ผลต่างระหว่างรุ่นของ "โหระพา"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Thaweewatboy (คุย | ส่วนร่วม) ล เพิ่มรูปประกอบ |
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
บรรทัด 1:
{{ปรับรูปแบบ}}
{{Infobox Cultivar
| name = โหระพา
| image = Thai basil with flowers.jpg
| image_width = 250px
| image_caption = โหระพา
| species = ''O. basilicum'' var. ''thyrsiflora''
| group = โหระพา
}}
'''โหระพา''' (ชื่อวิทยาศาสตร์: Ocimum basilicum Linn.; วงศ์: LABIATAE; ชื่ออื่น: อิ่มคิมขาว, ฉาน - แม่ฮ่องสอน) เป็น[[ไม้ล้มลุก]] สูง 0.5 - 1 เมตร ลำต้นเป็นสี่เหลี่ยมมีกิ่งอ่อนสีม่วงแดง ใบเป็นใบเดี่ยวออกตรงข้าม รูปไข่หรือรูปรีกว้าง 3 - 4 เซนติเมตร ยาว 4 - 6 เซนติเมตร ปลายแหลม โคนมน ขอบจักเป็นฟันเลื่อยห่างๆ ดอกสีขาวหรือชมพูอ่อน ออกเป็นช่อที่ปลายกิ่งยาว 7 - 12 เซนติเมตร ใบประดับสีเขียวอมม่วงจะคงอยู่เมื่อเป็นผล กลีบดอกโคยเชื่อมกัน ปลายแยกเป็น 2 ส่วน มีเกสรตัวผู้ 4 อัน มีผลขนาดเล็ก
*ชื่อภาษาอังกฤษ: Sweet Basil, Thai Basil▼
*วงศ์ : LABIATAE▼
*แหล่งที่พบ: นิเวศวิทยาของโหระพามีถิ่นกำเนิดใน[[เอเชีย]]และ[[แอฟริกา]]▼
▲ข้อมูลทั่วไป[แก้]
▲ชื่อวิทยาศาสตร์: Ocimum basilicum Lin.
▲ชื่อภาษาอังกฤษ: Basil, Thai Basil
▲ชื่ออื่น: กอมก้อ (ภาคเหนือและอีสาน), นางพญาร้อยชู้, โหระพาไทย, โหระพาเทศ, ห่อกวยซวย ดอกกวยยวย
▲วงศ์ : LABIATAE
▲แหล่งที่พบ: นิเวศวิทยาของโหระพามีถิ่นกำเนิดในเอเชียและแอฟริกา
▲ประโยชน์[แก้]
ใบสด มีน้ำมันหอมระเหย เช่น methyl chavicol และ linalool ฯลฯ ขับลมแก้ท้องอืดเฟ้อ ใช้เป็นอาหาร แต่งกลิ่นอาหาร แต่งกลิ่นสำอางบางชนิด เมล็ดเมื่อแช่น้ำจะพองเป็นเมือก เป็นยาระบาย เนื่องจากไปเพิ่มจำนวนกากอาหาร (bulk laxative)
ใช้เป็นยาได้หลายชนิด เช่น ปรุงร่วมกับ[[น้ำนมราชสีห์]]เพื่อกินเพิ่มน้ำนม ตำรวมกับแมงดาตัวผู้ใช้แก้พิษแมลงกัดต่อย นิยมรับประทานร่วมกับอาหารประเภทหลน [[ลาบ]] ยำ [[ส้มตำ]] ใส่ใน[[แกงเขียวหวาน]]
== ลักษณะพืช ==
พืชล้มลุก อายุหลายปี สูง 0.3-0.9 เมตร ลำต้นกิ่งก้านเป็นเหลี่ยม สีม่วงหรือแดงเข้ม
ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม รูปไข่หรือวงรี ขอบใบหยักฟันเลื่อย
ดอกสีขาว ออกที่ปลายยอดลำต้น
ผลแห้ง มี 4 ผลย่อย เมล็ดเล็กเท่าเมล็ดงา สีน้ำตาลเข้ม
