ผลต่างระหว่างรุ่นของ "รัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2519"

'''รัฐประหาร 6 ตุลาคม พ.ศ. 2519''' เป็นการ[[รัฐประหาร]]ครั้งหนึ่งที่เกิดขึ้นใน[[ประเทศไทย]] เกิดขึ้นในเวลา 18.00 น. ของวันที่ [[6 ตุลาคม]] [[พ.ศ. 2519]]<ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2519/A/120/1.PDF แถลงการณ์ของคณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน (แถลงการณ์การยึดอำนาจการปกครอง)]</ref> อันเนื่องจากเหตุการณ์การสังหารหมู่ที่[[มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์]] [[ท่าพระจันทร์]] ที่เกิดขึ้นมาตลอดช่วงวันนั้นที่เรียกว่า [[เหตุการณ์ 6 ตุลา]] รัฐบาลพลเรือนโดย [[หม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช]] นายกรัฐมนตรี, รัฐมนตรีว่าการ[[กระทรวงมหาดไทย]]และรัฐมนตรีว่าการ[[กระทรวงกลาโหม]] ไม่อาจควบคุมสถานการณ์ให้อยู่ในความสงบเรียบร้อยได้ คณะนายทหาร 3 เหล่าทัพและ[[รายนามอธิบดีกรมตำรวจและผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ|อธิบดีกรมตำรวจ]] นำโดย พลเรือเอก[[สงัด ชลออยู่]] ผู้บัญชาการทหารสูงสุด จึงจำเป็นต้องยึดอำนาจการปกครองไว้ โดยใช้ชื่อว่า '''คณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน'''

คณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดินได้ออกประกาศคณะปฏิรูปออกมาหลายฉบับ โดยมากมีเนื้อหาควบคุมเพื่อสถานการณ์ให้อยู่ในความสงบเรียบร้อย โดยประกาศฉบับหนึ่งที่ความสำคัญคือ ประกาศฉบับที่ 5 ที่ว่าด้วยการควบคุมสื่อมิให้เผยแพร่ภาพและเนื้อหาที่เกิดขึ้นในเหตุการณ์ 6 ตุลา เป็นเวลา 3 วัน คือตั้งแต่วันที่ 6 ตุลาคม - [[9 ตุลาคม]] ซึ่งในช่วงเวลา 3 วันนั้นเป็นครั้งแรกและครั้งเดียวใน[[ประวัติศาสตร์ไทย]]จนบัดนี้ที่[[หนังสือพิมพ์]]หลายฉบับถูกห้ามตีพิมพ์และจัดจำหน่าย และประกาศคณะปฏิรูปฉบับนี้ได้ครอบคลุมรวมถึงสื่อทุกสื่อรวมถึง[[โทรทัศน์]]ด้วย<ref>[http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2519/A/120/15.PDF คำสั่งของคณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน ฉบับที่ 5] (มีสถานะเทียบเท่าพระราชบัญญัติ คำสั่งให้สื่อมวลชนอยู่ในความควบคุมของคณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน)</ref>

คณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดินได้แต่งตั้งให้ นาย[[ธานินทร์ กรัยวิเชียร]] ขึ้นดำรงตำแหน่ง[[นายกรัฐมนตรี]] โดยนายทหารในคณะปฏิรูปการปกครองได้เปลี่ยนสถานะของตัวเองเป็น '''สภาปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน''' มีสมาชิก 340 คน ทำหน้าที่เหมือนรัฐสภาและฝ่ายนิติบัญญัติ ให้การสนับสนุนรัฐบาลนายธานินทร์ โดยที่คณะรัฐบาลนายรัฐมนตรีธานินทร์มีคณะรัฐมนตรีเพียง 17 คนเท่านั้น และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมก็ได้แก่ พล.ร.อ.สงัด ชลออยู่ นั่นเอง ซึ่งนายธานินทร์ได้ให้สัมภาษณ์[[สื่อมวลชน]]ต่อมาว่า รัฐบาลเสมือน[[หอย]]ที่อยู่ในเปลือก โดยมีนัยถึงเป็นรัฐบาลที่มีคณะนายทหารคอยให้ความคุ้มกัน จึงได้รับฉายาว่า '''รัฐบาลหอย'''

รัฐบาลคณะนายธานินทร์ กรัยวิเชียร ดำเนินนโยบายทางการเมืองอย่างขวาตกขอบ มีการจับกุมและทำร้ายผู้ที่สงสัยว่าอาจกระทำการเป็น[[คอมมิวนิสต์]]อย่างรุนแรง โดยอาศัยรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2519 มาตราที่ 21 จึงทำให้นายกรัฐมนตรีมีอำนาจสูงสุด

