ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ราชพฤกษ์"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ประภาพร227 (คุย | ส่วนร่วม)
Horus (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 23:
[[ไฟล์:Cassia fistula MHNT.BOT.2007.26.54.jpg|thumb|ผลของต้นราชพฤกษ์]]
 
'''ราชพฤกษ์''', '''คูน''', '''ลมแล้ง''' ({{ชื่อวิทยาศาสตร์|Cassia fistula}}) เป็นไม้ดอกในตระกูล [[Fabaceae]] เป็นพืชพื้นเมืองของ[[เอเชียใต้]] ตั้งแต่ทางตอนใต้ของ[[ปากีสถาน]] ไปจนถึง[[อินเดีย]] [[ศรีลังกา]] [[พม่า]] และ[[ไทย]] นอกจากนี้ดอกราชพฤกษ์ยังเป็นดอกไม้ประจำชาติไทยอีกด้วย
ดอกไม้ที่เรียกว่า "ดอกราชพฤกษ์ (ต้นพระราชา)" ในภาษาไทย โดยทั่วไปเป็นคำที่ประกอบด้วย
ราช (ราชา) พฤกษ์ (กลีบ) จึงเรียกว่า "ดอกไม้ประจำชาติ" ในความเป็นจริงมันถูกกำหนดให้เป็นดอกไม้ประจำชาติไทยในปี 2552
 
== ลักษณะของดอกไม้ ==
 
ราชพฤกษ์เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง มีความสูง 10–20 เมตร ดอกขึ้นเป็นช่อยาว 20–40 เซนติเมตร แต่ละดอกมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 4–7 เซนติเมตร มีกลีบดอกสีเหลืองขนาดเท่ากัน 5 กลีบ ผลยาว 30–62 เซนติเมตร และกว้าง 1.5–2.5 เซนติเมตร มีกลิ่นฉุน และมีเมล็ดที่มีพิษเป็นจำนวนมาก
== ลักษณะของดอกไม้ ==
 
[[ไฟล์:Cassia fistula-flower-detail.jpg|thumb|ลักษณะดอกของต้นราชพฤกษ์]]
ลักษณะของดอกราชพฤกษ์คือช่อดอกห้อยลงคล้ายดอกวิสทีเรียญี่ปุ่น แต่ดอกราชพฤกษ์ให้ความรู้สึกสวยงามมากแตกต่างจากดอกวิสทีเรียญี่ปุ่นที่ให้ความรู้สึกสงบมากกว่า ชื่อภาษาอังกฤษ คือ “Golden Shower” ลักษณะเหมือนฝนตกสีทอง
ช่วงเวลาออกดอกจะใกล้เคียงกับดอกซากุระของญี่ปุ่น ซึ่งน่าจะเป็นช่วงเดือนกุมภาพันธ์ถึงพฤษภาคม นอกจากนี้ช่วงที่ใบไม้ร่วงหล่น และช่วงที่ดอกไม้บานก็คล้ายกับดอกซากุระ เมื่อโตขึ้น ต้นจะสูงประมาณ 10 เมตร ลำต้นมีสีขาวเทาหรือดำและดูเหมือนว่ากิ่งก้านที่เรียวยาวจะมีใบไม้รูปไข่ 4 ถึง 8 ใบทางซ้ายและขวา
 
== เกี่ยวกับชื่อ ==
ชื่อของราชพฤกษ์นั้นมีการเรียกแตกต่างกันออกไปในแต่ละท้องถิ่น ส่วนใหญ่จะเรียกราชพฤกษ์ว่า คูน เนื่องจากจำง่ายกว่า (แต่มักจะเขียนผิดเป็น คูณ) ทาง[[ภาคเหนือ]]เรียกว่า ลมแล้ง ทาง[[ภาคใต้]]เรียกว่า ราชพฤกษ์ ลักเกลือ หรือลักเคย [[ชาวกะเหรี่ยง]]และใน[[กาญจนบุรี]]เรียกว่า กุเพยะ
 
[[ไฟล์:Amaltas (Cassia fistula) leaves in Hyderabad, AP W 289.jpg|thumb|ลักษณะใบของต้นราชพฤกษ์]]
== สีเหลือง : สีของดอกราชพฤกษ์และประเทศไทย ==
สาเหตุหนึ่งที่ "ดอกราชพฤกษ์" ได้รับเลือกให้เป็นดอกไม้ประจำชาติ ดูเหมือนว่าสีของดอก "สีเหลือง" จะเกี่ยวข้องกับศาสนาและราชวงศ์ของไทย ศาสนาที่คนไทยนับถือมากที่สุด คือ "ศาสนาพุทธ" เมื่อพูดถึงศาสนาพุทธของไทยจะนึกถึงพระสงฆ์ห่มจีวรสีเหลือง ดังนั้นสีเหลืองจึงเป็นสีสำคัญในพระพุทธศาสนา
ความสัมพันธ์กับราชวงศ์ คือ สีที่เป็นสัญลักษณ์ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชบรมนาถบพิตร คือ “สีเหลือง” ในประเทศไทยมีการกำหนดสีสำหรับแต่ละวันเกิดและสีประจำวันเกิดของกษัตริย์ในวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2470 คือ “สีเหลือง”
 
