มัสยิดอุสาสนอิสลาม

มัสยิดอุสาสนอิสลาม (มลายู: Masjid Asasul Islam) หรือ มัสยิดบ้านบน เป็นศาสนสถานในศาสนาอิสลามแห่งหนึ่ง ตั้งอยู่ถนนพัทลุง เทศบาลนครสงขลา จังหวัดสงขลา เดิมเป็นมัสยิดกลางประจำจังหวัดสงขลา มัสยิดแห่งนี้มีสถาปัตยกรรมไทยและจีนประยุกต์เช่นเดียวกับวิหารของวัดมัชฌิมาวาสหรือวัดกลาง พุทธสถานที่ตั้งอยู่ใกล้ ๆ กัน

มัสยิดอุสาสนอิสลาม
Masjid Asasul Islam
ข้อมูลทั่วไป
ประเภท	มัสยิด
สถาปัตยกรรม	ไทยและจีน
เมือง	บ้านบน ถนนพัทลุง ตำบลบ่อยาง อำเภอเมืองสงขลา จังหวัดสงขลา
ประเทศ	ประเทศไทย
เริ่มสร้าง	พ.ศ. 2390

ประวัติ

มัสยิดอุสาสนอิสลามหรือมัสยิดบ้านบนถูกสร้างขึ้นใน พ.ศ. 2390 โดยช่างชุดเดียวกันกับที่เกณฑ์ไปสร้างวัดมัชฌิมาวาสหรือวัดกลาง ตรงกับรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานพระราชทรัพย์ให้ขณะที่ทรงแวะเข้าเมืองสงขลาระหว่างเดินทางไปชวา ทั้งนี้บุคคลที่เป็นหัวเรี่ยวหัวแรงในการสร้างมัสยิดนี้คือโต๊ะหมัดและโต๊ะหมะ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวยังพระราชทานเครื่องตกแต่งภายในอีก เช่น โคมระย้า ครั้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานโคมไฟสีเขียวซึ่งเป็นเครื่องสังเค็ดในงานพระเมรุในหลวงรัชกาลก่อน หลังจากนั้นก็มีการบูรณะซ่อมแซมมัสยิดเรื่อยมา เช่นขยายปีกสองข้าง หรือสร้างโดมรูปหัวหอมบนหออาซาน

เดิมมัสยิดอุสาสนอิสลามเป็นมัสยิดกลางประจำจังหวัดสงขลา แต่ภายหลังได้มีการสร้างมัสยิดกลางดิย์นุลอิสลาม ถนนลพบุรีราเมศวร์ ตำบลคลองแห อำเภอหาดใหญ่ มัสยิดอุสาสนอิสลามจึงลดบทบาทเป็นมัสยิดประจำชุมชนไป

สถาปัตยกรรม

ตัวมัสยิดเป็นอาคารก่ออิฐถือปูนศิลปะประยุกต์ไทย-จีน ก่อสร้างโดยช่างที่ถูกเกณฑ์ไปสร้างวัดมัชฌิมาวาสหรือวัดกลางซึ่งอยู่ใกล้ ๆ กัน แม้จะมีสัณฐานคล้ายอุโบสถของวัดในพระพุทธศาสนาแต่ก็ไม่ขัดต่อหลักการในศาสนาอิสลามแต่อย่างใด ส่วนหออาซานเดิมมีลักษณะเดียวกันกับหอระฆังในวัดพุทธเช่นกัน แต่ภายหลังได้ถูกต่อเติมและสร้างโดมรูปหัวหอมขึ้นภายหลัง