ผลต่างระหว่างรุ่นของ "นครระดับจังหวัด"

{{Infobox Chinese|pic=China Prefectural-level cities.png|order=st|title=เทศบาลระดับจังหวัด<br>นครระดับจังหวัด<br>เมืองเทศบาลระดับจังหวัด|s=地级市|t=地級市|p=Dìjíshì|j=dei6 kap1 si5|h=thi-kip-sṳ:|l=เทศบาลระดับภูมิภาค}}

'''เทศบาลนครระดับจังหวัด''' ({{zh|c=地级市}}), '''นครระดับจังหวัด''' หรือ '''เมืองเทศบาลระดับจังหวัด''' หรือเดิมเรียกว่า '''เมืองที่นครในความควบคุมโดยของจังหวัด''' ({{zh|c=省辖市}}) (ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1949 ถึง ค.ศ. 1983) เป็นเขตการปกครองของ[[ประเทศจีน|สาธารณรัฐประชาชนจีน]] ระดับเล็กลงมาจาก[[มณฑลของประเทศจีน|มณฑล]] และใหญ่กว่า[[เทศมณฑลของประเทศจีน|เทศมณฑล]]หรืออำเภอ เมืองนครระดับจังหวัดเป็นเขตการปกครองระดับที่สองของในโครงสร้างการปกครองของประเทศจีน (เทียบเท่ากับ[[จังหวัดของประเทศจีน|จังหวัด]] สันนิบาต และเขตปกครองตนเองระดับจังหวัด) ตั้งแต่คริสต์ทศวรรษ 1980 เป็นต้นมา จังหวัดส่วนมากของประเทศจีนได้เปลี่ยนฐานะเป็นเมืองนครระดับจังหวัด

เมืองนครระดับจังหวัดมักจะไม่ใช่ "เมือง" ในความรู้สึกตามความเป็นจริง (กล่าวคือ ไม่ได้เป็นเมืองที่มีพื้นที่ต่อเนื่องขนาดใหญ่) แต่เป็นการประกอบเขตการปกครองหลายแห่งเข้าด้วยกัน ได้แก่ พื้นที่ใจกลางเมือง (เมืองในความเป็นจริง ซึ่งมักมีชื่อเดียวกันกับชื่อของเมืองนครระดับจังหวัด) และพื้นที่[[ชนบท]]ขนาดใหญ่กว่าที่ล้อมรอบใจกลางเมือง ซึ่งประกอบไปด้วยเมืองขนาดเล็กหลายแห่ง ตำบล และหมู่บ้าน ในประเทศจีน เมืองนครระดับจังหวัดที่กว้างขวางที่สุดมีพื้นที่ที่ห่างไกลถึง {{convert|100|km}}

เมืองนครระดับจังหวัดประกอบไปด้วย[[เทศมณฑลของประเทศจีน|เทศมณฑล]] [[เมืองระดับเทศมณฑล]] และเขตการปกครองย่อยอื่น ๆ เป็นผลมาจากความจริงที่ว่า เขตการปกครองที่เรียกว่าจังหวัดแต่ก่อนหลายแห่ง ได้ถูกแทนที่ให้เรียกเป็นเมืองนครระดับจังหวัดแทน แต่ในพื้นที่นั้นก็ยังคงประกอบไปด้วยเมือง เมืองขนาดเล็ก และพื้นที่ชนบทอยู่ เพื่อลดความสบสนของเมืองนครระดับจังหวัดกับพื้นที่เขตเมืองจริง ๆ ในประเทศจีน จะใช้คำว่า 市区 shìqū (ฉีชู) เพื่อหมายถึง "พื้นที่เขตเมือง"

เมืองนครระดับจังหวัดแห่งแรกก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 5 พฤศจิกายน ค.ศ. 1983 หลังจากนั้นกว่าสองทศวรรษ เมืองนครระดับจังหวัดก็ได้ก่อตั้งขึ้นแทนที่[[จังหวัดของประเทศจีน|จังหวัด]]เป็นจำนวนมาก และยังคงเป็นเช่นนี้เรื่อยไป

เกือบทุกมณฑลจะมีเมืองนครระดับจังหวัดเป็นเขตปกครองย่อยแทนจังหวัดทั้งมณฑล หรือเกือบทั้งมณฑล ในบรรดา 22 มณฑล และ 5 เขตปกครองตนเองของสาธารณรัฐประชาชนจีน มีเพียง 9 มณฑล (อันได้แก่ [[มณฑลยูนนาน]] [[มณฑลกุ้ยโจว]] [[มณฑลชิงไห่]] [[มณฑลเฮย์หลงเจียง]] [[มณฑลเสฉวน]] [[มณฑลกานซู่]] [[มณฑลจี๋หลิน]] [[มณฑลหูเป่ย์]] และ[[มณฑลหูหนาน]]) และ 3 เขตปกครองตนเอง (อันได้แก่ [[เขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์]] [[เขตปกครองตนเองทิเบต]] และ[[เขตปกครองตนเองมองโกเลียใน]]) เท่านั้นที่มี[[เขตการปกครองของประเทศจีน|เขตการปกครองระดับที่สอง]]ที่ไม่ใช่เมืองนครระดับจังหวัดจำนวนไม่กี่แห่ง

เกณฑ์ในการแต่งตั้ง[[จังหวัดของประเทศจีน|จังหวัด]]ให้เป็นเมืองนครระดับจังหวัด มีดังต่อไปนี้

มีเมืองนครระดับจังหวัด 15 แห่งที่ได้รับอนุญาตให้อยู่ในสถานะบ[[เมืองนครกึ่งมณฑล]] ซึ่งจะได้รับสิทธิ์ในการปกครองตนเองมากขึ้น เมือง[[ฉือเจียจวง]]และ[[เจิ้งโจว]]เป็นเมืองนครระดับจังหวัดที่ใหญ่ที่สุดที่มีประชากรเข้าใกล้หรือเกินกว่าเมืองกึ่งมณฑลบางแห่ง