พระเจ้ามหาปัทมนันทะ
พระเจ้ามหาปัทมนันทะ (ฮินดี: महापद्म नन्द อักษรโรมัน: Mahapadma Nanda; IAST: Mahāpadmānanda; ป. กลางศตวรรษที่ 4 ก่อน ค.ศ.; สวรรคต 329 ปีก่อน ค.ศ.) เป็นจักรพรรดิองค์แรกแห่งจักรวรรดินันทะของอินเดียโบราณ ปุราณะบันทึกไว้ว่า พระองค์เป็นพระราชโอรสในพระเจ้ามหานันทิน กษัตริย์ศิศุนาคองค์สุดท้าย กับสตรีวรรณะศูทร ตำรานี้ยกให้พระองค์มีส่วนถึงการพิชิตที่ขยายจักรวรรดิอย่างกว้างขวางกว่าแคว้นมคธ แต่ละปุราณะระบุช่วงเวลาครองราชย์ของพระองค์ต่างกันเป็น 28 หรือ 88 ปี และระบุว่าพระราชโอรสทั้ง 8 ขึ้นครองราชย์ถัดจากพระองค์
| พระเจ้ามหาปัทมนันทะ | |
|---|---|
.jpg) เหรียญเงิน 1 karshapana ของพระเจ้ามหาปัทมนันทะหรือบรรดาราชบุตรของพระองค์ ศตวรรษที่ 4 ก่อน ค.ศ. | |
| จักรพรรดินันทะองค์ที่ 1 | |
| ครองราชย์ | ป. 345 – 329 ปีก่อน ค.ศ. |
| ก่อนหน้า | พระเจ้ามหานันทิน |
| ถัดไป | พระเจ้าปัณฑก |
| สวรรคต | 329 ปีก่อน ค.ศ. |
| พระราชบุตร | พระราชโอรส 8 พระองค์ (รวมพระเจ้าธนนันทะ) โอรส 8 องค์ มีพระนาม ดังนี้:
|
| ราชวงศ์ | นันทะ |
| พระราชบิดา | พระเจ้ามหานันทิน |
ตำราพุทธไม่ได้พูดถึงพระองค์ และระบุพระนามผู้ปกครองนันทะองค์แรกเป็น Ugrasena โจรผู้ผันตัวเป็นกษัตริย์ที่มีพี่น้อง 8 คนดำรงตำแหน่งต่อ โดยคนสุดท้ายคือพระเจ้าธนนันทะ
รัชสมัย
แก้
ปุราณะระบุไว้ว่า มหาปัทม หรือ มหาปัทมปติ (แปลตรงตัว "เจ้าแห่งดอกบัวใหญ่") เป็นกษัตริย์นันทะองค์แรก โดยเป็นพระราชโอรสในพระเจ้ามหานันทิน กษัตริย์ศิศุนาคองค์สุดท้าย กับสตรีวรรณะศูทร[1][2]
ปุราณะ กล่าวถึงพระองค์เป็น เอกรัฐ (อธิปไตยแต่เพียงองค์เดียว) และ sarva-kshatrantaka (ผู้ทำลายกษัตริย์ทั้งปวง)[2][3] กล่าวกันว่ากษัตริย์ (นักรบและผู้ปกครอง) ที่ถูกพระเจ้ามหาปัทมนันทะกำจัดได้แก่Maithala, Kasheya, Ikshvaku, ปัญจาละ, ศูรเสน, กุรุ, Haihaya, Vitihotra, กลิงคะ และ Ashmaka[4]
มัสยาปุราณะระบุรัชสมัยของพระเจ้ามหาปัทมนันทะไว้ที่ 88 ปี ส่วนวายุปุราณะระบุไว้ที่ 28 ปี[5] ปุราณะยังระบุเพิ่มเติมว่า พะรราชโอรสของพระเจ้ามหาปัทมนันทะ 8 พระองค์ขึ้นครองราชย์ถัดจากพระองค์รวมกันเป็น 12 ปี แต่มีเพียงแค่องค์เดียวเท่ากันที่ระบุพระนามไว้ คือ: Sukalpa[6]
มีการระบุปีทจัดทำพิธีราชาภิเษกหลายแบบ เช่น:
- F. E. Pargiter นักภารตวิทยา: 382 ปีก่อน ค.ศ.[7]
- R. K. Mookerji นักประวัติศาสตร์: 364 ปีก่อน ค.ศ.[7]
- H. C. Raychaudhuri นักประวัติศาสตร์: ป. 345 ปีก่อน ค.ศ.[8]
จุดเริ่มต้นของสมัยนันทะมีการกำหนดว่าเร็วสุดถึงศตวรรษที่ 5 ก่อน ค.ศ.[9]
เอกสารอื่น ๆ เกี่ยวกับกษัตริย์นันทะองค์แรก
แก้- ตำราพุทธระบุว่า กษัตริย์องค์แรกแห่งนันทะคือ Ugrasena ไม่ใช่มหาปัทม[10] ตามทฤษฎีหนึ่งระบุไว้ว่า Ugrasena อาจเป็นอีกพระนามหนึ่งของมหาปัทม[11]
- ตำราพุทธกล่าวถึง Ugrasena ว่า "ไม่ทราบสายสกุล" ซึ่งต่างจากปุราณะที่ระบุว่าผสมระหว่างเชื้อพระองค์-วรรณะศูทร โดย Mahavamsa-tika ระบุว่า Ugrasena มีพื้นเพจากภูมิภาคชายแดน: เขาถูกกลุ่มโจรจับตัวไป และต่อมาก็กลายเป็นผู้นำกลุ่มนั้น[2]
- ข้อมูลกรีก-โรมันระบุว่า กษัตริย์นันทะที่ครองราชในช่วงที่อะเล็กซานเดอร์รุกราน "Agrammes" ซึ่งน่าจะเป็นรูปแปลงจากศัพท์สันสกฤตว่า "Augraseniya" (แปลตรงตัว "บุตรหรือลูกหลานของ Ugrasena")[10]
- ตำราพุทธระบุกษัตริย์ 8 องค์ถัดไปเป็นพี่น้องของกษัตริย์นันทะองค์แรก ไม่ใช่พระโอรสตามที่ปรากฏในปุราณะ[2] และตามธรรมเนียมพุทธ นันทะปกครองเป็นเวลา 22 ปี และกษัตริย์องค์สุดท้ายคือพระเจ้าธนานันทะ[12]
