สมองขาดเลือดเฉพาะที่

สมองขาดเลือดเฉพาะที่ (อังกฤษ: brain ischemia) หรือสมองใหญ่ขาดเลือดเฉพาะที่ (อังกฤษ: cerebral ischemia) หรือหลอดเลือดสมองขาดเลือดเฉพาะที่ (อังกฤษ: cerebrovascular ischemia) เป็นภาวะซึ่งมีเลือดไหลไปสมองไม่เพียงพอต่อความต้องการทางเมแทบอลิซึม ทำให้มีปริมาณออกซิเจนลดลงหรือภาวะสมองใหญ่มีออกซิเจนน้อย แล้วทำให้เนื้อเยื่อสมองตายหรือเนื้อสมองใหญ่ตายเหตุขาดเลือด / โรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดเฉพาะที่ เป็นชนิดย่อยของโรคหลอดเลือดสมองร่วมกับอาการเลือดออกใต้อะแร็กนอยด์ (subarachnoid hemorrhage) และอาการเลือดออกในสมองใหญ่

สมองขาดเลือดเฉพาะที่
แว่นซีทีสแกนของสมองแสดงเนื้อสมองใหญ่ตายเหตุขาดเลือดครึ่งซีกขวา (ด้านซ้ายของภาพ)
บัญชีจำแนกและลิงก์ไปภายนอก
ICD-10	G45.9, I67.8
ICD-9	435X,437X
MeSH	D002545

การขาดเลือดเฉพาะที่ทำให้เกิดความเปลี่ยนแปลงต่อเมแทบอลิซึมของสมอง ลดอัตราเมแทบอลิซึมและวิกฤตพลังงาน

มีการขาดเลือดเฉพาะที่สองชนิด คือ การขาดเลือดเฉพาะที่จุดรวม (focal ischemia) ซึ่งจำกัดอยู่บริเวณหนึ่งของสมอง กับการขาดเลือดเฉพาะที่ทั่วไป (global ischemia) ซึ่งครอบคลุมเนื้อเยื่อสมองบริเวณกว้าง

อาการหลักเกี่ยวข้องกับการมองเห็น การขยับกายและการพูดบกพร่อง สาเหตุหลักของสมองขาดเลือดเฉพาะที่มีตั้งแต่ภาวะโลหิตจางเซลล์รูปเคียว (sickle cell anemia) ไปจนถึงความบกพร่องแต่กำเนิดของหัวใจ อาการของสมองขาดเลือดเฉพาะที่อาจมีหมดสติ ตาบอด มีปัญหาการประสานงาน และความอ่อนเปลี้ยในกาย ผลอื่นที่อาจเกิดจากสมองขาดเลือดเฉพาะที่ คือ โรคหลอดเลือดสมอง หัวใจหยุดเต้น และความเสียหายต่อสมองแบบผันกลับไม่ได้

การขัดขวางการไหลของเลือดไปสมองเกิน 10 วินาทีทำให้หมดสติ และการขัดขวางการไหลเกินสองสามนาทีโดยทั่วไปทำให้สมองเสียหายแบบผันกลับไม่ได้ ใน ค.ศ. 1974 ฮอสมันน์และซิมเมอร์มันน์แสดงว่าการขาดเลือดเฉพาะที่ที่ชักนำในสมองสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมเป็นเวลาหนึ่งชั่วโมงสามารถแก้ไขได้อย่างน้อยบางส่วน การค้นพบนี้ทำให้เกิดความเป็นไปได้ในการรักษาหลังสมองขาดเลือดก่อนความเสียหายนั้นผันกลับไม่ได้