วิกิพีเดีย

สกีวโอมอร์ฟ

สกีวโอมอร์ฟ (อังกฤษ: Skeuomorph; /ˈskjuːəˌmɔːrf, ˈskjuːoʊ-/)[1][2] หมายถึงวัตถุอนุพันธ์ (derivative object) ที่คงการออกแบบเพื่อตกแต่งโดยไม่มีหน้าที่อื่นนอกเหนือไปจากการบอกเป็นนัยถึงโครงสร้างที่มีอยู่เดิมในสิ่งต้นฉบับ (that retains nonfunctional ornamental design cues (attributes) from structures that were inherent to the original)[3] ตัวอย่างนี้พบใน เครื่องปั้นดินเผา ที่ประดับด้วยหมุดโลหะเลียนแบบ (imitation rivets) ที่ทำให้นึกถึงหม้อแบบเดียวกันที่ผลิตจากโลหะ[4] และซอฟต์แวร์ที่มีปฏิทินที่เลียนแบบลักษณะของปฏิทินจริงที่เห็นผ่านทรรศนะของคนทั่วไป ที่เป็นปฏิทินตั้งโต๊ะมีลักษณะเป็นกระดาษและมีรอยพับ[5]

อินเตอร์เฟซแสดงกระดาษโน๊ตและปฏิทินแบบสกีวโอมอร์ฟ
หลอดไฟฟ้าที่เลียนแบบลักษณะของเทียน
ตัวอย่างสกีวโอมอร์ฟในการออกแบบเสมือนและในทางกายภาพ

นิยามและเป้าหมาย แก้

คำว่าสกีวโอมอร์ฟ (skeuomorph) มาจากภาษากรีก skeuos (σκεῦος) แปลว่า บรรจุภัณฑ์หรือเครื่องมือ ("container or tool") และคำว่า morphḗ (μορφή) แปลว่า รูปร่าง ("shape") พบการใช้สกีวโอมอร์ฟในวัตถุต่าง ๆ ย้อนกลับไปถึงปี 1890[6] และในปัจจุบันยังคงใช้คำว่า “สกีวโอมอร์ฟ” ในการอธิบายรูปแบบและการออกแบบอินเตอร์เฟซของคอมพิวเตอร์และมือถือ[7]

สกีวโอมอร์ฟในทางกายภาพ แก้

องค์ประกอบและลักษณะเด่นหลาย ๆ ประการของอาคารไม้พบนำมาสร้างใหม่ในกรีกโบราณด้วยหินแต่ยังคงออกแบบให้เลียนแบบมาจากลักษณะไม้ ในช่วงเวลาที่การก่อสร้างกำลังเปลี่ยนผ่านจากไม้ไปสู่การใช้ศิลา หินตกแต่งในเสาดอริกของสถาปัตยกรรมคลาสสิกในวิหารกรีก เช่น triglyphs, mutules, guttae และ modillions ล้วนสร้างเพื่อทึกทักเอาว่าเป็นโครงสร้างจริงที่ปรากฏในโครงสร้างไม้ในยุคก่อนหน้า[8][9][10]

ในโลกสมัยใหม่ พลาสติกซึ่งมีราคาถูกลงมักถูกใช้แทนที่ไม้และโลหะในผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ มากขึ้น บ้างจึงออกแบบตกแต่งให้พลาสติกที่มาแทนที่โครงสร้างเดิมที่เป็นไม้หรือโลหะให้มีลักษณะภาพรวมคล้ายกับโครงสร้างเดิม[11] เช่นเก้าอี้พลาสติก Adirondack chair[12] หรือเช่นคาน “แขน” ในเครื่องเล่นการพนัน "one-armed bandit" ซึ่งในปัจจุบันใช้การทำงานของระบบคอมพิวเตอร์แทนที่การใช้การดึงคานเพื่อเริ่มการทำงานของกลไก อย่างไรก็ตามก็ยังคงมีแขนนี้ปรากฏในเครื่องเล่นการพนันแบบนี้ในปัจจุบันที่ใช้คอมพิวเตอร์คำนวณและทำงานแทนทั้งหมดเพื่อเลียนแบบและสร้างให้นึกถึงเครื่องแบบดั้งเดิม

การออกแบบยนตกรรม (automotive design) มีประวัติยาวนานที่เต็มไปด้วยสกีวโอมอร์ฟกายภาพ เช่น องค์ประกอบพลาสติกที่ฉาบบาง ๆ ด้วยโครเมียมเพื่อเลียนแบบหนัง ทองคำ ไม้ ไข่มุก หรือแม้แต่องค์ประกอบเพชรพลอยคริสตัล ในทศวรรษ 1970s กระจกรถพวก opera windows และหลังคารถแบบ vinyl roofs ในรถซีดานหรู ๆ นั้นก็เลียนบบมาจากรถม้า รถยนต์ไฟฟ้า ข้อมูลเมื่อ 2019 ส่วนใหญ่ก็มีองค์ประกอบของตาข่ายหน้า (front grilles) ที่เด่นชัด ถึงแม้ว่าในรถยนต์ไฟฟ้าจะไม่ต้องมีความต้องการลมเย็นเข้าไปเพื่อทำให้เครื่องยนต์เผาผลาญแบบเดิม (ซึ่งไม่มีในรถยนต์ไฟฟ้า) เย็นลง[13]