แต่ทว่า การดำเนินงานของคณะรัฐบาลนายธานินทร์ กรัยวิเชียร ประสบกับปัญหาตลอด ทั้งเหตุการณ์การก่อการร้ายโดยคอมมิวนิสต์ และปัญหาภายในรัฐบาลเอง เช่น การร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ที่เป็นไปด้วยความล่าช้าอีกทั้งบทเฉพาะกาลของรัฐธรรมนูญที่ออกมามีแผนพัฒนา[[ประชาธิปไตย]]นานถึง 3 ขั้น กินเวลา 12 ปี ไม่ทันการกับสถานการณ์ปัจจุบัน หรือ การเกิดเหตุการณ์[[กบฏ 26 มีนาคม 2520 |กบฏ 26 มีนาคม พ.ศ. 2520]] โดย พลเอก [[ฉลาด หิรัญศิริ]] การปราบปรามผู้ที่รัฐบาลเห็นว่าเป็นคอมมิวนิสต์อย่างเข้มข้น จนหลายครั้งปราศจากการตรวจสอบ ส่งผลให้มีนักศึกษาและปัญญาชนจำนวนมากที่มีความคิดทางการเมืองแตกต่างจากรัฐบาลต้องหลบหนีเข้าป่าเข้าร่วมกับ[[พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย]] (พคท.) สถานการณ์ของประเทศเกิดความแตกแยกอย่างรุนแรง ในที่สุดคณะนายทหารในสภาปฏิรูปการปกครองแผ่นดินชุดเดิมที่นำโดย พล.ร.อ.สงัด ชลออยู่ จึงกระทำการ[[รัฐประหาร 20 ตุลาคม พ.ศ. 2520|รัฐประหารอีกครั้งในวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2520]] และแต่งตั้ง พล.อ.[[เกรียงศักดิ์ ชมะนันท์]] ขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรีแทน สถานการณ์ต่าง ๆ จึงเริ่มคลี่คลาย เมื่อรัฐบาลพล.อ.เกรียงศักดิ์ ได้ออกกฎหมายนิรโทษกรรม กลุ่มนักศึกษาปัญญาชนที่หลบหนีเข้าป่า จึงเริ่มทยอยกลับคืนสู่เมืองอีกครั้ง

อนึ่ง ในวันรัฐประหารเมื่อคืนวันที่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2519 นั้น ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช ได้บันทึกไว้ในหนังสือชีวลิขิต ซึ่งเป็นหนังสืออัตชีวประวัติของท่าน ได้บอกว่า คณะปฏิรูป ฯ จะให้ท่านดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีต่อไป แต่ท่านตอบปฏิเสธ จึงได้ขอให้ท่านรับเป็นหัวหน้าในการรัฐประหารครั้งนี้ ซึ่งท่านก็ตอบปฏิเสธอีก พล.ร.อ.สงัด ชลออยู่ ได้บอกกับท่านว่า มีความจำเป็นที่จะต้องทำการยึดอำนาจ ไม่เช่นนั้นทหารอีกกลุ่มจะทำการในเวลา 04.00 น. ของวันที่ [[7 ตุลาคม]] ซึ่ง ม.ร.ว.เสนีย์ สันนิษฐานว่า น่าจะเป็นคณะของ พล.อ.ฉลาด หิรัญศิริ อีกทั้งก่อนหน้านั้น พล.ร.อ.สงัดได้เคยเตือนท่านมาครั้งหนึ่งว่า ทหารจะกระทำการรัฐประหารและมีผู้ชักชวนท่านให้ทำการด้วย อีกทั้งท่านยังสงสัยในพฤติกรรมของบุคคลร่วมรัฐบาลบางคน ในการประชุมสถานการณ์ในเช้าวันที่ 6 ตุลาคม ที่[[ทำเนียบรัฐบาล]] เนื่องจากเข้า ๆ ออก ๆ ที่ประชุมตลอด ว่าอาจรู้เห็นเป็นใจกับกลุ่มบุคคลที่เข้าทำร้ายกลุ่มนักศึกษาผู้ชุมนุมหรือรู้เห็นเป็นใจกับคณะนายทหารอีกคณะหนึ่งที่ พล.ร.อ.สงัดอ้างว่าจะทำการรัฐประหาร (ในหนังสือ ม.ร.ว.เสนีย์ ระบุว่าเป็นสมาชิก[[พรรคชาติไทย]] อันได้แก่ พล.ต.อ.[[ประมาณ อดิเรกสาร]] และ พล.ต.[[ชาติชาย ชุณหะวัณ]])<ref name="ชีวลิขิต">{{อ้างหนังสือ