะเกษ-กันทรลักษ์ ตำบลพยุห์ อำเภอพยุห์ จังหวัดศรีสะเกษ 33230
โทรศัพท์	045960377
โทรสาร	-
เว็บไซต์	www.phayu.go.th
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ประวัติ

เทศบาลตำบลพยุห์ เดิมมีฐานะเป็น"สุขาภิบาลพยุห์" ในเขตตำบลพยุห์ จัดตั้งขึ้นตั้งแต่เมื่อครั้งตำบลพยุห์ ยังเป็นท้องที่ในการปกครองของอำเภอเมืองศรีสะเกษ จนกระทั่งตำบลพยุห์และตำบลใกล้เคียงได้รับการจัดตั้งเป็น"กิ่งอำเภอพยุห์" เมื่อ พ.ศ. 2537 แล้วยกฐานะขึ้นเป็น"อำเภอพยุห์" ใน พ.ศ. 2540 สุขาภิบาลพยุห์ จึงได้มาอยู่ในพื้นที่กิ่งอำเภอพยุห์และอำเภอพยุห์ แล้วได้รับการยกฐานะขึ้นเป็นเทศบาลตำบลพยุห์ ตั้งแต่วันที่ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2542 เป็นต้นมา

ภูมิศาสตร์

ลักษณะภูมิประเทศของเทศบาลตำบลพยุห์ โดยทั่วไปเป็นที่ราบสูงมีป่าโปร่งสลับกับทุ่งนาพื้นที่ส่วนใหญ่มีลักษณะเป็น ดินปนทราย ที่มีความอุดมสมบูรณ์ของดินน้อยและกักเก็บน้ำไว้บนผิวดินไว้ไม่ได้นานพื้นที่ส่วนใหญ่ใช้ทำการเกษตรโดยเฉพาะทำนามีหนองน้ำที่สำคัญ ดังนี้

• หมู่ที่ 1 ได้แก่ หนองยาว, หนองสระ, หนองพยุห์
• หมู่ที่ 3 ได้แก่ หนองคู, หนองเจก
• หมู่ที่ 8 ได้แก่ หนองประดู่
• หมู่ที่ 13 ได้แก่ หนองปู่ตา

อาณาเขต

ครอบคลุมบางส่วนของตำบลพยุห์ อำเภอพยุห์ โดยมีอาณาเขตในทิศทางต่างๆ ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับเขตองค์การบริหารส่วนตำบลพยุห์ และเขตองค์การบริหารส่วนตำบลตำแย
• ทิศใต้ ติดต่อกับเขตองค์การบริหารส่วนตำบลพยุห์ และเขตองค์การบริหารส่วนตำบลตำแย
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับเขตองค์การบริหารส่วนตำบลตำแย และเขตองค์การบริหารตำบลพยุห์
• ทิศตะวันตกติดต่อกับเขตองค์การบริหารส่วนตำบลพยุห์

การปกครอง

ภาพร่างแบบก่อสร้างอาคารสำนักงานเทศบาลตำบลพยุห์หลังใหม่

• ฝ่ายบริหาร ได้แก่ คณะเทศมนตรี ประกอบด้วยนายกเทศมนตรี 1 คน (ปัจจุบันคือนายธนาวัฒน์ อภัยศิลา), รองนายกเทศมนตรี 2 คน, ที่ปรึกษานายกเทศมนตรี 1 คน และเลขานุการนายกเทศมนตรี 1 คน
• ฝ่ายนิติบัญญัติ (ควบคุมฝ่ายบริหาร) ได้แก่ สภาเทศบาล และควบคุมฝ่ายบริหาร ประกอบด้วยสมาชิกสภาเทศบาลที่มาจากการเลือกตั้งจำนวน 12 คน ดำรงตำแหน่งคราวละ 4 ปี มีประธานสภา 1 คน, รองประธานสภา 1 คน
• การปฏิบัติราชการ มีปลัดเทศบาล เป็นผู้บังคับบัญชาพนักงานเทศบาลและพนักงานจ้างเทศบาล มีหน้าที่และความรับผิดชอบในการควบคุมดูแลราชการประจำของเทศบาลให้เป็นไปตามนโยบาย ประกอบด้วยส่วนการบริหารคือ สำนักงานปลัดเทศบาล กองการศึกษา กองคลัง กองช่าง และกองสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม

