กีฏวิทยา

ระวังสับสนกับ คีฏวิทยา

กีฏวิทยา (อังกฤษ: Entomology) เป็นสาขาวิชาที่ศึกษาเกี่ยวกับสัตว์ในกลุ่มของแมลง แมลงมีความสัมพันธ์มากมายหลายทางต่อมนุษย์และสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ สาขาวิชานี้จึงมีความสำคัญในการศึกษาชีววิทยา

กีฏวิทยา
วิชาที่ศึกษาเกี่ยวกับแมลง
กีฏวิทยาสิ่งแวดล้อม – นิติเวชกีฏวิทยา
กีฏวิทยาอุตสาหกรรม – กีฏวิทยาการเกษตร
ไรวิทยา – กีฏวิทยาการแพทย์
แมลงผสมเกษร – กีฏวิทยาการสัตวแพทย์

การศึกษากีฏวิทยา

ในประเทศไทยได้มีการศึกษากีฏวิทยา โดยเปิดจัดการเรียนการสอนในระดับอุดมศึกษาในมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์เป็นแห่งแรกของประเทศไทย โดยอยู่ภายใต้คณะเกษตร ในบางมหาวิทยาลัยในประเทศไทย อาจจัดการเรียนการสอนในคณะอื่นที่ไม่เกี่ยวข้องกับทางการเกษตร เช่น ภาควิชาสัตววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

การจัดการเรียนการสอนทางด้านกีฏวิทยาโดยมหาวิทยาลัยชั้นนำ ส่วนใหญ่แบ่งออกเป็น 2 แนวทางคือ กีฏวิทยาสิ่งแวดล้อม และกีฏวิทยาชุมชน โดยกีฏวิทยาสิ่งแวดล้อมจะเปิดสอนในสาขากีฏวิทยาการเกษตร กีฏวิทยาสิ่งแวดล้อม กีฏวิทยาอุตสาหกรรม แมลงผสมเกษร และ ไรวิทยา ส่วนกีฏวิทยาชุมชนจะเปิดสอนในสาขานิติเวชกีฏวิทยา กีฏวิทยาชุมชน กีฏวิทยาการแพทย์ และกีฏวิทยาการ

กีฏวิทยาประยุกต์

นักกีฏวิทยาจำนวนมากได้ศึกษาแมลงซึ่งมีประโยชน์หรือโทษโดยตรงต่อมนุษย์ การศึกษาแมลงที่มีประโยชน์อย่าง เช่น ผึ้งและตัวไหม จะเน้นสนใจในด้านนิเวศวิทยาและพฤติกรรม เพื่อให้เข้าใจถึงวิธีการเพาะเลี้ยงและเพิ่มผลผลิต

ในทางกลับกัน การศึกษาแมลงที่มีโทษมักจะเน้นสนใจในด้านสรีรวิทยา โดยมีเป้าหมายเพื่อหาวิธีควบคุมแมลงที่ได้ผลดีและเกิดผลข้างเคียงน้อยที่สุด ตัวอย่างเช่น สารฆ่าแมลงหลายชนิดถูกผลิตให้มีผลเฉพาะภายในร่างกายของแมลง โดยไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อสัตว์ชนิดอื่น แต่ก็ทำให้แมลงที่มีประโยชน์ต้องตายไปด้วย จึงได้มีการค้นคว้าเพื่อหาวิธีการควบคุมทางชีววิทยา อย่างเช่นการใช้ปรสิตและโรคเฉพาะแมลงแต่ละชนิด รวมทั้งการควบคุมทางพันธุกรรม อย่างเช่นการปล่อยแมลงที่ทำหมันแล้วเข้าไปปะปนในประชากรของแมลง

นิติเวชกีฏวิทยาเป็นสาขาวิชาที่เกี่ยวกับแมลงที่กินซากศพ ความรู้เกี่ยวกับพฤติกรรมของแมลงเหล่านี้มีประโยชน์ในการพิสูจน์หลักฐานทางอาชญากรรม อย่างเช่นเวลาการตายโดยประมาณ โดยอาศัยการสังเกตวงจรชีวิตของแมลงว่าอยู่ในช่วงใด

ไตรโลไบต์ บรรพบุรุษของแมลง

นักกีฏวิทยา

นักกีฏวิทยา (ภาษาอังกฤษ : Entomologist) นักวิทยาศาสตร์ที่มีความเชี่ยวชาญทางแมลง ผู้ศึกษาค้นคว้าวิจัยแมลง

ดูเพิ่ม

• แมลง