วิกิพีเดีย

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "จอหงวน"

เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
G(Bot) (คุย | ส่วนร่วม)
บอต
การแก้ไข 1,566 ครั้ง
Verifying dtac article designator using AWB
Miwako Sato (คุย | ส่วนร่วม)
ผู้ตรวจตรา
การแก้ไข 21,351 ครั้ง
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{บทความดีแทค}}
'''จอหงวน'''<ref> หรือสำเนียงกลางว่า "จ้วงเยฺหวียน"'''จฺวั้ง-ยฺเหวียน''' สำเนียงแต้จิ๋วว่า "'''จ๋วงง้วง"''' และสำเนียงกวางตุ้งว่า "'''จ่องยฺวื่น"</ref>ง-ยฺวื่น''' ({{zh-all|t=狀元|s=状元|p=zhuàngyuán|w=dzɔŋ<sup>6</sup>jyn<sup>4</sup>}}) แปลว่า "ผู้ชนะเลิศ" (champion) เป็นตำแหน่งราชบัณฑิตซึ่งได้คะแนนอันดับหนึ่งใน[[การสอบขุนนาง]] (Imperialimperial Examinationexamination) ของ[[ประเทศจีน]]สมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์<ref>萧源锦，《狀元史話》，重庆出版社，1992，ISBN 7-5366-1648-1</ref> ในประเทศจีนปัจจุบัน "จอหงวน" ใช้เรียกผู้ได้คะแนนอันดับที่หนึ่งในการสอบใด ๆ หรือในความหมายทั่วไปกว่านั้นใช้สำหรับเรียกผู้เป็นหัวกะทิในสาขาวิชาหนึ่ง ๆ<ref>《现代汉语词典》，商务印书馆，第五版，ISBN 7-100-04385-9</ref>
 
ในประเทศจีนปัจจุบัน คำนี้ใช้เรียกผู้ได้คะแนนอันดับที่หนึ่งในการสอบใด ๆ หรือในความหมายทั่วไปกว่านั้นใช้สำหรับเรียกผู้เป็นหัวกะทิในสาขาวิชาหนึ่ง ๆ<ref>《现代汉语词典》，商务印书馆，第五版，ISBN 7-100-04385-9</ref>
==ศัพทมูลวิทยา==
ตัวอักษร “จ้วง” (จีนตัวย่อ:状; พินอิน: zhuàng) หมายถึง ผลการสอบ ประกาศนียบัตร ส่วนตัวอักษร “เยฺหวียน หรือหยวน” (จีนตัวย่อ: 元; พินอิน: yuán) แปลว่า ที่หนึ่ง คำว่าจ้วงเยฺหวียน หรือจอหงวน (状元) จึงแปลรวมกันได้ว่า ผลการสอบยอดเยี่ยมเป็นที่หนึ่ง
 
==ศัพทมูล==
==ประวัติศาสตร์==▼
คำว่า “จฺวั้ง” หมายถึง ผลสอบ ส่วน “ยฺเหวียน" แปลว่า ที่หนึ่ง ฉะนั้น "จฺวั้ง-ยฺเหวียน" จึงแปลตรงตัวว่า ผลสอบเป็นที่หนึ่ง
 
▲==ในประวัติศาสตร์==
ความปรารถนาอันสูงสุดของผู้เป็นนักศึกษาจีนในสมัยโบราณคือ “การเป็นที่หนึ่งในสามสิ่ง” หมายถึงการสอบได้เป็นที่หนึ่งในการสอบระดับจังหวัด ภูมิภาค และระดับราชสำนัก (palace exams) โดยการจัดสอบระดับราชสำนักนั้นมีจัดขึ้นทุกๆ 3 ปี ในสมัย[[ราชวงศ์หมิง]]และ[[ราชวงศ์ชิง]] สมเด็จพระจักรพรรดิจะเข้ามาดูแลความเรียบร้อยในการสอบระดับราชสำนักนี้ด้วยพระองค์เอง ผู้สอบได้เป็นจอหงวนจะได้รับตำแหน่งสูงในราชสำนัก และยังมีชื่อเสียงเกียรติยศแพร่หลายไปทั่วราชอาณาจักรด้วย
 
ความปรารถนาอันสูงสุดของผู้เป็นนักศึกษาจีนในสมัยโบราณคือ “การเป็นที่หนึ่งในสามสิ่ง” หมายถึง การสอบได้เป็นที่หนึ่งในการสอบระดับจังหวัด ระดับภูมิภาค และระดับราชสำนัก
ในประวัติศาสตร์จีน มีการบันทึกไว้ว่ามีจำนวนผู้สอบเป็นจอหงวนได้รวมทั้งหมด 700 กว่าคน โดยมี ซุนฝูเจีย (จีน: 孙伏伽; พินอิน: Sūn fújiā) เป็นราชบัณฑิตจอหงวนคนแรกในสมัยสมเด็จพระ[[จักรพรรดิถังเกาจู่]] (จีน: 唐高祖) ในปี ค.ศ. 622 <ref name=":0" />
 