โหระพาเป็นพืชพื้นเมืองของอินเดีย แต่แพร่หลายทั้งในเอเชียและตะวันตก ทางตะวันตกนิยมบริโภคใบแห้ง น้ำสลัดใช้โหระพาเป็นส่วนผสมเป็นน้ำสลัดที่คู่กับอาหารอิตาเลียน ในอเมริกาก็นิยมบริโภค โดยโหระพามาจากอียิปต์ ฝรั่งเศส และแคลิฟอเนีย มีกลิ่นแตกต่างกันกับของไทย
สำหรับคุณสมบัติทางยาของโหระพาที่สุดยอดมากๆ ก็คือ ช่วยในการย่อยอาหาร แก้อาการจุกเสียด แน่นท้อง เพราะในโหระพาสามารถช่วยขับลมในลำไส้ได้เป็นอย่างดี แต่สำหรับบางคนที่เกลียดโหระพาละก็ คุณอาจจะแอบชอบผักชนิดนี้ขึ้นมาก็ได้ที่ได้รู้ว่าผักสวนครัวอย่างโหระพาไม่ได้มีดีแค่ใบ แต่เมล็ดยังสามารถนำมาแช่น้ำให้พองรับประทานเป็นยาแก้บิดได้อีกด้วย
== การปลูกและขยายพันธุ์ ==
{{ย้าย|วิกิตำรา}}
- พันธุ์การค้า-จัมโบ้ เป็นพันธุ์ที่มีใบใหญ่ นิยมทั่วไป พันธุ์พื้นเมืองมักมีกลิ่นหอมแรง
- การเตรียมดิน ไถดินให้ลึก 30-40 ซม. ตากดิน 2 อาทิตย์ ย่อยดินให้ละเอียดใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก ให้มีอินทรียวัตถุสูง ดินร่วน มีความชื้นในดินสูง และแสงแดดปานกลาง การปลูกใช้ระยะปลูก ระยะระหว่างต้น 25 ซม. ระหว่างแถว 50 ซม. ให้น้ำสม่ำเสมอ
- ใช้กิ่งปักชำในกระบะทราย หรือแกลบดำชื้นในที่ ประมาณ 1 สัปดาห์ ก็ย้ายปลูกได้ หรือเพาะด้วยเมล็ด อาจใช้วิธีหว่านเมล็ดให้ทั่วแปลง ใช้ฟางกลบ หรือปุ๋ยคอกที่ย่อยสลายดีแล้วโรยทับบางๆ รดน้ำตามทันทีด้วยบัวรดน้ำตาถี่ในกระบะเพาะชำ กล้าเจริญเติบโดสูงประมาณ 10-15 ซม.
จึงย้ายปลูก - การเก็บเกี่ยว ใช้มีดคมๆ ตัดกิ่งที่เจริญเติบโตเต็มที่ อายุเก็บเกี่ยว 50 วัน หลังหยอดเมล็ดสามารถเก็บเกี่ยวได้หลายครั้ง ผลผลิต 4-6 ตัน/
การใช้ประโยชน์[แก้]ในการป้องกันโรค เช่น โรคหัวใจขาดเลือดและมะเร็ง มีเบต้าแคโรทีนสูง ใบโหระพามีกลิ่นเฉพาะใช้เป็นผักสด ใช้ปรุงแ▼
น้ำมันโหระพา[แก้]▼
น้ำมันโหระพา เป็นน้ำมันหอมระเหยที่พบในใบโหระพามีร้อยละ 1.5 องค์ประกอบทางเคมีที่สำคัญ คือ Methyl Chavicol และสกัดได้จากใบโหระพาพันธุ์ไทย โดยการกลั่นด้วยไอน้ำ เป็นของเหลวใสสีเหลืองอ่อน หรือเหลืองอมน้ำตาลปราศจากตะกอนและสารแขวนลอย ไม่มีการแยกชั้นของน้ำ มีกลิ่นเฉพาะตัว มีคุณสมบัติแก้จุกเสียดแน่นท้อง น้ำมันหอมระเหยช่วยการย่อยอาหารเนื้อสัตว์ ช่วยคลายการหดเกร็งของกล้ามเนื้อและช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรีย จึงช่วยให้สบายท้องขึ้น มีกลิ่นหอมหวาน มีคุณสมบัติช่วยให้สงบ มีสมาธิ ลดอาการซึมเศร้า ข้อควรระวังในการใช้คือ ทำให้เกิดอาการแพ้ง่าย สตรีมีครรภ์ควรหลีกเลี่ยง▼
