วาซิลี ซามาร์สกี-บีโฮเวตส์

วาซิลี ซามาร์สกี-บีโฮเวตส์ (รัสเซีย: Василий Евграфович Самарский–Быховец; 7 พฤศจิกายน ค.ศ. 1803 — 31 พฤษภาคม ค.ศ. 1870) เป็นวิศวกรเหมืองชาวรัสเซียและเป็นหัวหน้าเหล่าทหารช่างเหมืองรัสเซีย ระหว่าง ค.ศ. 1845 และ ค.ศ. 1861 ชื่อของแร่ซามาร์สไกต์ และธาตุเคมีซาแมเรียมตั้งตามชื่อของเขา[1] เขาเป็นบุคคลแรกที่ชื่อถูกนำไปตั้งเป็นชื่อของธาตุเคมี[2][3]

ชีวประวัติ แก้

ซามาร์สกี-บีโฮเวตส์เกิดในตระกูลชั้นสูงในมณฑลทอมสก์ ซึ่งตั้งอยู่ในประเทศรัสเซียส่วนที่อยู่ในทวีปเอเชียพ้นเทือกเขายูรัลไป เขาได้รับการศึกษาด้านช่างทหารที่เหล่านายร้อยการเหมืองท้องถิ่น และหลังจากสำเร็จการศึกษาใน ค.ศ. 1823 ก็ได้เข้ารับราชการในตำแหน่งทหาร ณ โรงงานโคลีวัน-เรซุร์เร็กติออน และเหมืองแร่ที่เกี่ยวข้องในเทือกเขายูรัล ค.ศ. 1828 เขาได้ถูกย้ายไปยังเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก ที่ซึ่งเขาเข้ารับตำแหน่งเป็นผู้ช่วยคณะรัฐมนตรีรัสเซีย หัวหน้าเสมียนในกรมเหมืองแร่ นายทหารผู้ช่วยอาวุโส และนายทหารฝ่ายเสนาธิการของเหล่าวิศวกรเหมืองแร่ ค.ศ. 1834 เขาได้รับการเลื่อนยศเป็นร้อยเอก และใน ค.ศ. 1845 เป็นพันเอก ปีต่อมา เขาได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งหัวหน้าเสนาธิการเหล่าวิศวกรเหมืองแร่และดำรงตำแหน่งจนกระทั่ง ค.ศ. 1861 ในขณะที่ดำรงตำแหน่งหัวหน้าเสนาธิการ เขาเริ่มสอนที่สถาบันเหมืองแร่เซนต์ปีเตอร์สเบิร์กและกลายมาเป็นสมาชิกสภาวิทยาศาสตร์ของสถาบัน เขาได้รับการเลื่อนยศเป็นพลโทใน ค.ศ. 1860 และในปีต่อมาได้กลายมาเป็นประธานคณะกรรมการเหล่าวิศวกรเหมืองแร่ เช่นเดียวกับประธานคณะกรรมการชำระกฎบัตรเหมืองแร่ เขาได้ขอลาหยุดพักร้อนสามเดือนใน ค.ศ. 1862 เพื่อเข้าร่วมนิทรรศการวิทยาศาสตร์ระหว่างประเทศในลอนดอนและเสียชีวิตใน ค.ศ. 1870 ซามาร์สกี-บีโฮเวตส์เป็นนายทหารที่ได้รับรางวัลเป็นจำนวนมากโดยไม่มีประวัติด่างพร้อย[4][5]

ความเกี่ยวข้องกับซามาร์สไกต์ แก้

ตัวซามาร์สกี-บีโฮเวตส์เองมิได้เกี่ยวข้องกับการศึกษาซามาร์สไกต์และซาแมเรียมแต่อย่างใด แต่ในฐานะนายทหารเหมืองแร่ เขาจึงได้รับอนุญาตให้เข้าถึงตัวอย่างแร่จากเทือกเขายูรัลและนำไปให้กับผู้เชี่ยวชาญแร่ชาวเยอรมัน กุสตาฟ โรเซอ โรเซอใน ค.ศ. 1839 ได้อธิบายถึงแร่ใหม่ในตัวอย่างแร่และตั้งชื่อว่าอูราโนทันทาลุม โดยเชื่อว่าองค์ประกอบของมันส่วนใหญ่ประกอบด้วยธาตุแทนทาลัม ค.ศ. 1846-47 พี่ชายและเพื่อนร่วมงานด้านแร่วิทยา ไฮน์ริช โรเซอ ค้นพบว่าส่วนประกอบหลักของแร่คือ ไนโอเบียม และเสนอให้ใช้ชื่ออื่นเพื่อหลีกเลี่ยงความสับสน ชื่อที่ถูกเลือกใหม่คือ ซามาร์สไกต์ ซึ่งเป็นเพียงการขอบคุณบทบาทของซามาร์สกี-บีโฮเวตส์ในการเข้าถึงตัวอย่างแร่[6][7] ในภายหลัง ธาตุแลนทาไนด์จำนวนมากถูกแยกออกมาจากแร่ชนิดนี้ ซึ่งหนึ่งในนั้น คือ ซาแมเรียม ก็ได้รับการตั้งชื่อตามแร่ดังกล่าว จึงถือเป็นการให้เกียรติซามาร์สกี-บีโฮเวตส์อีกครั้งหนึ่งด้วย[3]

อ้างอิง แก้

  1. Samarskite, Great Soviet Encyclopedia (in Russian)
  2. Chemistry in Its Element – Samarium, Royal Society of Chemistry
  3. 3.0 3.1 Samarium: History & Etymology
  4. Самарский-Быховец, Василий Евграфович (in Russian)
  5. Самарский-Быховец, Василий Евграфович, obituary, "Русский Инвалид" (Russian invalide), 1870, No. 129 (in Russian)
  6. Популярная библиотека химических элементов(in Rusian)
  7. Горный журнал (Mining Journal), 1847, part II, vol. 4, p. 118. "Я предлагаю изменить название уранотантал в самарскит, в честь полковника Самарского, по благосклонности которого я был в состоянии производить над этим минералом все изложенные наблюдения" (I propose to rename uranotantalum into samarskite, in honor of Colonel Samarsky, on benevolence of whom I was able to conduct my studies of this mineral)