การจัดสอบระดับราชสำนักนั้นมีขึ้นทุก 3 ปี พระเจ้าแผ่นดินในสมัย[[ราชวงศ์หมิง]]และ[[ราชวงศ์ชิง]]ทรงคุมสอบระดับราชสำนักด้วยพระองค์เองด้วย
สำหรับราชบัณฑิตจอหงวนคนสุดท้ายคือ หลิวชุนหลิน (จีน: 刘春霖; พินอิน: Liú chūnlín) อยู่ในสมัยสมเด็จพระ[[จักรพรรดิกวังซวี่]] (จีนตัวย่อ: 光绪帝; พินอิน: Guāngxù) ในปี ค.ศ. 1904 <ref name=":0">หนังสือพลิกม่านไม้ไผ่ โดย ประสิทธิ์ ฉกาจธรรม, บก.</ref>
==จำนวนผู้สอบผ่านเป็นจอหงวนในประเทศจีน==
 
จฺวั้ง-ยฺเหวียนจะได้รับตำแหน่งหน้าที่สูงในราชการ และมีชื่อเสียงเกียรติยศแพร่หลายไปทั่วแผ่นดินด้วย
{| class="wikitable sortable" width=100%▼
 
!width="90"|ราชวงศ์▼
ในประวัติศาสตร์จีน มีบันทึกว่า มีจฺวั้ง-ยฺเหวียนทั้งสิ้นกว่า 700 คน จอหงวนคนแรก คือ ซุน ฝูเจีย (孙伏伽) แต่งตั้งในปี ค.ศ. 622 ตรงกับรัชสมัยพระเจ้า[[จักรพรรดิถังเกาจู่|ถังเกาจู่]]<ref name=":0" /> จฺวั้ง-ยฺเหวียนคนสุดท้าย คือ หลิว ชุนหลิน (刘春霖) แต่งตั้งในปี ค.ศ. 1904 ตรงกับรัชสมัยพระเจ้า[[กวังซฺวี่]]<ref name=":0">หนังสือพลิกม่านไม้ไผ่ โดย ประสิทธิ์ ฉกาจธรรม, บก.</ref>
!width="90"|จำนวนการสอบ (ครั้ง)▼
==จำนวนจฺวั้ง-ยฺเหวียน==
!width="80"|จำนวนราชบัณฑิตจอหงวน (คน)▼
 
!width="330"|หมายเหตุ▼
▲{| class="wikitable sortable" width="100%"
▲! width="90" |ราชวงศ์
▲! width="90" |จำนวนการสอบ (ครั้ง)
▲! width="80" |จำนวนราชบัณฑิตจอหงวนจฺวั้ง-ยฺเหวียน (คน)
▲! width="330" |หมายเหตุ
|-
|[[ราชวงศ์สุย]] (隋朝)
|align align="center" |
| align="center" |7<br>（บัณฑิต;[เรียกว่า Ordinary Scholar;"ราชบัณฑิตสามัญ" (普通进士）)]
|
|-
|[[ราชวงศ์ถัง]] (唐朝)
|align align="center" |263
|align align="center" |148
|บันทึกถังไคเคอ (唐开科) ระบุไว้ว่า 270 ครั้ง
|-
|[[ยุคห้าราชวงศ์สิบอาณาจักร]] (五代十国)
|align align="center" |47
|align align="center" |24
|
|-
|[[ราชวงศ์ซ่ง]] (宋朝)
|align align="center" |118
|align align="center" |118
|อ้างอิงจาก "บันทึกผู้สอบผ่านจอหงวนจฺวั้ง-ยฺเหวียนสมัยราชวงศ์ซ่ง (宋歷科狀元錄)" โดยของ [[จูซีเจึัยว|จู ซีเจึัยว]](จีนตัวย่อ: (朱希召; พินอิน: zhūxīzhào)
|-
|[[ราชวงศ์เหลียว]] (辽朝)
|align align="center" |57
|align align="center" |56
|
|-
|[[ราชวงศ์เซี่ยตะวันตก]] (西夏)
|align align="center" |ไม่มีข้อมูล
|align align="center" |1
|
|-
|[[ราชวงศ์จิน]] (金朝)
|align align="center" |41
|align align="center" |39
|
|-
|[[ราชวงศ์หยวน]](元朝)
|align align="center" |16
|align align="center" |32
|
|-
|[[ราชวงศ์หมิง]] (明朝)
|align align="center" |90
|align align="center" |90
|
|-
|ยุคต้าซี[[มหาปัจฉิมนคร]] (大西国)
|align align="center" |1
|align align="center" |1
|ผู้สอบได้จอหงวน คือ จาง เซี่ยนจง (จีน: 张献忠; พินอิน: zhāngxiànzhōng)
|-
|[[ราชวงศ์ชิง]] (清朝)
|align align="center" |112
|align align="center" |114
|
|-
|ยุคไท่ผิง[[เมืองแมนแดนสันติ]] (太平天国)
|align align="center" |ไม่มีข้อมูล
|align align="center" |15
|
|-
|align align="center" |รวมทั้งหมด
|align align="center" |745
|align align="center" |638
|
|}
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/จอหงวน"