เขตการปกครอง

เขตการปกครองภายในพื้นที่เทศบาลแบ่งออกเป็น 5 หมู่บ้าน ได้แก่

• หมู่ที่ 1 บ้านพยุห์
• หมู่ที่ 3 บ้านคูเมือง
• หมู่ที่ 6 บ้านโนนพยอม
• หมู่ที่ 8 บ้านพยุห์
• หมู่ที่ 13 บ้านพยุห์

ตราสัญลักษณ์

รูปแม่ทัพถือดาบสองเล่มไขว้กันในพื้นที่รูปวงกลมด้านใน ล้อมรอบด้วยกรอบด้านนอกรูปวงกลม ครึ่งบนของกรอบวงกลมนอกเขียนข้อความ "เทศบาลตำบลพยุห์" ครึ่งล่างของกรอบวงกลมนอกเขียนข้อความ "จังหวัดศรีสะเกษ"

แม่ทัพ หมายถึง แม่ทัพในกระบวนพยุห์หรือกระบวนทัพ เหล่าทัพ ซึ่งปรากฏข้อมูลในประวัติศาสตร์ว่าพื้นที่ตั้งชุมชนบ้านพยุห์หรือเขตเทศบาลตำบลพยุห์ในปัจจุบันนั้น เคยเป็นที่หยุดพักของขบวนทัพสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 เมื่อครั้งยกทัพเสด็จไปปราบเขมร (พระอุทัยราชา) จึงเป็นที่มาของชื่อ "พยุห์"

ประชากรและกลุ่มชาติพันธุ์

ในเขตเทศบาลประกอบด้วยประชากร จำนวนทั้งสิ้น 4,065 คน มีครัวเรือนทั้งสิ้น 1,178 ครัวเรือน กลุ่มชาติพันธุ์หลักในเขตเทศบาลได้แก่กลุ่มชาติพันชาวลาวซึ่งพูดภาษาลาว

โครงสร้างสังคม

การศึกษา

• โรงเรียนประถมศึกษา 1 แห่ง
• สถานศึกษานอกระบบ 1 แห่ง (ศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนและการศึกษาตามอัธยาศัย อำเภอพยุห์)

สถาบันและองค์การทางศาสนา

• วัด 4 แห่ง
  • วัดพยุหมงคลรัตนาราม
  • วัดบ้านคูเมือง
  • วัดบ้านโนนพยอม
  • วัดป่าเวฬุวันธรรมิกราช

การแพทย์และสาธารณสุข

• โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลพยุห์ 1 แห่ง

เศรษฐกิจ

พื้นฐานหลักทางเศรษฐกิจ

สภาพโดยทั่วไปทางเศรษฐกิจของประชากรในเขตเทศบาลตำบลพยุห์ มาจากภาคเกษตรกรรม การพาณิชยกรรม การบริการ อุตสาหกรรมขนาดเล็กและอุตสาหกรรมในครัวเรือน การรับจ้าง การรับราชการและพนักงานรัฐวิสาหกิจ

หน่วยธุรกิจในเขตเทศบาล

• ประเภทพาณิชยกรรม : ร้านตัดเย็บเสื้อผ้า, ร้านขายและซ่อมอุปกรณ์เครื่องเหล็กเครื่องยนต์, ร้านขายและซ่อมอุปกรณ์โทรศัพท์มือถือ, ร้านอุปกรณ์ไฟฟ้าวิทยุ, ร้านขายอุปกรณ์ก่อสร้าง, ร้านขายสินค้าปลีก-ส่ง, สถานีน้ำมัน/ปั้ม 3 แห่ง, ตลาดสด 1 แห่ง, จำหน่ายอาหารตา มพ.ร.บ.สาธารณสุข 23 แห่ง ,ร้านคาร์แคร์ 5 แห่ง , 7-11 2 แห่ง , โลตัส 1 แห่ง , บิ๊กซี 1 แห่ง , โฟร์เซเว่น 1 แห่ง
• ประเภทอุตสาหกรรม : โรงซ่อมสร้างเครื่องยนต์, โรงสีข้าว
• ประเภทบริการธุรกรรมทางการเงิน : ธนาคารพาณิชย์ทั้งของรัฐบาล 1 แห่ง (ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร)
• ประเภทการปศุสัตว์ : ในอดีตประชาชนในเขตเทศบาลตำบลพยุห์เลี้ยงโค - กระบือ ไว้เพื่อใช้งาน โดยเฉพาะเพื่อใช้ไถนาในฤดูทำนา แต่ปัจจุบันกระแสเทคโนโลยีเครื่องจักรเครื่องยนต์เข้ามามีบทบาทมากขึ้น ชาวนาเริ่มใช้รถไถนาเดินตามแทนการใช้แรงงานสัตว์ การเลี้ยงโค-กระบือในปัจจุบันจึงเป็นการเลี้ยงเพื่อค้าขายเสริมรายได้ให้แก่ครอบครัว นอกจากการเลี้ยงโค-กระบือแล้วประชาชนยังมีการเลี้ยงสุกรและสัตว์ปีกเพื่อจำหน่ายด้วย