- รายงานจากตำราเชนอย่าง Parishishtaparvan และ Avashyaka sutra ที่ไม่ได้ระบุพระนาม "มหาปัทม" เช่นกัน กษัตริย์นันทะเป็นบุตรของโสเภณีกับช่างตัดผม[1][13][14] ตำราระบุว่านันทะครองราชย์ถัดจากพระเจ้าอุทัยภัทรหลังพระองค์สวรรคตจากกษัตริย์ฝ่ายตรงข้าม[15]
- ข้อมูลกรีก-โรมันเสนอแนะว่าผู้ก่อตั้งราชวงศ์นันทะเป็นช่างตัดผมที่ยึดอำนาจจากกษัตริย์องค์สุดท้ายของราชวงศ์ก่อนหน้า[10] Curtius นักประวัติศาสตร์โรมัน (คริสต์ศตวรรษที่ 1) ระบุว่า พระเจ้าโปรสตรัสว่า ช่างตัดผมผู้นี้กลายเป็นอดีตคู่รักของราชินีด้วยรูปลักษณ์ที่น่าดึงดูด ทรยศด้วยการลอบสังหารกษัตริย์ในขณะนั้น แล้วแย่งชิงอำนาจสูงสุดด้วยการแสร้งทำเป็นผู้พิทักษ์เจ้าชายในขณะนั้น จากนั้นค่อยสังหารบรรดาเจ้าชาย[16] กษัตริย์นันทะที่อยู่ร่วมสมัยกับโปรสกับอะเล็กซานเดอร์เป็นบุตรของช่างตัดผมคนนี้[10]
อ้างอิง
แก้- ↑ 1.0 1.1 H. C. Raychaudhuri 1988, p. 13.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 Upinder Singh 2016, p. 273.
- ↑ Mookerji 1988, p. 8.
- ↑ H. C. Raychaudhuri 1988, p. 17.
- ↑ Dilip Kumar Ganguly 1984, p. 23.
- ↑ Dilip Kumar Ganguly 1984, p. 20.
- ↑ 7.0 7.1 K. D. Sethna 2000, p. 58.
- ↑ Harihar Panda 2007, p. 28.
- ↑ R. C. Majumdar (1976). Readings in political history of India: Ancient, Mediaeval, and Modern. B.R. / Indian Society for Prehistoric and Quaternary Studies. pp. 59–60. ISBN 9788176467841.
- ↑ 10.0 10.1 10.2 10.3 H. C. Raychaudhuri 1988, p. 14.
- ↑ Jack Finegan (1989). An Archaeological History of Religions of Indian Asia. Paragon House. p. 60. ISBN 9780913729434.
- ↑ Irfan Habib & Vivekanand Jha 2004, p. 13.
- ↑ Mookerji 1988, p. 14.
- ↑ Upinder Singh 2016, p. 272.
- ↑ Natubhai Shah 2004, p. 42.
- ↑ Mookerji 1988, p. 5.
บรรณานุกรรม
แก้- Dilip Kumar Ganguly (1984). History and Historians in Ancient India. Abhinav. p. 23. ISBN 978-0-391-03250-7.
- H. C. Raychaudhuri (1988) [1967]. "India in the Age of the Nandas / Chandragupta and Bindusara". ใน K. A. Nilakanta Sastri (บ.ก.). Age of the Nandas and Mauryas (Second ed.). Delhi: Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-0466-1.
- H. C. Raychaudhuri; B. N. Mukherjee (1996). Political History of Ancient India: From the Accession of Parikshit to the Extinction of the Gupta Dynasty. Oxford University Press.
- Harihar Panda (2007). Prof. H.C. Raychaudhuri, as a Historian. Northern Book Centre. ISBN 978-81-7211-210-3.
- Irfan Habib; Vivekanand Jha (2004). Mauryan India. A People's History of India. Aligarh Historians Society / Tulika Books. ISBN 978-81-85229-92-8.
- K. D. Sethna (2000). Problems of Ancient India. New Delhi: Aditya Prakashan. ISBN 81-7742-026-7.
- Mookerji, Radha Kumud (1988) [first published in 1966], Chandragupta Maurya and his times (4th ed.), Motilal Banarsidass, ISBN 81-208-0433-3
- Shah, Natubhai (2004) [First published in 1998], Jainism: The World of Conquerors, vol. I, Motilal Banarsidass, ISBN 978-81-208-1938-2
- Upinder Singh (2016). A History of Ancient and Early Medieval India: From the Stone Age to the 12th Century. Pearson Education. ISBN 978-93-325-6996-6.
| ก่อนหน้า | พระเจ้ามหาปัทมนันทะ | ถัดไป | ||
|---|---|---|---|---|
| พระเจ้ามหานันทิน 345 ปีก่อนคริสตกาล |
|
พระเจ้าราชวงศ์นันทะ (345 - 329 ปีก่อนคริสตกาล) |
|
พระเจ้าธนนันทะ 329 ปีก่อนคริสตกาล |