  •  
    Triglyph และ guttae ในเสาดอริก; ดั้งเดิมแล้วถูกมองว่าเป็นหินที่สลักโดยการสร้างเลียนแบบองค์ประกอบของไม้ในวิหารกรีกยุคก่อน ๆ ที่สร้างจากไม้
  •  
    กาต้มน้ำไฟฟ้าที่ออแบบเป็นรูปทรงเดียวกับกาต้มน้ำที่ใช้ความร้อนจากเตาแบบดั้งเดิม
  •  
    หลอดไฟที่ทำรูปทรงเลียนแบบเทียน
  •  
    รถหรูในยุคทศวรรษ 1970s ที่มีหน้าต่างแบบ opera window และหลังคาแบบ vinyl roof เลียนแบบรถม้าในสมัยก่อน

สกีวโอมอร์ฟในทางเสมือนจริง แก้

 
การออกแบอินเตอร์เฟซในไอโอเอสที่มีลักษณะเป็นสกีวโอมอร์ฟดังสังเกตได้จากปุ่มกดที่มีลักษณะเลียนแบบปุ่มที่มีความนูนจริง

โปรแกรมคอมพิวเตอร์จำนวนมากมีการออกแบบส่วนต่อประสานกราฟิกกับผู้ใช้ (Graphical User Interface; GUI) แบบสกีวโอมอร์ฟ เพื่อจำลอง (emulate) สุนทรียภาพของวัตถุจริง ๆ ในกายภาพ (aesthetics of physical objects) ตัวอย่างเช่นรายชื่อผู้ติดต่อดิจิตัล หรือแอปพลิเคชันสมุดโทรศัพท์ (digital contact list) นั้นก็เลียนแบบ Rolodex ในโลกความเป็นจริง[14] และแพคเกจ RealThings ของไอบีเอ็มเมื่อปี 1998[15] ตัวอย่างที่เด่นชัดมาก ๆ ยังคงพบในซอฟต์แวร์จำพวกที่ใช้ในการสังเคราะห์เสียงและสร้างเสียง (music synthesis and audio processing software) ที่อินเตอร์เฟซนั้นจำลองเครื่องดนตรีจริงและอุปกรณ์ด้านเสียงจริงที่มีทั้งปุ่มและตัวหมุนต่าง ๆ ที่สมจริง[16] หรือแม้แต่ในตัวอย่างเล็ก ๆ อย่างไอคอนบนหลาย ๆ อินเตอร์เฟซต่างยังคงใช้การแสดงภาพเชิงสกีวโอมอร์ฟ (skeuomorphic representations) ของวัตถุจริงที่แม้จะไม่ได้ใช้งานในหน้าที่นั้นจริง ๆ แล้วก็ตาม ตัวอย่างสำคัญคือไอคอนบันทึก (save) ซึ่งล้วนใช้ภาพวาดสัญลักษณ์แทนฟล็อปปีดิสก์

บริษัทแอปเปิลในยุคของสตีฟ จ็อบส์ นั้นเป็นที่รับรู้กันแพร่หลายว่านิยมใช้การออกแบบสกีวโอมอร์ฟอย่างทั่วไปในแอปพลิเคชันต่าง ๆ หลังการเสียชีวิตของสตีฟ จ็อบส์ ตามด้วยการลาออกของ สก็อตต์ ฟอร์สตาลล์ (Scott Forstall) ผู้ซึ่งสนับสนุน “การออกแบบทัศนะที่มีสิทธิ์มีเสียงและเป็นอันดับต้น ๆ ที่สตีฟ จ็อบส์ชื่นชอบ” ("the most vocal and high-ranking proponent of the visual design style favored by Mr. Jobs") นักออกแบบ โจนาธาน ไอฟ์ (Jonathan Ive) ขึ้นมากุมบังเหียนการออกแบบทัศนะหลาย ๆ ส่วนของแอปเปิลแทนที่ฟอร์สตาลล์ และได้ “สร้างความเกลียดชังต่อการตกแต่งทัศนะในแอปพลิเคชันมือถือของแอปเปิลที่เป็นที่รับรู้กันไปทั่วทั้งบริษัท” ("made his distaste for the visual ornamentation in Apple's mobile software known within the company")[17] แอปเปิลได้ประกาศเปลี่ยนแนวทางออกแบบจากสกีวโอมอร์ฟเป็นแบบแฟลทดีไซน์ (flat design) ซึ่งเรียบง่ายและมีความเป็นจุลนิยม (Minialism) มากกว่าแทน พร้อม ๆ กับการเปิดตัวของ iOS 7 ที่ WWDC เมื่อปี 2013 ทำให้โลกการออกแบบทัศนะของแอปเปิลเข้าสู่จุดเริ่มต้นของ “การสิ้นสลายของสกีวโอมอร์ฟ” ("death of skeuomorphism")[18]

