เขาพนมขวด
เขาพนมขวด เป็นวัดในจังหวัดเพชรบุรี ตั้งอยู่บนยอดเขา
สถานที่ตั้ง แก้
เขาพนมขวดเป็นเขาลูกเล็ก ๆ สูงประมาณ 20 เมตร ตั้งโดดเดี่ยวอยู่กลางทุ่งนาหลังสถานีรถไฟเพชรบุรี ออกไปไม่ไกลนัก มีถนนไปได้จนถึงเชิงเขา
ปัจจุบันมีโรงพยาบาลพระจอมเกล้า (โรงพยาบาลเพชรบุรี) สร้างขึ้นใกล้กับเขาพนมขวดนี้ตั้งแต่ปี พ.ศ 2491 จากบันทึก หนังสือสมุดราชบุรี ในปี พ.ศ. 2468กล่าวถึงเขาพนมขวดว่า
อยู่ตำบลคลองกระแชงใกล้กับทางรถไฟ เมื่อขึ้นรถไฟผ่านไปมาแลเห็นได้ถนัด มีรูปเป็นขวดขนาดเล็กตั้งอยู่ในทุ่งนาหลวง มีตำนานกล่าวว่า เขาพนมขวดนี้เป็นยอดเขากิ่ว เมื่อครั้งแผ่นดินเป็นทะเลสายน้ำแรงพัดเอายอดเขากิ่วขาดตามลำน้ำไปตกอยู่ทุ่งนาหลวง บนยอดเขามีพระเจดีย์ 1 องค์ ขนาดย่อม ๆ มีถ้ำ 1 ถ้ำ แต่ไม่ใหญ่โต พระเจดีย์บนยอดเขาพนมขวดนี้
ต่อมา พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้โปรดให้ปฏิสังขรณ์ในปี พ.ศ. 2403 ดังที่ปรากฏในประกาศเรื่องบรรจุของในพระเจดีย์ที่เขาพนมขวดมีความว่า
มีพระบรมราชโองการมารพระบัณฑูรสุรสิงหนาทให้ประกาศแก่พระภิกษุสามเณรแลราษฎรให้รู้ทั่วกัน ว่าพระเจดีย์บนยอดเขาพนมขวดนี้ เดิมท่านเจ้าอธิการวัดสระบัวได้สร้างขึ้นไว้นานแล้ว ครั้นภายหลังแล้วถูกฟ้าผ่าชำรุดไปแล้ว ครั้นเมื่อเดือนหกปีวอกโทศก พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งเป็นสมเด็จพระเจ้าแผ่นดินสยามในราชการที่ 4 ในพระบรมราชวงศ์ประจุบันนี้ ได้เสด็จพระราชดำเนินออกมาประพาส แลทอดพระเนตรการเริ่มแรกนาหลวงในเขาพนมขวด จึงมีพระราชประสงค์จะทรงบำเพ็ญพระราชกุศลในการปฏิสังขรณ์ จึงได้มีพระบรมราชโองการดำรัสสั่งให้ช่างก่อปั้นพอกเพิ่มเติมให้เขื่องขึ้นกว่าเก่า แล้วได้ทรงบรรจุเอาปูชนียวัตถุ เรียกว่าพระบรมพุทธสารีริกธาตุขนาดน้อย 7 พระองค์ เป็นพระธาตุได้มาแต่เมืองลำพูนบ้าง เมืองน่านบ้าง เมืองพม่าบ้าง เผื่อว่าจะต้องที่แท้บ้างเป็นบุญเขตรประดิษฐานไว้ในกล่องจันทร์แดงที่ 1 แล้วไว้ในกล่องจันทร์ขาวที่ 2 แล้วไว้ในกล่องศิลาที่ 3 ปกปิดไว้ในถุงตาด แลมีใบลานจาฤฏอักษรบาลีโอวาทปาฏิโมกข์ แลพาหุลเทศนาแลอื่น ๆ หกลานแล้วปิดทองคำเปลวปกปิดไว้ในถุงตาดเท่านั้น ไม่มีของมีราคาสำคัญยิ่งไปกว่านี้เพราะได้ทราบอยู่แล้วว่าพระเจดีย์อยู่ในที่เปลวที่ไกลไม่มีใครรักษา ผู้ที่จะสำคัญว่าจะมีทรัพย์ฝังไว้มักขุดทำลายไปยับเยินไปเสีย ได้เห็นเป็นตัวอย่างมามากแล้ว จึงได้บรรจุไว้แต่พระบรมธาตุแลใบลานจาฤกพระบาลีปิดทองคำเปลวเท่านั้น เพื่อเป็นบุญเขตรเจริญกุศลวิเศษแก่เทพยดามนุษย์สัปรุษชายหญิงแลพระภิกษุสามเณรทั้งปวง บรรดาที่ได้มาถึงพระเจดีย์แล้วได้นมัสการบูชาเป็นประโยชน์เท่านั้นดอกอย่าให้ผู้ใดสงสัยว่ามีของดีมีราคา ไม่มีเพชรพลอยพุทธรูปทองเงินของที่ดีมีราคาบรรจุไว้เลยในพระเจดีย์ เพราะฉะนั้นขอเสียอย่าให้มีผู้ใดสำคัญว่ามีของดีมีราคา แล้วพยายามลอบลักขุดหาของที่บรรจุในพระเจดีย์นี้เลย จงให้ตั้งเป็นปรกติไว้นมัสการ แลเป็นเครื่องงามบ้านงามเมืองเถิดจะได้เป็นที่ทำบุญบูชาของผู้มีศรัทธา