== การใช้
▲
โหระพามีสรรหระพามีสรรพคุณแก้ท้องอืด เฟ้อ ขับลมจากลำไส้ ต้มดื่มแก้ลมวิงเวียน ช่วยย่อยอาหาร ใช้ตำพอกหรือประคบแก้ไขข้ออักเสบ แผลอักเสบ ต้มใบและต้นสดเข้าด้วยกัน ต้มเอาน้ำดื่ม แก้หวัด ขับเหงื่อ ถ้าเด็กปวดท้อง ใช้ใบโหระพา 20 ใบ ชงน้ำร้อนและนำมาชงนมให้เด็กดื่มแทนยาขับลมได้ ใบโหระพาแห้งต้มกับน้ำ มีสรรพคุณต้านเชื้อก่อโรค▼
▲น้ำมันโหระพา เป็น[[น้ำมันหอมระเหย]]ที่พบในใบโหระพามีร้อยละ 1.5 องค์ประกอบทางเคมีที่สำคัญ คือ Methyl Chavicol และสกัดได้จากใบโหระพาพันธุ์ไทย โดยการกลั่นด้วยไอน้ำ เป็นของเหลวใสสีเหลืองอ่อน หรือเหลืองอมน้ำตาลปราศจากตะกอนและสารแขวนลอย ไม่มีการแยกชั้นของน้ำ มีกลิ่นเฉพาะตัว มีคุณสมบัติแก้จุกเสียดแน่นท้อง น้ำมันหอมระเหยช่วยการย่อยอาหารเนื้อสัตว์ ช่วยคลายการหดเกร็งของกล้ามเนื้อและช่วยฆ่าเชื้อ[[แบคทีเรีย]] จึงช่วยให้สบายท้องขึ้น มีกลิ่นหอมหวาน มีคุณสมบัติช่วยให้สงบ มีสมาธิ ลด[[อาการซึมเศร้า]] ข้อควรระวังในการใช้คือ ทำให้เกิดอาการแพ้ง่าย สตรีมีครรภ์ควรหลีกเลี่ยง
===การใช้เป็นยาสมุนไพร===
▲โหระพามี
โหระพาช้าง ({{ชื่อวิทยาศาสตร์
ในสมุนไพรจะอยู่ในรูปของโหระพาแห้ง ราคาใบโหระพาแห้ง เฉลี่ย 50 บาท/กก.
น้ำมันโหระพา เป็นผลิตภัณฑ์ลดอาการเครียด ลดบวม ราคาของศูนย์พัฒนาวัตถุดิบ สถาบันการแพทย์แผนไทย 10 มิลลิลิตร ราคา 300 บาท นอกจากนี้น้ำมันโหระพายังใช้ในการแต่งกลิ่น รส ในอุตสาหกรรมอาหารอีกด้วย
== อ้างอิง ==
* [http://agriman.doae.go.th/home/kpi006/0227horapa.pdf ประวัติโหระพา] จากสำนักส่งเสริมและจัดการสินค้าเกษตร
* http://agriman.doae.go.th/home/kpi006/0227horapa.pdf
{{รายการอ้างอิง}}
== ดูเพิ่ม ==
* [[วงศ์กะเพรา]]
* [[สกุลกะเพรา-โหระพา]]
[[หมวดหมู่:พืชสกุลกะเพรา-โหระพา]]
▲โหระพาช้าง[แก้]
[[หมวดหมู่:สมุนไพร]]
▲โหระพาช้าง (ชื่อวิทยาศาสตร์: Ocimim gratissimum Linn.) หรือ กะเพราญวน จันทร์หอม เนียมตัน เนียมยี่หร่า เป็นไม้พุ่มสูงคล้ายโหระพาแต่มีขนาดใหญ่กว่า ใบโหระพาช้างมีข้อแตกต่างจากโหระพาเนื่องจากมีสารสำคัญในน้ำมันหอมระเหยต่างกัน ใบโหระพาช้างมียูจีนอล (Eugenol) เป็นสารหลักทำให้ไม่นิยมใช้ประกอบอาหารเท่าโหระพา
[[หมวดหมู่:ผัก]]
{{โครงพืช}}
[[vi:Húng quế]]
▲การตลาด[แก้]
▲โหระพาจำหน่ายบริโภคบริโภคในรูปโหระพาสด เพื่อประกอบอาหารที่โรงเรียนของเด็กไทย
| |||