สกีวโอมอร์ฟเสมือนจริงยังรวมถึงสกีวโอมอร์ฟทางเสียง (Auditory Skeuomorphs) เช่นเสียง “แชะ” ที่เพิ่มเข้ามาขณะถ่ายรูปด้วยกล้องมือถือ[19]

ดูเพิ่ม แก้

อ้างอิง แก้

  1. ↑ แม่แบบ:OxfordDictionaries.com
  2. ↑ "Skeuomorph". Dictionary.com Unabridged. Random House. สืบค้นเมื่อ 2016-01-22.
  3. ↑ Basalla, George (1988). The Evolution of Technology. Cambridge, UK: Cambridge University Press. p. 107. ISBN 0-521-29681-1.
  4. ↑ "Skeuomorph". dictionary.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 15 October 2013. สืบค้นเมื่อ 7 December 2012.
  5. ↑ Thompson, Clive (2012-01-31). "Clive Thompson on Analog Designs in the Digital Age". Wired. Wired Magazine. 20 (2). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 22 December 2012. สืบค้นเมื่อ 7 December 2012.
  6. ↑ March, H. Colley (1890). Transactions of the Lancashire and Cheshire Antiquarian Society. The Lancashire and Cheshire Antiquarian Society. p. 187. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-02-02.
  7. ↑ Gessler, Nicholas. "Skeuomorphs and Cultural Algorithms". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 24 June 2012. สืบค้นเมื่อ 7 December 2012.
  8. ↑ Vickers, Michael; Gill, David (1996). Artful Crafts: Ancient Greek Silverware and Pottery. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-198-15070-9.
  9. ↑ Manby, T.G. (1995). Unbaked Urns of Rudely Shape: essays on British and Irish pottery for Ian Longworth. Oxford: Oxbow Books and others. pp. 81–84. ISBN 0946897948.
  10. ↑ Summerson, John, The Classical Language of Architecture, pp. 128, 133, 1980 edition, Thames and Hudson World of Art series, ISBN 0500201773
  11. ↑ Bullock, Alan (1999), The Norton Dictionary of Modern Thought, W. W. Norton & Company, pp. 795–796, ISBN 978-0-393-04696-0
  12. ↑ Winchester, Simon; Lederer, Richard (2006). "Foreword". ใน McKean, Erin (บ.ก.). Totally weird and wonderful words. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0195312120. OCLC 70060979.
  13. ↑ Torchinsky, Jason. "Why Do All These Electric Cars Have Grilles?". Jalopnik. Vox Media. สืบค้นเมื่อ 2019-04-05.
  14. ↑ Worstall, Tim. "The Real Problem With Apple: Skeuomorphism In iOS". Forbes. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 4 December 2012. สืบค้นเมื่อ 8 December 2012.
  15. ↑ Mullay (April 1998). "IBM RealThings". CHI 98 conference summary on Human factors in computing systems. ACM Press. pp. 13–14. doi:10.1145/286498.286505. ISBN 1-58113-028-7.
  16. ↑ G.F. (2012-11-08). "User interfaces: Skeu you". The Economist. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 8 March 2016. สืบค้นเมื่อ 3 March 2016.
  17. ↑ Wingfield, Nick; Bilton, Nick (2012-10-31). "Apple Shake-Up Could Lead to Design Shift". The New York Times. CLXII (55, 941). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-11-04. สืบค้นเมื่อ 2012-11-05.
  18. ↑ Evans, Claire (2013-06-11). "A Eulogy for Skeuomorphism". Motherboard. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-06-13. สืบค้นเมื่อ 2013-06-11.
  19. ↑ McNeil, Joanne. "Skeuomorphic Sounds: Digital Camera Shutter Clicks and Car Door Clunks". Rhizome. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 March 2016. สืบค้นเมื่อ 3 March 2016.

บรรณานุกรม แก้

 
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ สกีวโอมอร์ฟ
  • Freeth, C. M., & Taylor, T. F. (2001). Skeuomorphism in Scythia: Deference and Emulation, Olbia ta antichnii svit. Kiev, British Academy / Ukrainian Academy of Sciences. P. 150.

แหล่งข้อมูลอื่น แก้

 
วิกิพจนานุกรม มีความหมายของคำว่า สกีวโอมอร์ฟ
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=สกีวโอมอร์ฟ&oldid=10826659"