== การปลูกและการดูแลรักษา ==
 
=== การปลูก ===
=== ดอกราชพฤกษ์และชีวิตประจำวันของคนไทย ===
ในช่วงแรก ๆ ต้นราชพฤกษ์จะเจริญเติบโตได้ช้าในระยะเวลาประมาณ 1–3 ปีแรก หลังจากนั้นต้นราชพฤกษ์จะเจริญเติบโตเร็วขึ้น เปลือกจะเป็นสีน้ำตาลเรียบ มีรากแก้วยาวสีเหลือง และ มีรากแขนงเป็นจำนวนมาก เมื่อต้นราพฤกษ์มีอายุ 4–5 ปี จึงออกดอกและเมล็ดและเจริญเติบโตต่อไป
ดอกราชพฤกษ์ดูเหมือนจะปลูกได้ในพื้นที่ใดก็ตามของประเทศไทย ความคุ้นเคยที่สามารถพบเห็นได้ทั่วประเทศไทยโดยเฉพาะตามสวนสาธารณะและตลอดทาง ดังนั้นจึงเป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่ดอกราชพฤกษ์ได้รับเลือกให้เป็น “ดอกไม้ประจำชาติ”
 
== สรรพคุณ ==
นอกจากนั้น ราชพฤกษ์ยังเป็นพืชที่มีฤทธิ์ทาง[[อัลลีโลพาที]] สารสกัดจากฝักด้วยเอทานอลสามารถยับยั้งการเจริญของ[[คะน้า]]ได้<ref>ศานิต สวัสดิกาญจน์ สุวิทย์ เฑียรทอง เนาวรัตน์ ประดับเพ็ชร์ สิริวรรณ สมิทธิอาภรณ์ และวริสรา ปลื้มฤดี. 2553. ผลของสารสกัดจากพืชบางชนิดต่อการยับยั้งการเจริญเติบโตของคะน้า. เรื่องเต็มการประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 48. 3-5 ก.พ. 2553 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ หน้า 412-421</ref>
 
== ความเชื่อ ==
ต้นราชพฤกษ์เป็นต้นไม้มงคลนิยมใช้ประกอบพีธีที่สำคัญ เช่น พีธีเสาไม้หลักเมือง เป็นส่วนประกอบในการทำคฑาจอมพล และ ยอดธงชัยเฉลิมพลของกองทหาร ทำพิธีปลูกบ้าน ฯลฯ
 
คนไทยในสมัยโบราณเชื่อว่า ควรปลูกต้นราชพฤกษ์ทาง[[ทิศตะวันตกเฉียงใต้]]ของที่อยู่อาศัย เพื่อให้ผู้ที่อยู่อาศัยในบ้านเรือนมีความเจริญรุ่งเรืองเป็นทวีคูณ ซึ่งความเป็นจริงคือทิศดังกล่าวจะได้รับแดดจัดตลอดช่วงบ่าย จึงควรปลูกต้นไม้ใหญ่เพื่อให้ลดความร้อนและทำให้ประหยัดพลังงานมากขึ้น<ref>[http://www.moe.go.th/intrask/www.beautypark.com/park9.htm หลักการเลือกพันธุ์ไม้ให้เหมาะสมกับทิศ]</ref>
 
คนไทยในสมัยโบราณยังมีความเชื่อว่าบ้านใดปลูกต้นราชพฤกษ์ไว้ประจำบ้านจะช่วยให้มีเกียรติมีศักดิ์ศรี ด้วยคนไทยส่วนใหญ่ยอมรับว่าต้นราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ที่มีคุณค่าสูงและยังเป็นสัญลักษณ์ประจำชาติไทยอีกด้วย นอกจากนี้มีความเชื่อว่า ใบของต้นราชพฤกษ์เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์เพราะในพิธีทางไสยศาสตร์ให้ใบทำน้ำพุทธมนต์สะเดาะเคราะห์ได้ผลดีดังนั้นจึงถือว่าต้นราชพฤกษ์เป็นไม้มงคลนาม<ref>[http://www.maipradabonline.com/maimongkol/rachapouk.htm การเป็นมงคล]</ref>{{คอมมอนส์-หมวดหมู่|Cassia fistula| ''Cassia fistula''}}
 
== อ้างอิง ==