โครงสร้างพื้นฐานและสาธารณูปโภค

การคมนาคมและขนส่ง

ถนนสายหลักเข้าสู่เขตเทศบาลตำบลพยุห์

• ทางรถยนต์ ตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 221 (ศรีสะเกษ-กันทรลักษ์) เส้นทางดังกล่าวนี้เชื่อมระหว่างตัวจังหวัดศรีสะเกษกับเขตเทศบาลตำบลพยุห์ เป็นระยะทางประมาณ 20 กิโลเมตร รถโดยสารที่ให้บริการในเส้นทางดังกล่าวผ่านเขตเทศบาลตำบลพยุห์ได้แก่ สายศรีสะเกษ-พยุห์, สายศรีสะเกษ-กันทรลักษ์, และ สายศรีสะเกษ-ขุนหาญ

ระบบโทรคมนาคมและการสื่อสาร

• โทรศัพท์ในเขตเทศบาลตำบลพยุห์ มีชุมสายโทรศัพท์ 1 ชุมสาย
• ที่ทำการไปรษณีย์ 1 แห่ง (ที่ทำการไปรษณีย์พยุห์)

พลังงานไฟฟ้า

สำนักงานการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค อำเภอพยุห์ รับผิดชอบในด้านการให้บริการประชาชนที่อยู่ในเขตเทศบาลทั้ง 5 หมู่บ้าน จำนวน 1,440 ครัวเรือน มีไฟฟ้าสาธารณะไฟฟ้าส่องสว่างเพียงพอและครอบคลุมทั้งพื้นที่เขตเทศบาล

การประปาและแหล่งน้ำธรรมชาติ

เทศบาลตำบลพยุห์เป็นหน่วยงานเจ้าของกิจการประปาที่ให้บริการน้ำประปาแก่ประชาชนในเขตเทศบาล โดยได้รับการโอนภารกิจจากกรมโยธาธิการเมื่อปี พ.ศ. 2545

• ครัวเรือนในเขตเทศบาลที่ใช้บริการน้ำประปาในปี พ.ศ. 2554 จำนวน 762 ครัวเรือน เพิ่มขึ้นจากปี พ.ศ. 2553 จำนวน 52 ครัวเรือน คิดเป็นร้อยละ 6.83
• ปริมาณน้ำประปาที่ผลิตได้ 590 ลูกบาศก์เมตร/วัน ปริมาณน้ำประปาที่มีการใช้เพิ่มจากเดิม 60 ลูกบาศก์เมตร/วัน เป็น 650 ลูกบาศก์เมตร/วัน
• แหล่งน้ำดิบเพื่อใช้ผลิตน้ำประปา 1 แหล่ง คือแหล่งน้ำห้วยทา ซึ่งอยู่ในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลตำแย

นอกจากนี้ในเขตเทศบาลยังมีประปาหมู่บ้านซึ่งดำเนินการโดยกรรมการประปาหมู่บ้านโนนพะยอม หมู่ที่6ซึ่งผลิตน้ำประปาได้ประมาณ 100 ลูกบาศก์เมตร/วัน มีปริมาณการการใช้น้ำ 50 ล.บ.เมตร/วัน โดยการใช้แหล่งน้ำดิบจากใต้ดินสูบขึ้นมาเพื่อเข้าสู่กระบวนการผลิตน้ำประปาหมู่บ้าน

อ้างอิง

• กรมศิลปากร,วัฒนธรรม พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และภูมิปัญญา จังหวัดศรีสะเกษ, หนังสือเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 6 รอบ. (ปรุงศรี วัลลิโภดม : บรรณาธิการ). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว,2544.
• เทศบาลตำบลพยุห์.สรุปข้อมูลการปฏิบัติงาน ปีงบประมาณ 2553.จัดทำโดยเทศบาลตำบลพยุห์

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์เทศบาลตำบลพยุห์ เก็บถาวร 2013-04-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน