ปทุมมา
ปทุมมา, กระเจียวบัว, ขมิ้นโคก[3] หรือ ทิวลิปสยาม (อังกฤษ: Siam Tulip) เป็นพืชล้มลุกมีเหง้าอยู่ในดิน จะพักตัวในฤดูหนาวและร้อน เมื่อถึงฤดูฝนจะเริ่มผลิใบและดอก ต้นสูงประมาณ 2 ฟุต ใบยาวคล้ายใบพาย ก้านช่อดอกสูงเหนือพุ่มใบ กาบดอกสีม่วง ดอกสีม่วง
ปทุมมา | |
---|---|
ดอกปทุมมาที่อุทยานแห่งชาติป่าหินงาม | |
สถานะการอนุรักษ์ | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต Eukaryota |
อาณาจักร: | พืช Plantae |
เคลด: | พืชมีท่อลำเลียง Tracheophytes |
เคลด: | พืชดอก Angiosperms |
เคลด: | พืชใบเลี้ยงเดี่ยว Monocots |
เคลด: | Commelinids Commelinids |
อันดับ: | ขิง Zingiberales |
วงศ์: | วงศ์ขิง Zingiberaceae |
สกุล: | สกุลขมิ้น Curcuma Gagnep. |
สปีชีส์: | Curcuma alismatifolia |
ชื่อทวินาม | |
Curcuma alismatifolia Gagnep. | |
ชื่อพ้อง[2] | |
Hitcheniopsis alismatifolia (Gagnep.) Loes. in H.G.A.Engler |
ปทุมมาชอบอากาศเย็น ปลูกในที่อากาศชื้นเย็น ดูแลไม่ให้ดินเสียความชื้นโดยการคลุมแปลงปลูก สามารถการขยายพันธุ์ด้วยการแยกหน่อ
การใช้ประโยชน์
แก้ปทุมมาใช้เป็นไม้ประดับ ดอกปทุมมารับประทานได้ด้วยการลวกและรับประทานกับน้ำพริกต่าง ๆ หรือจิ้มแจ่ว[4] ชาวไทใหญ่นำดอกอ่อนมาต้มจิ้มกับน้ำพริกและใช้ทำข่างปองดอกอาว โดยนำดอกอ่อนมาคลุกกับน้ำพริกแกงที่มีส่วนผสมของตะไคร้ พริกขี้หนู เกลือ กระเทียม หอม ถั่วเน่า และผงขมิ้น นำไปชุบแป้งทอด กินกับน้ำจิ้มที่มีลักษณะคล้ายอาจาด[5]
เทศกาลท่องเที่ยว
แก้ดอกปทุมมา (ซึ่งมักถูกเรียกปนกับดอกกระเจียว) มีมากในจังหวัดชัยภูมิ จึงมีเทศกาลท่องเที่ยวดอกกระเจียว (ปทุมมา) บาน จังหวัดชัยภูมิ ณ อุทยานแห่งชาติป่าหินงาม อำเภอเทพสถิต และอุทยานแห่งชาติไทรทอง อำเภอหนองบัวระเหว จังหวัดชัยภูมิ
อ้างอิง
แก้- ↑ Leong-Skornickova, J.; Tran, H.D.; Newman, M.; Lamxay, V. & Bouamanivong, S. (2019). "Curcuma alismatifolia". IUCN Red List of Threatened Species. 2019: e.T201883A132687665. สืบค้นเมื่อ 7 February 2022.
- ↑ Kew World Checklist of Selected Plant Families
- ↑ เต็ม สมิตินันทน์ ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย เก็บถาวร 2010-05-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน สำนักงานหอพรรณไม้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช, พ.ศ. 2549
- ↑ บ้านนี้สีฟ้า, รายการทางบลูสกายแชนแนล: 6 พฤษภาคม 2556
- ↑ สิริรักษ์ บางสุด. ฟูดอัปเดต: ดอกกระเจียวคลุกแป้งทอดอย่างชาวไทใหญ่. ครัว. ปีที่ 21 ฉบับที่ 242 สิงหาคม 2557 หน้า 12