วณิพก (อังกฤษ: Minstrel) หมายถึง คนที่ขับกล่อมผู้คนที่สัญจรด้วยเสียงเพลง บางคนก็ตีกลอง เป่าแคน ตามแต่ความสามารถ ในอดีตมีการแต่งเพลงขอทานเพื่อร้องแลกเงินอีกด้วย[1][2][3][4][5]

วณิพกผู้หนึ่งในกรุงลิสบอน ประเทศโปรตุเกส

รากศัพท์

แก้

คำว่า ”วณิพก” หรือ “วนิพก” รากศัพท์มาจากภาษาบาลี - สันสกฤตของอินเดีย ไม่ใช่คำไทยแท้ดั้งเดิม หมายถึง คนที่ร้องเพลงและคนที่บรรเลงเพลงขอทาน ในประเทศไทยเข้าใจว่าการรับเอาคำเหล่านี้มาใช้ มีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องกับเรื่องราวในพระพุทธศาสนา โดยเห็นได้จากคัมภีร์พระไตรปิฎกในพระพุทธศาสนา ที่ได้รับอิทธิพลในการนำคำของภาษาบาลี-สันสกฤต ของอินเดียเข้ามาใช้ในสังคมไทย ดังเช่นที่ปรากฏในพระสุตันตปิฎก ในหมวดอวุฎฐิกสูตร ซึ่งพูดถึงบุคคลต่างๆที่สัมพันธ์กับการปฏิบัติทาน ได้แก่สมณะชีพราหมณ์ คนกำพร้า คนเดินทาง วณิพก และยาจก ซึ่งถือว่าเป็นชนชั้นที่ต่ำต้อย อดอยากและ เร่ร่อน ที่มนุษย์ร่วมโลกจะต้องให้การสงเคราะห์ช่วยเหลือ (พระไตรปิฏกฉบับสยามรัฐ เล่มที่ 25 บรรทัดที่ 5864-5901 ,พ.ศ. 2468-2473 หน้าที่ 258-260)

พ.ร.บ.ควบคุมการขอทาน

แก้

ร้อยเอกนายแพทย์ยงยุทธ มัยลาภ โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี กล่าวภายหลังการประชุม ครม. ว่า ครม.เห็นชอบ พ.ร.บ.ควบคุมการขอทาน โดยให้กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) ดำเนินการแก้ไขจัดระเบียบขอทาน ยกเลิก พ.ร.บ. ขอทาน พ.ศ. 2484 ทั้งนี้มีการตั้งคณะกรรมการควบคุมการขอทาน ห้ามมิให้บุคคลใดทำการขอทาน พร้อมการระบุลักษณะผู้ที่เป็นขอทาน อาทิ การกระทำที่ให้ผู้อื่นมอบทรัพย์สินให้โดยไม่ได้มีการทำงานตอบแทนหรือด้วยทรัพย์สินใด การกระทำใดให้ผู้อื่นเกิดความสงสารโดยไม่ได้มีการทำงานตอบแทนหรือด้วยทรัพย์สินใด รวมถึงไม่ให้มีการแสดงในที่สาธารณะ โดยขอรับทรัพย์สินตามผู้ฟังสมัครใจ ซึ่งการเล่นดนตรีในที่สาธารณะ ต้องมีการขออนุญาตต่อเจ้าพนักงานในท้องถิ่นนั้นก่อน และกฎกระทรวงต้องมีการกำหนดพื้นที่ในการแสดงด้วย [6]

อ้างอิง

แก้
  1. บทความวณิพกคนร้องเพลงขอทาน
  2. ชีวิตต้องสู้ ของ วณิพกเฒ่า ... !!
  3. วณิพก : ตัวตนและวิถีชีวิตในพื้นที่สังคมไทย[1]
  4. วณิพก...ชีวิตการขอที่(พยายาม)มีการตอบแทน[ลิงก์เสีย]
  5. "จาก 'วณิพก' สู่ 'นักดนตรีอาชีพ' พื้นที่คนพิการในเส้นทางแห่งเสียงเพลง". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-10-02. สืบค้นเมื่อ 2015-04-23.
  6. ครม.เห็นชอบ พ.ร.บ.ควบคุมการขอทาน เล่นดนตรีในที่สาธารณะต้องขออนุญาตจนท.